
نمک درمانی چیست و آیا برای ریه مفید است؟
در حالی که بسیاری از ادعاها درباره آن هنوز منتظر تأیید علم هستند، نمک درمانی (هالوتراپی) به سرعت در حال محبوب شدن است و بیخطر تلقی میشود.
باور به قدرت شفابخش بالقوه هوای شور، پایه و اساس نمک درمانی یا هالوتراپی را تشکیل میدهد؛ نوعی طب مکمل که به عنوان درمانی طبیعی برای سلامتی در حال کسب محبوبیت است.
اتاقهای نمک یا غارهای نمک درمانی، نویدبخش بهبود تنفس، پوستی سالمتر و کاهش استرس هستند. اما آیا واقعاً این وعدهها محقق میشوند؟ بیایید ببینیم علم چه میگوید.
انواع نمک درمانی
تجربه نمک درمانی خشک شامل قرار گرفتن در معرض ذرات میکروسکوپی نمک معلق در هوای یک فضای بسته است. به طور کلی دو نوع اتاق نمک درمانی وجود دارد:
- اتاقهای «فعال»: این اتاقها مجهز به دستگاههایی هستند که نمک را خرد کرده و ذرات آن را در هوا به جریان میاندازند، به طوری که قابل استنشاق بوده و با پوست در تماس باشند. این یک تجربه واقعی هالوتراپی محسوب میشود.
- اتاقهای «غیرفعال»: این اتاقها با مقادیر زیادی نمک پر شدهاند. معمولاً انواع مختلفی از نمکها مانند نمک دریای مرده، نمک هیمالیا، نمک سنگ و… فضای کنترل شده از نظر دما و رطوبت را پُر میکنند. این فضاها معمولاً برای مدیتیشن مناسبتر هستند.
مفهوم نمک درمانی به دهه ۱۸۰۰ میلادی بازمیگردد؛ زمانی که دکتر فلیکس بوچکوفسکی متوجه شد کارگرانی که در معدن نمک ویلیچکا در لهستان کار میکنند، برخلاف کارگران سایر معادن، مشکلات ریوی ندارند.
فواید بالقوه نمک درمانی
کافی است یک جستجوی آنلاین انجام دهید تا با انبوهی از توصیفات پرشور و هیجان درباره اتاقهای نمک مواجه شوید. طبق تجربیات شخصی، مردم میگویند این روش زندگی آنها را متحول کرده است، به خصوص در زمینه بهبود مشکلات تنفسی یا عفونتها.
اما وقتی پای تحقیقات اثبات شده به میان میآید… خب، اجازه دهید اینطور بگوییم که «کوهی از شواهد علمی» برای پشتیبانی از این ادعاها وجود ندارد.
گاهی اوقات، نداشتن مطالعات کافی با طراحی مناسب در مورد یک روش درمانی خاص یا متناقض بودن نتایج مطالعات مختلف میتواند ناامیدکننده باشد. اما این بدان معنا نیست که آن روش درمانی فاقد هرگونه فایده بالقوهای است.
در ادامه دلایلی را که مردم برای رفتن به اتاقهای نمک ذکر میکنند، آوردهایم:
بهبود تنفس
اگر در دم و بازدم مشکل دارید، به احتمال زیاد وضعیت شما در لیست مشکلات سلامتی قرار دارد که ادعا میشود هالوتراپی میتواند به بهبود آنها کمک کند. وبسایتهای مختلف ادعا میکنند که اتاقهای نمک میتوانند در موارد زیر مؤثر باشند:
- آسم
- برونشیت
- بیماری انسدادی مزمن ریوی
- فیبروز کیستیک
- آلرژیهای تنفسی
- سرفه مزمن
پس، این هوای شور چگونه تفاوت ایجاد میکند؟ به نظر میرسد استنشاق ذرات نمک، مخاط را رقیق میکند، که باعث میشود سرفه شما مؤثرتر شده و خروج خلط آسانتر شود. این روش باعث به جریان افتادن ترشحات میشود، که اغلب برای افرادی که مشکلات تنفسی دارند حیاتی است.
در حالی که برخی مطالعات نشان میدهند هالوتراپی ممکن است برای برخی مشکلات تنفسی مفید باشد، اما تحقیقات دقیق و کارآزماییهای بالینی کافی برای تأیید این نظریه وجود ندارد.
مقابله با عفونت
ایده استفاده از نمک برای پاکسازی مجاری بینی و سینوسها چیز جدیدی نیست. اسپریها و شستشو دهندههای حاوی محلول نمکی روشهای رایجی برای شستشوی بینی و سینوسها و بهبود تنفس هستند.
اما آیا استنشاق نمک خشک نیز به همان نتیجه میرسد؟ باز هم تحقیقات کافی برای تأیید این ادعا وجود ندارد.
پوستی سالمتر
گفته میشود اجازه دادن به هوای اشباع شده از نمک که روی بدن شما جریان یابد، به طور طبیعی رطوبت پوست را افزایش داده و باعث میشود پوست نرمتر به نظر برسد و لکههای کمتری داشته باشد. همچنین بحثهای زیادی در مورد متعادل کردن سطح pH و درمان اگزما نیز مطرح است.
آیا این ادعا صحت دارد؟ احتمالاً میتوانید پاسخ را حدس بزنید. هیچ مطالعه معتبری برای حمایت از این ادعا وجود ندارد.
کاهش استرس
یک اتاق پر از نمک با نور کم و موسیقی ملایم، بدون شک محیطی ایدهآل برای مدیتیشن به نظر میرسد. این محیطی است که میتوانید سیستم عصبی خود را آرام کرده و استرس را کاهش دهید. اما همین حرف را میتوان در مورد فضایی بدون نمک نیز زد. میتوانید همین تأثیر را بدون حضور نمک نیز به دست آورید.

آیا نمک درمانی خطری دارد؟
اگر از سلامت نسبی برخوردار هستید، گذراندن یک جلسه درمانی در اتاق نمک نباید مشکلی ایجاد کند. اما بد نیست چند نکته احتیاطی را در نظر بگیرید:
- ممکن است بیشتر سرفه کنید: تمام آن ذرات نمک معلق در هوا ممکن است برای مدتی سرفه شما را افزایش دهند. برخی افراد پس از جلسه درمانی، گزارش دادهاند که سرفه زیادی داشتهاند.
- استانداردهای مشخصی برای هالوتراپی وجود ندارد: این یک وضعیت بیقاعده است، هر کسی آن را به روشی متفاوت انجام میدهد. پیشنهاد میشود به دنبال اتاق نمکی در کلینیک یا اسپایی باشید که درمان تحت نظارت یک متخصص پزشکی انجام شود.
- اگر دچار تنگنا هراسی (کلاستروفوبیا) هستید، مراقب باشید: برخی اتاقهای نمک ممکن است کوچک باشند، بنابراین اگر با حضور در فضاهای بسته مشکل دارید، ممکن است برای شما ایدهآل نباشند.
- این به منزله درمان پزشکی نیست: جلسات اتاق نمک را با مراقبتهای پزشکی اشتباه نگیرید. نباید نمک درمانی را جایگزین هیچ یک از درمانهای پزشکی که در حال دریافت آن هستید، بکنید. این کار شما را به دردسر میاندازد.
اگر مشکلات سلامتی موجودی دارید یا باردار هستید، برای اطمینان، قبل از امتحان هالوتراپی با پزشک خود مشورت کنید.
آیا امتحان کردن اتاق نمک ارزشش را دارد؟
اگر کنجکاو هستید و هیچ یک از موارد خطر را ندارید، امتحان کردن نمک درمانی ضرری ندارد. به هر حال، اتاقهای نمک به شکلی نزدیک به ۲۰۰ سال است که مورد استفاده قرار میگیرند.
به طور کلی، این روش بیخطر است و بسیاری از مردم عاشق استفاده از آن هستند. اما نمک درمانی را به عنوان مکملی برای برنامه درمانی خود در نظر بگیرید، نه جایگزینی برای درمانهای موجود.