
ناپروکسن؛ موارد و نحوه مصرف، عوارض و هشدارها
ناپروکسن یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی است. این دارو با کاهش هورمونهایی که موجب التهاب و درد در بدن میشوند، عمل میکند.
ناپروکسن برای درمان درد یا التهاب ناشی از بیماریهایی مانند آرتریت (التهاب مفاصل)، التهاب مزمن ستون فقرات، تاندونیت (التهاب تاندون)، بورسیت (التهاب کیسههای مفصلی)، نقرس و همچنین دردهای قاعدگی مورد استفاده قرار میگیرد.
همچنین ممکن است برای تسکین دردهای حاد ناشی از سایر بیماریها که در راهنمای دارویی ذکر نشدهاند نیز استفاده شود.
قرصهای با رهش تأخیری یا طولانیمدت از ناپروکسن، شکلهایی هستند که اثرشان آهستهتر ظاهر میشود و فقط برای درمان بیماریهای مزمن مانند آرتریت یا اسپوندیلیت آنکیلوزان به کار میروند. این نوع قرصها به اندازه کافی سریع عمل نمیکنند تا برای درمان دردهای حاد مؤثر باشند.
عوارض ناپروکسن
عوارض شایع ناپروکسن
عوارض شایع این دارو ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سوءهاضمه یا ناراحتی معده
- سوزش سر دل
- درد شکم
- حالت تهوع
- سردرد
- سرگیجه
- خوابآلودگی
- کبودی
- خارش یا بثورات پوستی
- تورم
- زنگ زدن در گوشها (وزوز گوش)
عوارض جدی ناپروکسن
در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک شدید، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید. علائم واکنش آلرژیک میتواند شامل آبریزش یا گرفتگی بینی، خسخس سینه یا دشواری در تنفس، کهیر، تورم در صورت یا گلو باشد.
در صورت بروز واکنش شدید پوستی، مانند تب، گلودرد، سوزش چشم، درد پوست، یا راش پوستی قرمز یا بنفش همراه با تاول و پوستهریزی، مصرف دارو را فوراً قطع کنید.
همچنین اگر دچار واکنش دارویی جدی شدید که ممکن است بر قسمتهای مختلف بدن تأثیر بگذارد، فوراً مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید.
علائم این حالت ممکن است شامل بثورات پوستی، تب، تورم غدد، درد عضلانی، ضعف شدید، کبودی غیرمعمول یا زردی پوست و چشمها باشد.
اگر علائم حمله قلبی یا سکته را مشاهده کردید، مانند درد قفسه سینه که به فک یا شانه گسترش مییابد، بیحسی یا ضعف ناگهانی در یک سمت بدن، اختلال گفتار، یا تنگی نفس، سریعاً به اورژانس مراجعه کنید.
همچنین در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، مصرف دارو را قطع کرده و بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:
- تنگی نفس حتی با فعالیت کم
- ورم یا افزایش سریع وزن
- بروز هرگونه راش پوستی حتی خفیف
- علائم خونریزی گوارشی مانند مدفوع سیاه یا خونی، استفراغ شبیه تفاله قهوه
- علائم مشکلات کبدی مانند حالت تهوع، درد در قسمت بالای شکم، خارش، احساس خستگی، علائم شبیه آنفلوآنزا، بیاشتهایی، ادرار تیره یا مدفوع بیرنگ، زردی پوست یا چشمها
- علائم مشکلات کلیوی مانند کاهش یا قطع ادرار، ادرار دردناک یا سخت، ورم پا یا مچ، احساس خستگی یا تنگی نفس
- علائم کمخونی مانند رنگپریدگی، احساس سبکی سر، تنگی نفس، تپش قلب سریع یا دشواری در تمرکز
- واکنش شدید پوستی شامل تب، گلودرد، تورم در صورت یا زبان، سوزش چشم، درد پوست، یا بثورات پوستی قرمز و بنفش که گسترش یافته و با تاول و پوستهریزی همراه است.
هشدارها
شما نباید از ناپروکسن استفاده کنید اگر قبلاً به آسپرین یا سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی واکنش آلرژیک نشان دادهاید.
ناپروکسن ممکن است خطر سکته یا حمله قلبی مرگبار را افزایش دهد، بهویژه اگر آن را در دوز بالا یا برای مدت طولانی مصرف کنید، یا اگر به بیماریهای قلبی مبتلا هستید. حتی افرادی که سابقه بیماری قلبی ندارند نیز ممکن است در هنگام مصرف این دارو دچار سکته یا حمله قلبی شوند.
از مصرف ناپروکسن درست قبل یا بعد از عمل جراحی بایپس قلب خودداری کنید.
در صورت بروز تورم در صورت یا گلو، درد قفسه سینه، ضعف، تنگی نفس، اختلال گفتار یا مشکلات بینایی و تعادل، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید.
در صورتی که علائمی مانند درد معده، خستگی، زردی پوست یا چشمها، تهوع، استفراغ، مدفوع سیاه یا چسبنده، راش پوستی، کاهش یا افزایش غیرمنتظره وزن یا تورم دست و پا داشتید، مصرف ناپروکسن را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید.
همچنین، ناپروکسن میتواند باعث خونریزی معده یا روده شود که ممکن است کشنده باشد. این اتفاق ممکن است بدون هشدار قبلی، بهویژه در سالمندان رخ دهد.
نکات پیش از مصرف ناپروکسن
ناپروکسن ممکن است باعث خونریزی معده یا روده شود که میتواند خطرناک و حتی کشنده باشد. این اتفاق ممکن است بدون هیچگونه هشدار قبلی در حین مصرف دارو رخ دهد، مخصوصاً در افراد مسن.
شما نباید ناپروکسن مصرف کنید اگر به آن حساسیت دارید، یا اگر تا به حال پس از مصرف آسپرین یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی دچار حمله آسم یا واکنش آلرژیک شدید شدهاید.
پیش از تجویز ناپروکسن برای کودکان زیر ۱۲ سال باید حتماً با پزشک مشورت شود.
همچنین در صورتی که یکی از شرایط زیر را دارید، پیش از مصرف با پزشک یا داروساز مشورت کنید:
- بیماری قلبی، فشار خون بالا، کلسترول زیاد، دیابت یا سیگار کشیدن؛
- سابقه سکته مغزی، حمله قلبی یا لخته خون؛
- سابقه زخم یا خونریزی معده؛
- آسم؛
- بیماری کبد یا کلیه؛
- احتباس مایع در بدن؛
- یا اگر آسپرین مصرف میکنید تا از حمله قلبی یا سکته پیشگیری کنید.
اگر باردار هستید، نباید ناپروکسن مصرف کنید مگر اینکه پزشک تجویز کند. مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در ۲۰ هفته آخر بارداری ممکن است باعث بروز مشکلات جدی در قلب یا کلیه جنین و حتی عوارض در روند بارداری شود.
در دوران شیردهی نیز مصرف ناپروکسن ممکن است بیخطر نباشد، پس حتماً با پزشک درباره خطرات احتمالی آن مشورت کنید.
ناپروکسن برای کودکان زیر دو سال تأیید نشده است. این دارو را بدون توصیه پزشک به کودک ندهید.
نحوه مصرف ناپروکسن
ناپروکسن را دقیقاً طبق دستور نوشتهشده روی بسته یا تجویز پزشک مصرف کنید. از مصرف دارو در دوزهای بیشتر یا برای مدت طولانیتر از حد توصیهشده خودداری کنید. همیشه از کمترین دوز مؤثر برای درمان استفاده کنید.
پیش از اندازهگیری داروی مایع، بطری را به خوبی تکان دهید. برای اندازهگیری دقیق دارو از سرنگ مخصوص، پیمانه یا فنجان دارویی استفاده کنید. اگر ابزار اندازهگیری ندارید، از داروساز بخواهید یکی برایتان فراهم کند.
اگر نوع برند، دوز یا فرم دارو را تغییر دادید، ممکن است مقدار مصرف نیز نیاز به تغییر داشته باشد. در این صورت حتماً از داروساز خود سؤال کنید.
اگر کودک از این دارو استفاده میکند، در صورت تغییر وزن کودک، پزشک را مطلع کنید چون دوز دارو بر اساس وزن بدن تنظیم میشود.
اگر این دارو را برای مدت طولانی مصرف میکنید، ممکن است لازم باشد بهصورت دورهای آزمایشهای پزشکی انجام دهید.
ناپروکسن میتواند بر نتیجه برخی آزمایشهای پزشکی تأثیر بگذارد، بنابراین به هر پزشکی که شما را درمان میکند اطلاع دهید که از این دارو استفاده میکنید.
دارو را در دمای اتاق، دور از گرما، نور و رطوبت نگهداری کنید و درِ بطری را کاملاً ببندید.
همچنین تمامی برگههای اطلاعات بیمار، دستورالعملها و راهنمای دارویی را با دقت بخوانید و در صورت داشتن سؤال، از پزشک یا داروساز کمک بگیرید.
اگر یک نوبت را فراموش کردید
چون ناپروکسن گاهی فقط در صورت نیاز مصرف میشود، ممکن است برنامه زمانی ثابتی برای آن وجود نداشته باشد. اما اگر طبق برنامه مصرف میکنید و یک نوبت را فراموش کردید، بهمحض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر تقریباً زمان نوبت بعدی رسیده است، نوبت فراموششده را رها کنید. برای جبران، دوز دوبرابر مصرف نکنید.
مواردی که باید از آنها پرهیز کنید
- از مصرف الکل خودداری کنید، زیرا ممکن است خطر خونریزی معده را افزایش دهد.
- بدون تجویز پزشک از مصرف آسپرین یا سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی خودداری کنید.
- پیش از مصرف هر داروی بدون نسخه برای درد، تب، التهاب یا آرتریت، با پزشک مشورت کنید.
بسیاری از داروهای مسکن موجود در داروخانه شامل آسپرین، سالیسیلات یا داروهای مشابه ناپروکسن (مانند ایبوپروفن یا کتوبروفن) هستند و مصرف همزمان آنها ممکن است باعث دریافت بیش از حد داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی شود. - پیش از استفاده از آنتیاسید (ضداسید معده) با پزشک مشورت کنید و فقط از نوعی که پزشک توصیه کرده استفاده نمایید، چون برخی از آنها جذب ناپروکسن را کاهش میدهند.
داروهایی که با ناپروکسن تداخل دارند
پیش از مصرف ناپروکسن اگر از داروهای ضدافسردگی مانند زیر استفاده میکنید، با پزشک مشورت کنید:
- سیتالوپرام
- اسکیتالوپرام
- فلوکستین
- فلووکسامین
- پاروکستین
- سرتالین
- ترازودون
- ویلازودون
ترکیب این داروها با ناپروکسن میتواند احتمال خونریزی یا کبودی را افزایش دهد.
همچنین اگر از هر یک از داروهای زیر استفاده میکنید، حتماً پیش از مصرف ناپروکسن با پزشک یا داروساز مشورت کنید:
- کلستیرامین
- سیکلوسپورین
- دیگوکسین
- لیتیوم
- متوترکسات
- پیمترکست
- فنیتوئین یا داروهای مشابه ضدتشنج
- پروبنسید
- وارفارین یا سایر رقیقکنندههای خون
- داروهای ادرارآور (قرصهای آب)
- داروهای فشار خون یا قلب
- انسولین یا داروهای خوراکی دیابت
این فهرست کامل نیست و داروهای دیگری (از جمله داروهای نسخهای، بدون نسخه، ویتامینها و محصولات گیاهی) نیز ممکن است با ناپروکسن تداخل داشته باشند.
پرسش های متداول
ناپروکسن و ایبوپروفن چه تفاوتی دارند؟
ایبوپروفن دارویی کوتاهاثر است، در حالی که ناپروکسن طول اثر بیشتری دارد و احتمال ناراحتی معده در آن بیشتر است. ناپروکسن خطر خونریزی را در افرادی که داروهای رقیقکننده خون مصرف میکنند، حدود ۴ برابر افزایش میدهد، در حالی که ایبوپروفن این خطر را دو برابر میکند. هر دو دارو از گروه NSAID هستند، اما تفاوتهایی در قدرت اثر و مدت ماندگاری دارند.
ناپروکسن چه مدت در بدن باقی میماند؟
نیمهعمر ناپروکسن بین ۱۲ تا ۱۷ ساعت است و برای حذف کامل از بدن حدود ۹۳.۵ ساعت زمان نیاز دارد (یعنی حدود ۵.۵ برابر نیمهعمر).
منبع: drugs





