از چه سنی به کودکان سبزیجات بدهیم؟

وقتی صحبت از تغذیه‌ی سالم کودکان می‌شود، همیشه یکی از سوالات اصلی والدین این است که: «از چه سنی باید به بچه‌مان سبزیجات بدهیم؟» کودکان در سال‌های ابتدایی زندگی‌شان در حال رشد سریع هستند و بدنشان برای رشد استخوان‌ها، عضلات و مغز به مواد مغذی زیادی نیاز دارد. سبزیجات یکی از بهترین منابع این مواد هستند؛ پر از ویتامین، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌هایی که به تقویت سیستم ایمنی بدن کودک کمک می‌کنند.

اما از طرف دیگر، بسیاری از والدین با مشکل بی‌میلی کودک نسبت به سبزیجات روبه‌رو می‌شوند. گاهی طعم خاص بعضی سبزی‌ها برای کودکان جذاب نیست و این موضوع باعث می‌شود والدین ندانند از چه زمانی و چطور باید این خوراکی‌های مفید را وارد رژیم غذایی کودک کنند. در ادامه با هم بررسی می‌کنیم که بهترین زمان شروع مصرف سبزیجات چیست، کدام سبزی‌ها برای شروع مناسب‌ترند و چطور می‌توان بچه‌ها را به خوردن آن‌ها علاقه‌مند کرد.

از چه سنی می توان به کودک سبزیجات داد؟ 🌱

به‌طور کلی، متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند از حدود شش ماهگی، یعنی هم‌زمان با شروع تغذیه‌ی کمکی، می‌توان سبزیجات پخته و نرم را به رژیم غذایی نوزاد اضافه کرد. البته در این مرحله، سبزیجات باید کاملاً پوره شده و بدون نمک، ادویه یا روغن باشند تا معده‌ی کودک به‌راحتی بتواند آن‌ها را هضم کند.

در ماه‌های اول، هدف از دادن سبزیجات به کودک، بیشتر آشنایی با طعم‌های جدید است نه تأمین کامل مواد غذایی. بنابراین، لازم نیست مقدار زیادی سبزی بدهید. فقط چند قاشق کوچک از پوره‌ی سیب‌زمینی، هویج یا کدوحلوایی کافی است تا کودک طعم‌ها را بشناسد.

با گذشت زمان، یعنی حدود ۸ تا ۹ ماهگی، می‌توان کم‌کم سبزیجات جدید را وارد کرد؛ مثل نخودفرنگی، لوبیا سبز و چغندر. همیشه توصیه می‌شود هر سبزی را جداگانه امتحان کنید تا اگر کودک نسبت به آن حساسیت داشت، بتوانید آن را تشخیص دهید.

وقتی کودک به یک‌سالگی رسید، می‌توان سبزیجات بخارپز و نرم‌شده را به شکل تکه‌های کوچک در غذای او قرار داد تا خودش با دست بخورد و به مرور یاد بگیرد مزه‌ها را دوست داشته باشد.

کدام سبزیجات برای شروع مناسب ترند؟ 🥬

برای آغاز تغذیه‌ی سبزیجات، باید سراغ گزینه‌هایی بروید که طعم ملایم و بافت نرم دارند تا برای کودک تازه‌کار دلپذیرتر باشند. در بین سبزیجات، چند مورد از بهترین انتخاب‌ها عبارت‌اند از:

• هویج: شیرین و خوش‌طعم است و معمولاً همه‌ی نوزادان از آن استقبال می‌کنند.
• سیب‌زمینی و کدو: هضم راحتی دارند و ترکیبشان با دیگر غذاها ساده است.
• کدوحلوایی: منبع عالی ویتامین A است و رنگ نارنجی آن برای کودکان جذاب است.
• نخودفرنگی و لوبیا سبز: بعد از ۸ ماهگی می‌توان به کودک داد تا با طعم سبزی‌های سبز نیز آشنا شود.
• چغندر: رنگ زیبایی دارد و معمولاً در ترکیب با سیب‌زمینی یا هویج طعم دلپذیری ایجاد می‌کند.

نکته‌ی مهم این است که در این مرحله، سبزی‌ها باید کاملاً پخته و نرم باشند. از افزودن نمک، فلفل یا روغن خودداری کنید چون کلیه و معده‌ی نوزاد هنوز به اندازه‌ی کافی رشد نکرده‌اند.

چگونه کودک را به خوردن سبزیجات علاقه مند کنیم؟ 🥗

خیلی از بچه‌ها در سال‌های اول زندگی از خوردن سبزیجات فرار می‌کنند. دلیلش معمولاً طعم خاص یا رنگ سبزی‌هاست. اما چند راه ساده وجود دارد که می‌تواند باعث شود کودک کم‌کم عاشق سبزیجات شود:

• سبزی‌ها را با خوراک‌های مورد علاقه‌ی کودک ترکیب کنید. برای مثال، می‌توانید هویج پوره‌شده را با برنج نرم یا سیب‌زمینی مخلوط کنید تا طعمش ملایم‌تر شود.
• ظاهر غذا را جذاب کنید. کودکان به رنگ و شکل غذا اهمیت می‌دهند. درست کردن چهره‌ی خندان یا حیوانات کوچک با سبزی‌ها می‌تواند آن‌ها را هیجان‌زده کند.
• خودتان هم در کنار کودک سبزی بخورید. بچه‌ها با تقلید یاد می‌گیرند. وقتی ببینند والدینشان از خوردن سبزی‌ها لذت می‌برند، آن‌ها هم کنجکاو می‌شوند امتحان کنند.
• از تنوع استفاده کنید. اگر کودک از هویج خوشش نمی‌آید، ناامید نشوید. شاید کدو یا سیب‌زمینی را بیشتر دوست داشته باشد.
• صبور باشید. ممکن است لازم باشد یک نوع سبزی را چند بار در فواصل مختلف به کودک بدهید تا به طعمش عادت کند.

آیا سبزیجات خام برای کودکان مناسب است؟ 🍅

تا حدود ۳ سالگی، بهتر است از دادن سبزیجات خام به کودک خودداری کنید. چون دستگاه گوارش کودکان در این سن هنوز آن‌قدر قوی نیست که بتواند الیاف سفت و خام را هضم کند. همچنین خطر خفگی با قطعات خام سبزی هم وجود دارد.

بعد از سه سالگی، می‌توانید سبزی‌های نرم و تازه مثل خیار یا گوجه‌فرنگی را در قطعات کوچک به کودک بدهید. البته بهتر است پوست آن‌ها را بگیرید تا راحت‌تر جویده شوند. سبزیجاتی مثل هویج یا کرفس خام هنوز ممکن است سفت باشند، بنابراین بهتر است تا ۴ سالگی صبر کنید یا آن‌ها را کمی بخارپز کنید.

همیشه قبل از دادن سبزیجات خام، آن‌ها را کاملاً بشویید تا مطمئن شوید هیچ باکتری یا آلودگی روی آن‌ها نیست.

نقش سبزیجات در رشد و سلامت کودک 🥦

سبزیجات سرشار از مواد مغذی حیاتی‌اند که به رشد همه‌جانبه‌ی بدن کودک کمک می‌کنند. برای مثال:

• ویتامین A در هویج و کدو به تقویت بینایی کمک می‌کند.
• ویتامین C در فلفل دلمه‌ای و کلم بروکلی، سیستم ایمنی را تقویت می‌کند.
• آهن و فولات در اسفناج و سبزی‌های سبز تیره برای رشد مغز ضروری‌اند.
• فیبر موجود در سبزیجات باعث عملکرد بهتر دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست می‌شود.

اگر کودک از همان سنین پایین به خوردن سبزیجات عادت کند، احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن مثل چاقی و دیابت در آینده کاهش می‌یابد.

سوالات متداول