آیا برفک دهان خطرناک است؟ علائم، علت و درمان
برفک دهان یا همان کاندیدیازیس دهانی، یکی از شایع‌ترین عفونت‌های قارچی دهان است که بیشتر در نوزادان، سالمندان، افراد با سیستم ایمنی ضعیف یا افرادی که آنتی بیوتیک یا کورتون مصرف می‌کنند دیده می‌شود.
اغلب افراد این وضعیت را بی‌خطر و گذرا می‌دانند، اما واقعا آیا برفک دهان خطرناک است؟ در این مقاله به بررسی کامل این پرسش خواهیم پرداخت و نشان می‌دهیم که این عارضه چه زمانی نیاز به مداخله پزشکی دارد.
برفک دهان چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟
برفک دهان نتیجه رشد بیش از حد قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس در دهان است. به طور طبیعی این قارچ در دهان بسیاری از افراد حضور دارد اما زمانی که تعادل میکروبی دهان به هم بخورد، این قارچ می‌تواند رشد غیرقابل کنترل پیدا کند و موجب بروز پلاک‌های سفید، زخم، سوزش یا حتی درد در ناحیه دهان، زبان و گلو شود.
سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا برفک دهان خطرناک است؟ پاسخ این سوال به وضعیت فرد، سن، سطح ایمنی بدن و علت زمینه‌ای بروز عفونت بستگی دارد. در برخی افراد، این مشکل می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشد.
علائم معمول برفک دهان
علائم رایج برفک دهان عبارت‌اند از:
- لکه‌های سفید ضخیم روی زبان، گونه‌ها یا سقف دهان
- احساس سوزش یا درد هنگام بلع
- کاهش حس چشایی
- قرمزی یا ترک گوشه‌های لب
- خشکی دهان
در صورت مشاهده این علائم به ویژه در افراد پرخطر، باید از خود پرسید آیا برفک دهان خطرناک است؟ زیرا ممکن است این علائم هشداری برای مشکل جدی‌تری در بدن باشند.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟
برخی گروه‌ها به طور خاص بیشتر مستعد ابتلا به برفک دهان هستند و در این افراد احتمال بروز عوارض بالاتر است:
- نوزادان (به دلیل سیستم ایمنی نابالغ)
- سالمندان، به‌ویژه افرادی که دندان مصنوعی دارند
- بیماران دیابتی
- افراد مبتلا به سرطان یا ایدز
- افرادی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند
- مصرف‌کنندگان بلندمدت آنتی‌بیوتیک یا کورتیکواستروئید
در این افراد، پاسخ به این سوال که آیا برفک دهان خطرناک است؟ مثبت خواهد بود؛ چرا که این بیماری می‌تواند از دهان به مری، معده یا حتی جریان خون گسترش یابد و عفونت سیستمیک ایجاد کند.
برفک دهان در نوزادان: نگران‌کننده یا طبیعی؟
در میان نوزادان، برفک دهان بسیار شایع است و معمولا با درمان‌های ساده ضد قارچ خوراکی یا موضعی برطرف می‌شود. اما اگر برفک دهان باعث امتناع نوزاد از خوردن شیر شود یا به مدت طولانی باقی بماند، ممکن است به گسترش عفونت منجر شود. در نتیجه باید از پزشک کمک گرفت.
بنابراین حتی در نوزادان نیز باید در نظر داشت که آیا برفک دهان خطرناک است؟ بسته به شدت علائم و پاسخ به درمان می‌تواند جدی تلقی شود.
عوارض احتمالی برفک دهان
اگر این بیماری درمان نشود یا به موقع شناسایی نگردد، ممکن است منجر به عوارضی مانند موارد زیر شود:
- پخش عفونت به مری (کاندیدیازیس مری)
- اختلال در خوردن و بلع
- کاهش وزن به دلیل بی‌اشتهایی
- عفونت سیستمیک در بیماران دارای نقص ایمنی
- مقاومت قارچی به دارو در صورت مصرف نادرست داروهای ضد قارچ
در چنین مواردی بی‌تردید پاسخ به پرسش آیا برفک دهان خطرناک است؟ بله خواهد بود، چرا که عوارض آن ممکن است حتی جان بیمار را تهدید کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر با علائم زیر مواجه شدید، مراجعه فوری به پزشک توصیه می‌شود:
- برفک دهان بیش از ۱۰ روز ادامه دارد
- درد شدید هنگام بلع
- تب به همراه برفک
- زخم‌های عمیق در دهان
- عود مکرر بیماری
- ابتلا به بیماری‌های مزمن مثل دیابت یا سرطان
در چنین شرایطی، بررسی تخصصی علت بروز برفک ضروری است، چرا که ممکن است عامل آن یک اختلال زمینه‌ای جدی‌تر باشد. پس اگر هنوز می‌پرسید آیا برفک دهان خطرناک است؟ در این موارد قطعاً بله!
درمان برفک دهان
درمان این بیماری معمولا شامل استفاده از داروهای ضد قارچ موضعی یا خوراکی مانند نیستاتین، فلوکونازول یا کلوتریمازول است. مدت درمان بسته به شدت بیماری و وضعیت جسمی فرد ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد.
همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان، محدود کردن مصرف قند، ضدعفونی کردن دندان مصنوعی و قطع مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها از اقدامات مکمل محسوب می‌شوند.
آیا برفک دهان خطرناک است؟
اگر فردی سالم و بدون بیماری زمینه‌ای باشد، برفک دهان معمولاً مشکلی سطحی و قابل درمان است. اما در افرادی با نقص ایمنی، سالمندان، بیماران مزمن یا نوزادان، این بیماری می‌تواند علامتی هشداردهنده برای مشکلات عمیق‌تر باشد و گاهی نیاز به مداخلات فوری پزشکی دارد.
پس پاسخ به سوال آیا برفک دهان خطرناک است؟ بستگی به شرایط فرد، شدت بیماری و علائم همراه دارد. تشخیص به موقع و اقدام درمانی زودهنگام می‌تواند از بروز عوارض شدید جلوگیری کند.
