آلزایمر و تمام اطلاعاتی که لازم است درباره این بیماری بدانید
بیماری آلزایمر نوعی بیماری عصبی است که در آن سلول های مغزی می میرند و باعث از بین رفتن حافظه و افت شناختی می شود. آلزایمر شایعر ترین نوع دمانس یا زوال عقل می باشد که ۸۰ تا ۶۰ درصد موارد این بیماری در ایالات متحده را تشکیل می دهد. در سال ۲۰۱۳، ۶.۸ میلیون نفر در آمریکا به زوال عقل مبتلا بودند که از این تعداد ۵ میلیون نفر آلزامیر داشتند. پیشبینی می شود که تا سال ۲۰۵۰ این تعداد دوبرابر شود.
آلزایمر یک بیماری عصبی است که در ابتدا علائم خفیفی دارد اما با گذشت زمان شدیدتر می شود.
علائم آلزایمر
برای تشخیص آلزایمر، فرد افت عملکرد شناختی و رفتاری را تجربه می کند. این کاهش عملکرد در فعالیت های روزمره و محیط کار اختلال ایجاد می کند. فرد مبتلا به آلزایمر باید حداقل دو نشانه از علائم زیر را داشته باشد:
۱- کاهش توانایی در به خاطر سپردن اطلاعات که به مواردی مانند علائم زیر منجر می شود:
- پرسیدن سوالات تکراری یا مکالمات تکراری
- فراموش کردن محل قرار گیری وسایل شخصی
- به یاد نیاوردن حوادث یا قرار ملاقات ها
- گم کردن مسیرهای آشنا
۲- اختلال در استدلال، انجام کارهای پیچیده و قضاوت که می تواند برخی از مثال های آن عبارتند از:
- درک ضعیف از خطرات و ایمنی
- ناتوانی در مدیریت امو مالی
- ضعف در تصمیم گیری
- عدم توانایی برای برنامه ریزی در فعالیت های پیچیده یا پی در پی
۳- اختلال در بینایی که به دلیل مشکلات بینایی در چشم ها نیستند. به عنوان مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم توانایی در تشخیص چهره یا اشیاء معمولی یا پیدا کردن اشیاء
- عدم توانایی در استفاده از ابزارهای ساده، به عنوان مثال مشکل در پوشیدن لباس
۴- اختلال در صحبت کردن، خواندن و نوشتن. به طور مثال:
- فکر کردن در مورد کلمات معمولی در هنگام صحبت کردن و تردید در انتخاب واژه ها
- خطاهای گفتاری، املایی و نوشتاری
۵- تغییر در شخصیت و رفتار که برخی از مثال های عبارتند از:
- تغییرات خلقی و شخصیتی، از جمله آشفتگی، بیهوشی، کناره گیری از فعالیت های اجتماعی، از دست دادن علاقه، انگیزه و ابتکار عمل
- از دست دادن همدلی
- رفتارهای اجباری، وسواسی و غیر اجتماعی
علائم و نشانه های آلزایمر باید به تدریج افزایش یابند. طی ماه ها و سال ها اوضاع وخیم تر می شود. اما اگر علائم بدتر باشد و طی ساعت ها یا روزها وخیم تر شوند، باید هرچه سریعتر به دنبال فوریت های پزشکی باشید، زیرا علائمی با این شدت و سرعت می تواند نشانه یک بیماری حاد باشد. از دست دادن حاظه یکی از علائم برجسته آلزایمر است، به خصوص این فراموشی ها در زمینه یادگیری یا آموزش اطلاعات جدید بروز می کنند.
سایر علائم اولیه آلزایمر
محققان در طی یافته هایی که در سال ۲۰۱۶ منتشر کردند، اعلام کردند که نشانه های اولیه آلزایمر می توانند تغییر کنند. تحقیقات اخیر حاکی از آن هستند که وجود برخی ضایعات مغذی در دوران میانسالی می تواند باعث بروز آلزایمر شود، حتی اگر علائم آن تا سال ها ظاهر نشود.
آلزایمر می تواند به دلیل سابقه خانوادگی در افراد جوان تر بین ۳۰ تا ۶۰ سالگی نیز بروز پیدا کند. البته این موضوع کمتر از ۵٪ اتفاق می افتد.
مراحل پیشرفت بیماری
مراحل پیشرفت آلزایمر به ۳ مرحله اصلی تقسیم می شوند:
- قبل از بروز علائم بالینی
- بروز علائم شناختی خفیف
- زوال عقل
آلزایمر در برابر زوال عقل
آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است که به دلیل وجود برخی از پلاک ها در مغز شکل می گیرد و علائم آن به تدریج افزایش یافته و سبب کاهش عملکرد شناختی و توانایی زبان می شود. اما انواع دیگر زوال عقل عبارتند از بیماری های هانتینگتون، پارکینسون و کروتزفلد جاکوب یا جنون گاوی.
تشخیص بیماری
برای تشخیص بیماری آلزایمر، پزشکان به بررسی علائم و نشانه ها و نیز شرایط بیمار می پردازند. آن ها ممکن است عملکرد عصبی فرد را از طریق آزمایشات مختلف بررسی کنند. MRI، غربالگری های مغزی، انجام آزمایشات خون و ادرار و سی تی اسکن از روش های تشخیص بیماری هستند. برخی اوقات برای تشخیص علائم زوال عقل و اختلالات ارثی مانند بیماری های هانتیگتون ممکن است پزشک آزمایشات ژنتیکی انجام دهد.
پزشکان پس از بررسی شرایط و آزمایشات شناختی و حافظه، توانایی تفکر فرد را در یادآوری موضوعات ارزیابی می کنند.
ارزیابی شناختی
برای تایید تشخیص آلزایمر، مواردی مانند از دست دادن حافظه و اختلالات شناختی باید به اندازه کافی جدی باشند و بر فعالیت های فردی تاثیر بگذارند.
سوالاتی که ممکن است برای انجام آزمایش های توانایی شناختی استفاده شوند:
- شما چند سال دارید؟
- ساعت چند است؟
- در چه سالی قرار داریم؟
- اسم بیمارستان یا شهری که در آن قرار دارید چیست؟
- آیا می توانید دو نفر را به عنوان مثال پزشک، پرستار یا سرپرست را تشخیص دهید؟
- تاریخ تولد شما چند است؟
- تاریخ یک واقعه مهم را به یاد می آورید؟
- نام رئیس جمهور فعلی چیست؟
- از ۲۰ به ۱ را به صورت برعکس بشمارید.
- از شما می خواهند آدرس خود را تکرار کنید.
آزمایش ژنتیک
در برخی موارد، آزمایشات ژنتیکی می توانند انتخاب های مناسبی باشند. استفاده زود هنگام از این آزمایشات می تواند احتمال ابتلای فرد به بیماری را نشان داده تا از بروز آن جلوگیری به عمل بیاید.
رفتار
طبق اعلام انجمن آلزایمر موارد زیر از نکات مهم برای محافظت در برابر زوال عقل هستند:
- مشارکت در گروه های اجتماعی و استفاده از خدمات درمانی
- فعالیت ها و برنامه ریزی های روزمره
دارو درمانی
هیچ دارویی برای اصلاح و درمان آلزایمر وجود ندارد، اما برخی از گزینه ها می توانند علائم این بیماری را کاهش داده و به بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. این داروها عبارتند از:
- دونپزیل
- ریواستیگمین
- تاکرین
علل و عوامل خطر ساز بیماری آلزایمر
افراد مبتلا به آلزایمر به طور معمول دچار مشکلاتی در بافت و اتصالات عصبی می شوند. محققان هنوز هم به طور کامل دلیل بروز این تغییرات را نمی دانند اما برخی از عوامل خطر آفرین عبارتند از:
- افزایش سن و سالخوردگی
- سابقه خانوادگی در ابتلا به آلزایمر
- حمل ژن ها خاص
عوامل قابل اصلاح که می توانند به جلوگیری از آلزایمر کمک کنند:
- ورزش منظم
- حفظ سلامت سیستم قلبی و عروقی
- مدیریت دیابت، چاقی و فشار خون
- ترک سیگار
- پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متنوع
- آموزش و یادگیری در مادام العمر
منبع: alz
