خواص جینسنگ برای سلامتی؛ نحوه مصرف، عوارض جانبی و میزان مصرف
برای قرن ها در طب سنتی چینی از خواص جینسنگ برای اهداف مختلف استفاده شده است. این گیاه دارای قدی کوتاه، رشدی آهسته و ریشه های گوشتی می باشد که بسته به مدت زمان رشدش می تواند به سه دسته نوع تازه، سفید یا قرمز تقسیم شود.
جینسنگ تازه قبل از ۴ سالگی گیاه برداشت می شود، در حالی که جینسنگ سفید بین ۴ تا ۶ سالگی گیاه برداشت می شود و جینسنگ قرمز بعد از ۶ سالگی یا بیشتر برداشت می شود.
انواع زیادی از این گیاه وجود دارند، اما محبوب ترین آن ها جینسنگ آمریکایی (Panax quinquefolius) و جینسنگ آسیایی (جینسنگ Panax) می باشد.
جینسنگ آمریکایی و آسیایی در غلظت ترکیبات فعال و اثرات آن بر بدن متفاوت هستند. اعتقاد بر این است که جینسنگ آمریکایی به عنوان یک عامل آرامش بخش بر بدن تاثیر می گذارد، در حالی که نوع آسیایی آن دارای اثر تقویت کنندگی است.
جینسنگ حاوی دو ترکیب مهم به نام ها جینسنوزیدها و جینتونین است. این ترکیبات مکمل یکدیگر برای تأمین و حفظ سلامتی بدن هستند.
در مقاله ۷ خاصیت اثبات شده جینسنگ را با شما در میان خواهیم گذاشت. با گومگ همراه باشید.
۱. جینسنگ آنتی اکسیدانی قوی است که می تواند التهاب را کاهش دهد
جینسنگ خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی مفیدی دارد. برخی از مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که عصاره جینسنگ و ترکیبات جینسنوزید موجود در آن می توانند التهاب را مهار کرده و ظرفیت آنتی اکسیدان های سلول ها را افزایش دهند.
به عنوان مثال، در یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داده شد که عصاره جینسنگ قرمز کره ای باعث کاهش التهاب و بهبود فعالیت آنتی اکسیدانی سلول های پوستی در افراد مبتلا به اگزما می شود.
البته این آزمایشات به درون آزمایشگاه ها محدود نشده است و خوشبختانه در آزمایشاتی که مستقیما بر روی انسان ها انجام شده اند نیز، نتایج امیدوار کننده ای را نشان داده اند.
در یکی از این آزمایشات، تأثیر مصرف ۲ گرم عصاره جینسنگ قرمز کره ای، سه بار در روز و به مدت هفت روز بر روی ۱۸ مرد جوان ورزشکار بررسی شد.
این مردان پس از انجام تست های ورزشی، از نظر شرایط التهابی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که سطح التهاب در کسانی که جینسنگ مصرف کرده بودند به شکل قابل توجهی پایین تر از افرادی بود که از دارونما استفاده کرده بودند. جالب است بدانید که این تاثیرات تا ۷۲ ساعت بعد از آزمایش باقی ماندند.
در یک مطالعه بزرگتر که بر روی ۷۱ زن یائسه انجام شد، به مدت ۱۲ هفته، به هریک از شرکت کنندگان روزانه ۳ گرم جینسنگ قرمز یا دارونما داده شد. سپس فعالیت آنتی اکسیدانی و نشانگرهای استرس اکسیداتیو در آن ها اندازه گیری شد.
محققان در این مطالعه به این نتیجه رسیدند که جینسنگ قرمز با افزایش فعالیت های آنزیم های آنتی اکسیدانی می تواند به کاهش استرس اکسیداتیو کمک کند.
۲. خواص جینسنگ برای مغز
جینسنگ می تواند به بهبود عملکردهای مختلف مغز مانند حافظه، رفتار و خلق و خو کمک کند. برخی از آزمایشات بر روی حیوانات نشان می دهند که ترکیبات موجود در جینسنگ، مانند جینسنوزیدها و ترکیب K می توانند از مغز در برابر صدمات ناشی از رادیکال های آزاد محافظت کنند.
یک مطالعه بر روی ۳۰ فرد سالم که به مدت چهار هفته، روزانه ۲۰۰ میلی گرم جینسنگ مصرف کردند، نتایج جالبی در پی داشت. در پایان این مطالعه، آن ها بهبودی در سلامت روان، عملکرد اجتماعی و خلق و خو را تجربه کردند.
البته این تاثیرات پس از ۸ هفته متوقف شدند، که نشان می دهد اثرات جینسنگ ممکن است با استفاده طولانی مدت کاهش یابد. در واقع اگر از دوز مشخصی پیروی کنید، پس از مدتی اثر روزهای اول را نخواهد داشت.
یک مطالعه دیگر بررسی کرده است که چطور دوزهای ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی گرمی جینسنگ بر عملکرد ذهنی، خستگی ذهنی و قند خون در ۳۰ فرد بزرگسال سالم اثر می گذارد. همچنین لازم به ذکر است که از شرکت کنندگان در این آزمایش، قبل و بعد از ۱۰ دقیقه پس از مصرف جینسنگ، تست عملکرد ذهنی گرفته شد.
شاید عجیب باشد که دوز ۲۰۰ میلی گرم، بر خلاف دوز ۴۰۰ میلی گرم، در بهبود عملکرد ذهنی و کاهش خستگی در طول آزمایش مؤثر تر بود.
دانشمندان این احتمال را می دهند که جینسنگ به جذب قند خون توسط سلول ها کمک می کند و به همین دلیل می تواند باعث افزایش عملکرد مغز و کاهش خستگی ذهنی شود. با این حال مشخص نیست که چرا دوز پایین تر، موثرتر از دوز بالاتر آن است!
یک مطالعه دیگر هم نشان داد که مصرف ۴۰۰ میلی گرم جینسنگ به صورت روزانه به مدت هشت روز باعث افزایش مهارت های ریاضی و آرامش می شود.
همچنین مطالعات دیگری تأثیرات مثبت این گیاه بر عملکرد و رفتار مغز در افراد مبتلا به آلزایمر نشان داده اند.
۳. باعث بهبود نعوظ می شود
تحقیقات نشان داده اند كه جینسنگ می تواند جایگزین مفیدی برای درمان اختلال نعوظ در مردان باشد. به نظر می رسد که ترکیبات موجود در آن ممکن است از بدن در برابر استرس اکسیداتیو در رگ های خونی و بافت های آلت تناسلی محافظت کرده و به بازگردانی بدن به عملکرد طبیعی کمک کند.
علاوه بر این، مطالعات نشان داده اند که جینسنگ می تواند تولید نیتریک اسید را تشدید کند. این ترکیب باعث بهبود آرامش عضلات در آلت تناسلی مردان و گردش خون می شود.
یک مطالعه نشان داد که مردان تحت درمان با جینسنگ قرمز کره ای، به میزان ۶۰٪ علائم اختلال نعوظ را از دست دادند و بهبود یافتند. این میزان در مقایسه با ۳۰٪ بهبودی که توسط داروهایی شیمیایی ایجاد می شود، بسیار چشمگیر است.
علاوه بر این موارد، یک مطالعه دیگر نشان داد که ۸۶ مرد مبتلا به اختلال نعوظ پس از مصرف ۱۰۰۰ میلی گرم عصاره جینسنگ به مدت ۸ هفته، بهبودی قابل توجهی یافتند.
۴. خواص جینسنگ برای تقویت سیستم ایمنی
جینسنگ می تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. برخی مطالعات که اثرات جینسنگ بر سیستم ایمنی بدن را مورد بررسی قرار داده اند، بر روی بیماران سرطانی که تحت عمل جراحی یا معالجه شیمی درمانی قرار گرفته بودند، متمرکز بود.
در این مطالعه ۳۹ نفر را که در حال بهبودی پس از عمل جراحی سرطان معده بودند، تحت نظر قرار دادند و روزانه ۵۴۰۰ میلی گرم جینسنگ به مدت دو سال برای آن ها تجویز کردند.
جالب اینجاست که این افراد در عملکردهای سیستم ایمنی و عود کمتر علائم بیماری بهبودی قابل توجهی داشتند.
یک مطالعه دیگر تأثیر عصاره جینسنگ قرمز بر نشانگرهای سیستم ایمنی بدن در مبتلایان به سرطان معده پیشرفته که تحت شیمی درمانی بعد از عمل جراحی قرار گرفته بودند، بررسی شد.
بعد از گذشت سه ماه افرادی که عصاره جینسنگ قرمز مصرف کرده بودند نسبت به گروهی که دارونما مصرف کرده بودند، سیستم ایمنی قوی تری داشتند.
همچنین یکی دیگر از خواص عصاره جینسنگ این است که می تواند اثر واکسیناسیون علیه بیماری هایی مانند آنفولانزا را تقویت کند.
این درست است که مطالعات انجام شده بر روی افراد مبتلا به سرطان بوده اند، اما این چیزی از تاثیر آن بر روی تقویت سیستم ایمنی بدن افراد سالم کم نمی کند.
۵. خواص جینسنگ برای سرطان
جینسنگ می تواند در کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها موثر باشد. مطالعات نشان داده اند که جینسنوزیدهای موجود در این گیاه به کاهش التهاب کمک کرده و از بدن در برابر آنتی اکسیدان ها محافظت می کند.
چرخه سلولی فرایندی است که در آن سلول ها بطور طبیعی رشد و تقسیم می شوند. جینسنوزیدها می توانند با جلوگیری از تولید و رشد غیر طبیعی سلول ها جلوگیری کنند.
با بررسی چندین مطالعه نتیجه گرفته شد که افرادی که جینسنگ مصرف می کنند، احتمال ابتلا به سرطان در آن ها ۱۶٪ کمتر است.
علاوه بر این، یک مطالعه شهودی نشان داد افرادی که جینسنگ مصرف می کنند، احتمال ابتلا به انواع خاصی از سرطان مانند لب، دهان، مری، معده، روده بزرگ، کبد و ریه در آن ها نسبت به افرادی که آن را مصرف نمی کنند، کمتر دارند.
جینسنگ همچنین می تواند به بهبود سلامتی بیماران تحت شیمی درمانی، کاهش عوارض جانبی و تقویت اثر برخی داروهای درمانی این افراد کمک کند.
۶. خواص جینسنگ باعث کاهش خستگی و افزایش انرژی می شود
تحقیقات نشان داده اند که جینسنگ به مبارزه با خستگی و افزایش انرژی کمک می کند. مطالعات مختلف بر روی حیوانات، برخی از اجزای موجود در جینسنگ مانند پلی ساکاریدها و الیگوپپتیدها را با کاهش استرس اکسیداتیو و تولید انرژی بیشتر در سلول ها مرتبط کرده اند.
یک مطالعه چهار هفته ای به بررسی اثرات مصرف ۱ یا ۲ گرم جینسنگ یا دارونما به ۹۰ نفر که به خستگی مزمن مبتلا بودند، پرداخت.
جینسنگ به میزان مقابل توجهی، خستگی جسمی و روانی و همچنین استرس اکسیداتیو را در افرادی که از آن مصرف کرده بودند، نسبت به افرادی که دارونما مصرف می کردند، کاهش داد.
در یک مطالعه دیگر، به ۳۶۴ فرد نجات یافته از سرطان، روزانه ۲۰۰۰ میلی گرم جینسنگ آمریکایی و دارونما دادند که این افراد به شدت احساس خستگی می کردند. پس از هشت هفته، افراد گروهی که جینسنگ مصرف می کردند به صورت چشمگیری خستگی کمتری احساس می کردند.
علاوه بر این موارد، بررسی بیش از ۱۵۵ مطالعه نشان داد که مکمل های جینسنگ نه تنها به کاهش خستگی بلکه به افزایش فعالیت بدنی نیز کمک می کنند.
۷. خواص جینسنگ برای کاهش قند خون
به نظر می رسد جینسنگ در کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت و سالم عالی عمل می کند. تحقیقات نشان داده اند که جینسنگ آمریکایی و آسیایی عملکرد سلول های لوزالمعده را بهبود می بخشند، تولید انسولین را تقویت می کنند و میزان جذب قند خون در بافت ها را افزایش می دهند.
علاوه بر این، مطالعات نشان می دهند که عصاره جینسنگ با خاصیت آنتی اکسیدانی باعث کاهش رادیکال های آزاد در سلول های مبتلایان به دیابت می شود.
در یک مطالعه اثرات ۶ گرم جینسنگ قرمز کره ای به همراه داروهای ضد دیابتی معمولی و رژیم غذایی، در ۱۹ شخص مبتلا به دیابت نوع ۲ بررسی شد.
جالب اینجاست که آن ها در طول مطالعه ۱۲ هفته ای توانستند به میزان قابل قبولی قند خونشان را کنترل کنند. همچنین آن ها ۱۱ درصد از ماهش میزان قند خون، کاهش ۳۸ درصدی انسولین ناشتا و ۳۳ درصد کاهش حساسیت به انسولین را تجربه کردند.
به نظر می رسد جینسنگ قرمز تخمیر شده می تواند در کنترل قند خون مؤثر تر باشد. جینسنگ تخمیر شده با کمک باکتری های زنده تولید می شود که باعث جذب راحت تر و قوی تر جینسنوزیدهای موجود در آن می شود.
یک مطالعه نشان داد مصرف روزانه ۲.۷ گرم جینسنگ قرمز تخمیر شده در کاهش قند خون و افزایش سطح انسولین پس از وعده های غذایی، بسیار موثر است.
نحوه مصرف جینسنگ
ریشه جینسنگ به روش های مختلفی قابل مصرف است. می توان آن را به صورت خام میل کرد یا می توانید آن را توسط بخار ملایم نرم کرده و سپس مصرف کنید.
برای تهیه چای جینسنگ نیز می توانید مقداری از آن را در آب بجوشانید. برای انجام این کار، تنها کافیست مقداری از ریشه این گیاه را برش دهید و به آب در حال جوشیدن اضافه کنید. پس از ۱۰ دقیقه جوشیدن، آن را به صورت چای میل کنید.
همچنین می توانید آن را خوراکی های مختلفی مانند سوپ و بستنی هم اضافه کنید.
میزان مصرف شما بستگی به شرایطی دارد که می خواهید آن را بهبود ببخشید. به طور کلی، دوز روزانه ۱-۲ گرم ریشه جینسنگ خام یا ۲۰۰-۴۰۰ میلی گرم عصاره آن پیشنهاد می شود. بهتر است که با دوزهای کمتری شروع کنید و با گذشت زمان، مقدارش را افزایش دهید.
عوارض جانبی جینسنگ
طبق تحقیقات، جینسنگ به نظر بی خطر است و نباید عوارض جانبی جدی ایجاد کند. با این حال، افرادی که داروهای دیابت مصرف می کنند باید هنگام استفاده از جینسنگ میزان قند خون خود را با دقت کنترل کنند تا اطمینان حاصل شود که میزان قند خونشان خیلی پایین نمی رود.
علاوه بر این، جینسنگ ممکن است اثر داروهای ضد انعقادی را کاهش دهد. به همین دلایل قبل از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
توجه داشته باشید که به دلیل عدم انجام مطالعات کافی بر روی ایمنی مصرف آن، جینسنگ برای كودكان یا زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود.
در پایان باید بگوییم که شواهدی وجود دارد كه نشان می دهند استفاده طولانی از جینسنگ می تواند اثر آن را در بدن كاهش دهد. برای به حداکثر رساندن مزایای آن، باید جینسنگ را در سیکل های ۲-۳ هفته ای با یک یا دو هفته استراحت بین آن مصرف کنید.
منبع: Healthline