چگونه خونریزی بینی را متوقف کنیم؟
تصور کنید در حال فین کردن هستید، اما به جای آن ترشحات معمول، با لکه‌های قرمز روی دستمال کاغذی مواجه می‌شوید! خونریزی بینی، این اتفاق ناگهانی و به ظاهر بی‌مقدمه، می‌تواند برای هر کسی، چه کودک و چه بزرگسال، کمی دلهره‌آور باشد.
اما نگران نباشید! خونریزی بینی (که در اصطلاح پزشکی به آن “اپیستاکسی” می‌گویند) اتفاقی نسبتاً رایج است و بسیاری از ما حداقل یک بار آن را تجربه کرده‌ایم. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که بافت پوشاننده داخل بینی شروع به خونریزی می‌کند. معمولاً دلیل آن تحریک یا خشکی رگ‌های خونی کوچک درون بینی است.
خوشبختانه، راهکارهای ساده‌ای وجود دارد که می‌توانید برای متوقف کردن آن به کار ببندید. در این مقاله نکات مهمی را در مورد کارهایی که باید و نباید برای بند آوردن خونریزی بینی انجام دهید، با شما به اشتراک می‌گذاریم.
اقدامات فوری برای توقف خون دماغ
گاهی اوقات، خونریزی بینی می‌تواند حس تمام نشدنی بودن را القا کند. حتی اگر خود به خود متوقف شود، باز هم می‌تواند نگران‌کننده و آزاردهنده باشد. برای پایان دادن به این وضعیت، مراحل زیر را دنبال کنید:
گام اول: حفظ آرامش
هر نوع خونریزی می‌تواند باعث دستپاچگی شود. اما سعی کنید تا حد امکان آرامش خود را حفظ کنید. هرچه بیشتر مضطرب شوید، احتمال طولانی‌تر شدن خونریزی بیشتر می‌شود، به خصوص اگر در حال حرکت باشید یا بینی خود را بمالید. استرس همچنین می‌تواند فشار خون شما را افزایش دهد، که این امر می‌تواند منجر به گشاد شدن بیشتر رگ‌های خونی و تشدید خونریزی شود.
به همین دلیل است که کشیدن یک نفس عمیق (تا جایی که می‌توانید) و حفظ آرامش ذهنی، اولین قدم‌ها هستند. اگر شما والد یا مراقب کودکی هستید که دچار خونریزی بینی شده است، همین امر صادق است. اگر شما خونسرد به نظر برسید، احتمال اینکه کودک نیز آرامش خود را حفظ کند بیشتر است.
گام دوم: صاف بنشینید و سرتان را کمی به جلو خم کنید
احتمالاً تا این لحظه حدود ۲۰ عدد دستمال کاغذی مصرف کرده‌اید. اشکالی ندارد، اما همچنان بهتر است صاف بنشینید. درست است، بهترین راه برای متوقف کردن خونریزی بینی، عمودی ماندن است. دراز نکشید و سرتان را بین زانوهایتان قرار ندهید.
در مرحله بعد، در حالی که تا حد امکان عمودی هستید، باید کمی به جلو خم شوید. سر خود را بالاتر از قلبتان نگه دارید و نیمه پایینی بدنتان را به جلو متمایل کنید. این کار مهم است زیرا از رفتن خون به داخل گلویتان جلوگیری می‌کند.
گام سوم: بینی خود را به آرامی فشار دهید
برای این مرحله به چند دستمال کاغذی دیگر نیاز دارید. از انگشت شست و اشاره خود برای فشردن قسمت نرم بینی استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که قسمت نرم بینی را در مقابل قسمت میانی بینی (سپتوم) فشار می‌دهید. فشردن قسمت استخوانی یا بالای آن، فشار لازم برای توقف خونریزی را وارد نمی‌کند.
این روش فشردن با فشردن مستقیم رگ‌های خونی در قسمت جلویی سپتوم بینی عمل می‌کند، ناحیه‌ای که سرشار از رگ‌های خونی است و معمولاً منبع خونریزی بینی است. احساس خواهید کرد که بینی خود را محکم بسته‌اید.
پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه اعمال فشار مداوم، به آرامی رها کنید و بررسی کنید که آیا خونریزی متوقف شده است یا خیر. اگر متوقف نشده بود، دوباره به مدت ۱۰ دقیقه دیگر به آرامی فشار دهید. اگر از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید، ممکن است لازم باشد بینی خود را برای مدت طولانی‌تری فشار دهید.
در صورت تمایل، می‌توانید یک کیسه یخ را روی پل بینی خود قرار دهید تا به تنگ شدن بیشتر رگ‌های خونی (که باعث کند شدن خونریزی می‌شود) و ایجاد حس راحتی کمک کند. این یک مرحله ضروری نیست، اما می‌توانید آن را امتحان کنید.
همچنین می‌توانید یک دستمال کاغذی یا گاز رول شده را زیر لب بالایی خود قرار دهید. در حالی که از روش فشردن که در بالا توضیح دادیم استفاده می‌کنید، فشار ملایمی نیز وارد کنید. این کار گاهی اوقات می‌تواند به وارد کردن فشار بر رگ‌های خونی کوچکی که به بینی متصل هستند کمک کند.
گام چهارم: منتظر بمانید تا خونریزی متوقف شود
و حالا، نوبت صبر است. حداقل ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قبل از بررسی اینکه آیا خونریزی متوقف شده است یا خیر، فشار را حفظ کنید.” فقط یک تایمر تنظیم کنید و آرام بنشینید، حتی اگر فکر می‌کنید خونریزی متوقف شده است.
قبل از اتمام زمان، فشار را برای بررسی رها نکنید، زیرا ممکن است خونریزی دوباره شروع شود.
پس از توقف خونریزی، خم نشوید، زور نزنید و اجسام سنگین بلند نکنید. برای چند روز از فین کردن یا مالیدن بینی خود خودداری کنید. دکتر شعبان همچنین می‌گوید که اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین بلافاصله پس از خونریزی بینی ایده خوبی است. فشار می‌تواند فشار خون شما را افزایش دهد، که می‌تواند منجر به خونریزی بیشتر شود.
گام پنجم: استفاده از اسپری بینی (در صورت نیاز)
اگر خونریزی بینی شما همچنان ادامه دارد، اسپری بینی ممکن است به توقف سریع‌تر آن کمک کند. می‌توانید یک اسپری ضد احتقان بدون نسخه مانند اکسی‌متازولین را در طرف خونریزی بینی اسپری کنید و سپس بینی خود را فشار دهید. اگر به خصوص در فصل زمستان زیاد دچار خونریزی می‌شوید، داشتن این اسپری می‌تواند مفید باشد.
توجه: نباید از این اسپری‌های ضد احتقان موضعی برای مدت طولانی استفاده کنید. انجام این کار می‌تواند احتمال خونریزی بینی را افزایش دهد. همچنین مراقب باشید که بیش از مقدار توصیه شده استفاده نکنید تا بیشتر باعث تحریک سوراخ‌های بینی خود نشوید.
چه زمانی خونریزی بینی نگران‌کننده است؟
گاهی اوقات، خونریزی بینی می‌تواند یک علامت هشدار دهنده از طرف بدن شما باشد. در این موارد، به کمک بیشتری از یک جعبه دستمال کاغذی نیاز خواهید داشت. اگر خونریزی از رگ‌های خونی بزرگ‌تر در پشت بینی باشد، ممکن است نیاز به مدیریت بیشتری داشته باشد.
در صورت بروز موارد زیر باید به اورژانس مراجعه کنید:
- خونریزی بیش از ۲۰ دقیقه طول بکشد.
- خون به داخل گلویتان سرازیر شود و باعث خفگی یا حالت تهوع شود.
- خونریزی با علائم دیگری مانند سرگیجه، درد قفسه سینه یا فشار خون بسیار بالا همراه باشد.
- خونریزی بینی پس از ضربه به سر یا صورت رخ دهد.
- شما یک اختلال خونریزی مانند هموفیلی داشته باشید.
- از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید.
در برخی موارد، ممکن است حتی اگر خونریزی بینی یک وضعیت اورژانسی کامل نباشد، بخواهید به یک پزشک مراجعه کنید.
خونریزی‌های مکرر و مداوم بینی می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل سلامتی دیگر باشد. اگر به طور مکرر دچار خونریزی بینی می‌شوید، خونریزی بینی که متوقف نمی‌شود یا اگر خونریزی بینی شما با علائم دیگری مانند بی‌حسی یا فشار در صورت همراه است، برای بررسی به یک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
چگونه از خونریزی بینی پیشگیری کنیم؟
اگر می‌خواهید در آینده از خونریزی بینی جلوگیری کنید، این نکات را امتحان کنید:
- بینی خود را مرطوب نگه دارید. به خصوص در فصل زمستان، مطمئن شوید که از سرم نمکی بینی یا یک دستگاه بخور برای مرطوب نگه داشتن مجاری بینی خود استفاده می‌کنید. بیشتر خونریزی‌ها مربوط به هوای خشک در زمستان است.
- خیلی محکم فین نکنید. فین کردن با شدت می‌تواند دلمه‌های در حال بهبودی را جدا کرده و خونریزی را دوباره شروع کند.
- هیدراته بمانید. برای حفظ رطوبت بدن، از جمله غشاهای مخاطی، به مقدار کافی آب بنوشید.
- از دستکاری بینی خودداری کنید. دست کردن در بینی یکی از دلایل اصلی خونریزی بینی در کودکان خردسال است. این کار باعث تحریک دلمه‌های در حال ترمیم شده و می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب برساند.
- از عوامل تحریک‌کننده محافظت کنید. دود و مواد شیمیایی قوی می‌توانند پوشش داخلی بینی شما را خشک و تحریک کنند. اگر نمی‌توانید از آنها اجتناب کنید، از ماسک برای کاهش قرار گرفتن در معرض آنها استفاده کنید.
- آلرژی‌های خود را مدیریت کنید. آلرژی‌ها می‌توانند باعث تحریک و خشکی شوند. در صورت نیاز از آنتی‌هیستامین‌ها یا داروهای آلرژی استفاده کنید.
- در استفاده از داروهای ضد احتقان بینی زیاده‌روی نکنید. استفاده بیش از حد از اسپری‌های بینی می‌تواند مجاری بینی شما را خشک و تحریک کند. طبق دستورالعمل از آنها استفاده کنید و از استفاده طولانی مدت خودداری کنید.
نکته پایانی: بیشتر خونریزی‌های بینی خود به خود متوقف می‌شوند
خونریزی بینی می‌تواند شما را از انجام کارهای روزمره باز دارد. اما با حفظ آرامش، صبور بودن، صاف نشستن و اعمال فشار، بیشتر خونریزی‌های بینی برطرف خواهند شد. اگر دچار خونریزی‌های مکرر یا شدید بینی هستید، همیشه ایده خوبی است که با یک پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است نشان دهنده یک مشکل زمینه‌ای باشد.
