شربت لاکتولوز؛ موارد مصرف، عوارض، مقدار مصرف، هشدارها
یکی از داروهای پر مصرف برای درمان یبوست، شربت لاکتولوز (Lactulose) می باشد. مصرف این شربت هم مانند تمام داروهای دیگر نیازمند رعایت نکاتی است که در این مقاله به آن ها اشاره خواهیم کرد.شربت لاکتولوز یکی از داروهای مورد استفاده برای درمان یبوست است. لاکتولوز نوعی قند است که به کمک آنزیم های موجود در روده بزرگ تجزیه شده و به اسیدهای کوچکتر تقسیم می شود. همین فرآیند به جذب آب بیشتر توسط کولون (روده بزرگ) کمک کرده و مدفوع را نرم می کند. همانطور که می دانید یبوست یک عارضه شایع است که بر اثر عوامل مختلفی بروز پیدا می کند و می تواند زمینه ساز مشکلات فراوانی شود. شربت لاکتولوز یکی از فرآورده های دارویی مهم است که در درمان یبوست مزمن کاربرد دارد. البته این دارو گاهی برای پیشگیری یا درمان برخی بیماری های خاص عصبی که بر اثر نارسایی کبد ایجاد می شوند نیز تجویز می شود. در این مقاله عوارض جانبی، میزان مصرف و نکات مهم دیگر درباره این شربت را بررسی خواهیم کرد.
آنچه در ادامه می خوانید:
- شربت لاکتولوز چیست؟
- نحوه مصرف شربت لاکتولوز
- مقدار مصرف شربت لاکتولوز
- عوارض جانبی شربت لاکتولوز
- تداخلات دارویی
- نکاتی که باید قبل از استفاده از شربت لاکتولوز بدانید
شربت لاکتولوز چیست؟
پس از استفاده از این دارو احتمالا تا ۴۸ ساعت طول می کشد تا شما شاهد اثربخشی و رسیدن به نتیجه مطلوب باشید. نوع مایع این دارو به دلیل ترکیبات خاصی که دارد ممکن است با گذر زمان کمی تغییر رنگ داده و تیره تر شود. این موضوع طبیعی است و مصرف آن ضرری ندارد. با این حال بهتر است بنابر احتیاط، از مصرف داروی خیلی تیره و غلیط یا رقیق خودداری کنید.
در صورتی که در طولانی مدت از شربت لاکتولوز استفاده می کنید لازم است برای بررسی های سالانه و انجام آزمایشات مرتبط به پزشک مراجعه کنید.
نحوه مصرف شربت لاکتولوز
توصیه می شود شربت را مطابق با تجویز پزشک خود مصرف کنید و در طول درمان به صورت خودسرانه، مقدار مصرف را کم و زیاد نکنید و حتما از پیمانه های استاندارد استفاده نمایید.
پودر لاکتولوز را می بایست با حداقل ۸ قاشق غذاخوری آب (۴ اونس) مخلوط نمایید. البته می توانید از آبمیوه یا شیر به عنوان جایگزین آب استفاده کنید. شربت را باید در دمای مناسب و دور از نور خورشید نگهداری کنید.
در صورت فراموش کردن مصرف یک دوز از این شربت، چه کنیم؟
دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید و در صورتی که به زمان مصرف دوز بعدی نزدیک هستید، دوز بعدی را مصرف کنید.
توجه داشته باشید که به منظور جبران دوز فراموش شده، مصرف دارو را دو برابر نکنید.
مقدار مصرف شربت لاکتولوز
پیش از هر چیز باید بدانید که مصرف هیچ دارویی را نباید بدون تشخیص و تجویز پزشک انجام دهید و مقادیر زیر صرفا جنبه اطلاع رسانی دارند. دوزهای پیشنهادی برای مصرف این شربت به شرح زیر هستند:
مقدار مصرف بزرگسالان:
- برای درمان یبوست حاد: ۱۵ میلی لیتر، یک بار در روز (درمان باید تا بهبود کامل عملکرد روده ادامه پیدا کند)
- برای درمان یبوست مزمن: ۱۵ میلی لیتر، یک بار در روز
- برای درمان انسفالوپاتی کبدی: ۳۰ میلی لیتر، سه بار در روز.
محلول ۳۰۰ میلی لیتری لاکتولوز در ۷۰۰ میلی لیتر آب یا محلول نمکی به صورت تنقیه یا اماله (فرو کردن مایع در به داخل روده بزرگ. اطلاعات بیشتر) به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه، هر ۴-۶ ساعت یک بار.
برای ادامه روند درمان باید دوز مصرفی به صورت ۳۰-۴۵ میلی لیتر خوراکی ۳ بار در روز ادامه یابد.
مقدار مصرف کودکان:
برای درمان یبوست مزمن در کودکان:
- کودکان بالای یک سال: ۰.۰۷ تا ۲ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (۱-۳ میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن به صورت خوراکی)
برای درمان انسفالوپاتی کبدی در کودکان:
- نوزادان زیر یک سال: ۱.۷ تا ۶.۷ گرم در روز به صورت خوراکی که در ۳-۴ دوز تقسیم شده باشد. (دوز مصرفی را باید به گونه ای تنظیم کنید که نوزاد در روز ۲-۳ بار دفع مدفوع نرم داشته باشد)
- کودکان بالای یک سال: ۲۷.۷ تا ۶۰ گرم در روز به صورت خوراکی که در ۳-۴ دوز تقسیم شده باشد. (کودک باید ۲-۳ بار در روز مدفوع نرم داشته باشد)
عوارض جانبی شربت لاکتولوز
برخی از عوارض جانبی خطرناک این شربت عبارتند از:
- کهیر
- تنگی نفس
- تورم صورت، گلو یا زبان
این علائم نشانه حساسیت شدید به دارو هستند و در صورت مشاهده باید به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی خفیف تر شربت لاکتولوز شامل موارد زیر است:
- نفخ
- اسهال
- حالت تهوع یا استفراغ
- درد شکم
نکته: در صورت اسهال شدید و پیش رونده، مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک خود تماس بگیرید.
مسمومیت با شربت لاکتولوز:
در صورت مشاهده مسمویت دارویی، حتما به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. علائم مسمویت با شربت مذکور عبارتند از:
– تکرر ادرار
– ضعف عضلانی
– بی قراری پا
– سردرگمی
– ضربان قلب نامنظم
– تشنگی شدید
– لنگ زدن
تداخلات دارویی
این دارو با آنتی اسیدها تداخل دارد و نباید به صورت همزمان مورد استفاده قرار گیرد. برخی از آنتی اسیدها جذب لاکتولوز را با اختلال مواجه می کنند. به همین دلیل باید مصرف آنتی اسیدها را بدون تجویز پزشک متوقف کنید. همچنین از مصرف خودسرانه ویتامین ها، فرآورده های گیاهی و داروهای بدون نسخه نیز اجتناب کنید.
نکاتی که باید قبل از استفاده از شربت لاکتولوز بدانید
در صورتی که به قند موجود در شیر حساسیت دارید، نباید از این دارو استفاده کنید. همچنین در صورت ابتلا به دیابت نیز باید پیش از استفاده از این شربت با پزشک مشورت کنید و از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید.
پیش از انجام آزمایش کولونسکوپی (آزمایش مربوط به روده) می بایست در مورد مصرف دارو به پزشک اطلاع رسانی کنید. در صورت بروز اسهال شدید و دل درد به مراکز درمانی مراجعه کنید.
مصرف این دارو برای زنان باردار بی خطر است و عوارض خاصی برای جنین ندارد. با این حال در صورت بارداری، با احتیاط از این شربت استفاده کنید. همچنین درباره بی خطر بودن دارو در دوران شیردهی اطلاعات کاملی در دسترس نیست و تا کنون شواهد کافی درباره این مسئله به دست نیامده است. به همین دلیل در صورتی که در دوران شیردهی به سر می برید، نباید بدون اطلاع به پزشک از این شربت استفاده کنید.
منبع: drugs