آنوریسم آئورت شکمی؛ علائم، علل، درمان و پیشگیری
آنوریسم آئورت شکمی (Abdominal aortic aneurysm) به بزرگ شدن ناحیه ای از آئورت شکمی گفته می شود که خون بدن را تأمین می کند. آئورت از قلب، و از طریق مرکز قفسه سینه و شکم شما عبور می کند.
آئورت بزرگترین رگ خونی بدن است، بنابراین پارگی آنوریسم آئورت شکمی می تواند باعث خونریزی و حتی مرگ شود.
درمان این بیماری بسته به اندازه آنوریسم و سرعت رشد آن متفاوت است و می تواند از مراقب معمولی تا جراحی فوری متغیر باشد.
آنچه درباره این بیماری خواهید خواند:
– علائم
– علل
– عوامل خطر ساز
– عوارض
– پیشگیری
علائم آنوریسم آئورت شکمی
علائم آنوریسم آئورت شکمی اغلب بدون بروز علائم خاصی به آرامی رشد می کند و این مسئله تشخیص آن را دشوار می کند. برخی از آنوریسم ها هرگز پاره نمی شوند. همچنین بسیاری از آن ها کوچک می مانند و برخی دیگر با گذشت زمان گسترش می یابند. این گسترش در برخی موافع ممکن است سریع رخ دهد.
اگر آنوریسم آئورت شکمی شما در حال بزرگ شدن باشد، ممکن اس علائم زیر را تجربه کنید:
- درد عمیق و مداوم در شکم یا کنار شکم
- کمردرد
- احساس داشتن نبض در نزدیکی ناف
علل آنوریسم آئورت شکمی
آنوریسم می تواند در هر نقطه ای از آئورت ایجاد شود، اما بیشتر در بخشی از آئورت که در شکم قرار دارد رخ می دهد. عللی وجود دارند که می توانند در ایجاد آنوریسم آئورت شکمی نقش داشته باشند که عبارتند از:
- تصلب شرایین: این هنگامی ایجاد می شود که چربی و مواد دیگری بر روی مخاط رگ تجمع پیدا کنند.
- فشار خون بالا: فشار خون بالا می تواند به دیواره های آئورت آسیب برساند و آن را تضعیف کند.
- بیماری های عروق خونی: این دسته از بیماری ها، بیماری هایی هستند که باعث التهاب رگ های خونی می شوند.
- عفونت در آئورت: یک عفونت باکتریایی یا قارچی ممکن است باعث آنوریسم آئورت شکمی شود. البته این مسئله به ندرت اتفاق می افتد.
- ضربه: به عنوان مثال، یک حادثه در رانندگی می تواند باعث ایجاد این بیماری شود.
عوامل خطر ساز
عواملی که باعث افزایش خطر این بیماری و ابتلا به آن می شوند عبارتند از:
- مصرف دخانیات: سیگار کشیدن قوی ترین عامل خطر ساز برای ابتلا به این بیماری است. استعمال سیگار می تواند دیواره های آئورت را ضعیف کند و نه تنها خطر ایجاد آنوریسم آئورت، بلکه احتمال پارگی آن را هم افزایش دهد. هرچه بیشتر و بیشتر دخانیات مصرف، احتمال ابتلا به آنوریسم آئورت بیشتر می شود.
- سن: آنوریسم غالباً در افراد ۶۵ سال به بالا بیشتر اتفاق می افتد.
- مرد بودن: مردان بسیار بیشتر از زنان دچار آنوریسم آئورت می شوند.
- سفید بودن: افرادی که سفید پوست هستند بیشتر در معرض خطر آنوریسم قرار دارند.
- سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
- ابتلا به آنوریسم های دیگر: وجود آنوریسم در رگ های خونی بزرگ دیگر، مانند شریان پشت زانو یا آئورت در قفسه سینه، ممکن است خطر ابتلا به آنوریسم آئورت شکمی را افزایش دهد.
عوارض این بیماری
پارگی در یک یا چند لایه از دیواره آئورت (تشریح آئورت) یا پارگی آنوریسم از عوارض اصلی این بیماری هستند. پارگی می تواند باعث خونریزی داخلی شود که زندگی فرد را تهدید کند. به طور کلی هرچه آنوریسم بزرگتر باشد و سریعتر رشد کند، خطر پارگی آن بیشتر است.
علائم و نشانه های پارگی آنوریسم آئورت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد ناگهانی، شدید و مداوم شکم یا کمر
- فشار خون پایین
- نبض سریع
همچنین این بیماری شما را در معرض خطر ایجاد لخته خون در ناحیه آسیب دیده قرار می دهد. اگر لخته خون از دیواره داخلی آنوریسم خارج شود و رگ خونی دیگری را مسدود کن ، می تواند باعث درد شود یا جریان خون در پاها، انگشتان پا، کلیه ها و اندام های دیگر شکم را مسدود کند.
پیشگیری از آنوریسم آئورت شکمی
برای پیشگیری از ابتلا به آنوریسم آئورت یا جلوگیری از بدتر شدن آن، موارد زیر را انجام دهید:
- از دخانیات استفاده نکنید: از کشیدن سیگار و به طور کلی استعمال دخانیات خودداری کنید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید: تمرکز خود را بر خوردن انواع میوه ها و سبزیجات، غلات سبوس دار، مرغ، ماهی و لبنیات کم چرب قرار دهید. از مصرف چربی های اشباع، چربی های ترانس و نمک خودداری کنید.
- فشار خون و کلسترول خود را کنترل کنید: اگر پزشک برای کنترل فشار خون و کلسترول شما داروهایی را تجویز کرده است، آن ها را طبق دستورالعمل مصرف کنید.
- ورزش منظم داشته باشید: سعی کنید حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته فعالیت هوازی متوسط داشته باشید. اگر تا کنون فعال نبوده اید، به آرامی شروع کنید. با پزشک خود درمورد اینکه چه نوع فعالیت هایی برای شما مناسب است مشورت کنید.
اگر در معرض خطر آنوریسم آئورت باشید، ممکن است پزشکتان اقدامات دیگری مانند تجویز داروهایی برای کاهش فشار خون و از بین بردن استرس را انجام دهد.
منبع: mayoclinic
