آبله میمون و جواب تمام سوالاتی که درباره آن دارید
آبله میمون که با نام Mpox نیز شناخته می شود، یک بیماری نادر و ویروسی است که باعث ایجاد بثورات پوستی و علائمی شبیه به آنفولانزا می شود. آبله میمون از طریق تماس نزدیک با انسان یا حیوانی که مبتلا است منتشر می شود.
در حال حاضر دو سویه آبله میمونی شناخته شده اند که یکی از آن ها از آفریقای مرکزی منشا گرفته و به آن سویه اول و دیگری از غرب آفریقا منشا گرفته که به آن سویه دوم گفته می شود. سویه ای که باعث شیوع جهانی از سال ۲۰۲۲ شده است، سویه llb می باشد که سویه ای از نوع سویه غرب آفریقا با شدت کمتر است.
چه کسانی به آبله میمون مبتلا می شوند؟
هر کسی می تواند به این بیماری مبتلا شود. البته بیشترین موارد ابتلا در آفریقا، کودکان زیر 15 سال هستند اما در دیگر نقاط جهان، افرادی از گروه های مختلف نیز به آن مبتلا شده اند.
علائم آبله میمون چه هستند؟
پس از قرار گرفتن در معرض ویروس، ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد تا علائم در فرد ایجاد شود. علائم ابتلا به آبله میمون عبارتند از:
- تب
- کهیر
- تورم غدد لنفاوی
- لرز
- سردرد
- دردهای عضلانی
- خستگی
بثورات پوستی ناشی از این بیماری به صورت برآمدگی های صاف و قرمز تشکیل می شوند که می توانند دردناک هم باشند. این برجستگی ها به تاول هایی تبدیل می شوند که درون آن ها با چرک پر می شود. در نهایت، این تاول ها پوسته پوسته می شوند و می ریزند. کل این فرآیند می تواند دو تا چهار هفته طول بکشد. تاول ها می توانند روی دهان، صورت، دست ها، پاها، آلت تناسلی، واژن و مقعد ایجاد شوند.
البته همه افراد مبتلا به آبله میمون تمام علائم آن را تجربه نمی کنند و ممکن است یک یا چند مورد از آن ها را مشاهده نمایند. برخی از علائم مانند بثورات پوستی و تاول می توانند بسیار محدود باشند و حتی در برخی موارد اصلا ایجاد نشوند.
شما ممکن است به ویروس آبله میمون مبتلا شوید و کاملا بدون علائم باشید و از وجود آن مطلع نشوید. البته همچنان می توانید ناقل بیماری باشید و در صورت تماس نزدیک با افراد دیگر، ویروس را به آن ها منتقل کنید.
چگونه آبله میمون می گیریم؟
این ویروس هنگامی که شما با حیوان یا فردی که به آن آلوده شده است تماس پیدا می کنید، منتقل می شود.
انتقال از فردی به فرد دیگر زمانی انجام می شود که شما با زخم ها، تاول ها، قطرات تنفسی ناشی از عطسه یا مایعات دهانی فردی که آلوده است در تماس باشید. این تماس ها معمولا از طریق موقعیت های نزدیک و صمیمی مانند در آغوش گرفتن، بوسیدن یا رابطه جنسی ایجاد می شوند.
هنوز محققان مطمئن نیستند که آیا ویروس آبله میمون از طریق مایع منی و واژن منتقل می شود یا خیر. بنابراین نمی توان در این زمینه نظر قطعی داد تا زمانی که تحقیقات لازم انجام شود.
انتقال از حیوان به انسان از طریق جراحت پوستی مانند گاز گرفتن یا خراش یا از طریق تماس مستقیم با خون حیوان آلوده، مایعات بدن یا تاول ها اتفاق می افتد.
علاوه بر این ها، ویروس می تواند از طریق تماس با مواد آلوده مانند لباس، ملافه و سایر وسایلی که توسط شخص یا حیوان آلوده استفاده می شوند، منتقل شود.
آبله میمون چگونه تشخیص داده می شود؟
از آنجایی که این بیماری نادر است، پزشک ممکن است ابتدا به سایر بیماری های ایجاد کننده راش پوستی مانند سرخک یا آبله مرغان مشکوک شود. اما تورم غدد لنفاوی معمولا آبله میمون را از سایر آبله ها متمایز می کند.
برای تشخیص دقیق این بیماری، پزشک مایع درون یکی از تاول ها را به عنوان نمونه خارج می کند و سپس به آزمایشگاه ارسال می کند تا از طریق آزمایشات مشخص شود نوع بیماری شما چیست.
آیا آبله میمون قابل درمان است؟
این بیماری معمولا یک بیماری خود محدود شونده است، یعنی بدون انجام درمان و به صورت خود به خودی پس از طی دو تا چهار هفته بهتر می شود. البته زمانی که ابتلا شما به آبله میمون تشخیص داده می شود، پزشک سعی می کند با تجویز دارو و توصیه های پزشکی، تا حد امکان علائم شما را کاهش دهد.
در حال حاضر هیچ درمان ضد ویروسی تایید شده ای برای این بیماری وجود ندارد. اگر شدت بیماری شما زیاد باشد، ممکن است پزشک داروهای ضد ویروسی مانند سیدوفوویر یا تکوویریمات تجویز کند. این داروها برای درمان سایر عفونت های ویروسی (مانند آبله) تأیید شده اند، هرچند هنوز به تحقیقات بیشتری برای بررسی میزان تأثیر آن ها بر آبله میمون لازم است.
چگونه از آبله میمون پیشگیری کنیم؟
اگر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید، واکسن زدن به جلوگیری از انتشار آن کمک می کند. سایر روش های پیشگیری شامل محدود کردم تماس با انسان و حیوانات آلوده هستند.
عمده ترین روش های پیشگیری از ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- اجتناب از تماس با حیوانات آلوده (به ویژه حیوانات بیمار یا مرده).
- اجتناب از تماس با ملحفه و سایر وسایل آلوده به ویروس.
- تمام مواد غذایی که حاوی گوشت هستند را کاملا بپزید.
- شستن مکرر دست ها با آب و صابون.
- اجتناب از تماس با افرادی که ممکن است به ویروس آلوده شوند.
- رعایت نکات ایمنی در رابطه جنسی.
- استفاده از ماسکی که دهان و بینی شما را بپوشاند.
- تمیز کردن و ضد عفونی کردن سطوحی که اغلب لمس می شوند.
- استفاده از تجهیزات حفاظت فردی هنگام مراقبت از افراد آلوده به ویروس.
آیا آبله میمون واکسن دارد؟
واکسن هایی که برای آبله ساخته شده اند می توانند از شما در برابر آبله میمون نیز محافظت کنند. واکسن های آبله میمون در حال حاضر فقط برای افرادی توصیه می شود که در معرض این ویروس قرار گرفته اند یا ممکن است در معرض آن قرار بگیرند. به عنوان مثال، انجام واکسیناسیون برای افراد زیر توصیه شده است:
- اگر با فردی که بیمار است در تماس نزدیک بوده اید.
- فردی که در دو هفته گذشته با او رابطه جنسی داشته اید، به آبله میمون مبتلا شده است.
- اگر احتمال می دهید در یکی از موقعیت های بالا قرار بگیرید.
مهم است که قبل از قرار گرفتن در معرض ویروس یا بلافاصله پس از آن، واکسن دریافت کنید. اگر مطمئن نیستید که باید واکسینه شوید یا خیر، بهتر است با یک پزشک صحبت کنید.
دوره بیماری آبله میمون چقدر است؟
این بیماری به طور معمول حدود دو تا چهار هفته طول می کشد تا دوره خود را طی کند. اگر مبتلا شده باشید و پزشک مراجعه کنید، ممکن است پزشک شما را تا زمان از بین رفتن بثورت پوستی تحت نظر قرار دهد.
آیا آبله میمون کشنده است؟
مرگ و میر ناشی از آبله میمون نادر است اما در مواردی می تواند رخ دهد. همچنین این بیماری می تواند منجر به ایجاد عوارضی مانند ذات الریه و عفونت در مغز یا چشم شود که هر یک از آن ها می توانند جان افراد را تهدید کنند.
اگر مبتلا شدیم چکار کنیم؟
اگر علائم آبله میمون دارید، داروهای بدون نسخه ای وجود دارند که می توانند به شما کمک کنند احساس بهتری داشته باشید. برخی از آن ها عبارتند از:
- مسکن و کاهش دهنده تب: داروهایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن می توانند به تسکین علائم شما کمک کنند.
- حمام بلغور جو دوسر: خیساندن بدن با آب گرم حاوی بلغور جو دوسر می تواند احساس خشکی و خارش ناشی از بثورات پوستی را تسکین دهد.
- خود را ایزوله کنید: تا زمانی که همه تاول های شما از بین نرفته اند از تماس با دیگران خودداری کنید.
- تاول ها و زخم ها را بپوشانید: از گاز یا بانداژ برای محدود کردن انتقال بیماری به دیگران و محیط استفاده کنید.
- از خود مراقبت کنید: مهم است که در زمان ابتلا به بیماری در خانه بمانید و استراحت کنید و مایعات فراوان بنوشید و زمانی که با دیگران در ارتباط هستید ماسک بزنید.
- حیوانات خانگی را دور نگه دارید: از تماس با حیوانات خانگی (به خصوص جوندگان) خودداری کنید.
چه زمانی باید به پزشک و اورژانس مراجعه کنیم؟
اگر علائم زیر را دارید باید به پزشک مراجعه کنید:
- تب، درد یا تورم غدد لنفاوی دارید.
- بثورات یا تاول های جدیدی روی پوستتان ایجاد می شوند.
- با فردی که آلوده شده است در تماس نزدیک بوده اید.
در صورت بروز علائم زیر باید به سریعا به اورژانس مراجعه کنید:
- مشکل در تنفس.
- ایجاد درد قفسه سینه یا شدید شدن آن.
- گرفتگی گردن.
- سردرگمی یا اختلال در تفکر.
- اختلال در صحبت کردن یا حرکت کردن.
- از دست دادن هوشیاری.
- تشنج.
تفاوت آبله مرغان با آبله میمون
هر دوی این بیماری ها باعث ایجاد بثورات پوستی می شوند، اما ویروس های متفاوتی منشا آن ها هستند. آبله میمون یک ویروس ارتوپاکس است و آبله مرغان یک ویروس تبخال می باشد. هر دو ویروس می توانند از طریق پوست به پوست یا تماس چهره به چهره طولانی مدت منتقل شوند، اما آبله مرغان بسیار مسری است و راحت تر از آبله میمون پخش می شود. احتمال تورم غدد لنفاوی در افراد مبتلا به آبله میمون بیشتر از افراد مبتلا به آبله مرغان است.
راش های پوستی در این دو بیماری نیز متفاوت هستند. معمولا بثورات آبله مرغان در چند مرحله ایجاد شوند اما بثورات ناشی از آبله میمون همزمان ایجاد می شوند. علائم آبله مرغان در عرض دو هفته بهبود می‌یابد، در حالی که درمان آبله میمون دو تا چهار هفته طول می‌کشد.
تفاوت آبله با آبله میمون
آبله و آبله میمون هر دو از جنس ارتوپاکس‌ویروس هستند و به همین علت شباهت های بسیاری دارند. به لطف واکسن های مؤثر، آبله در سال 1980 ریشه کن شد. آبله بسیار مسری بود و راحت‌تر از آبله میمون پخش می شد. علائم آبله میمون شبیه آبله، اما خفیف تر است.
منبع: clevelandclinic
