سمعک های مخصوص کودکان چگونه هستند؟
کودکانی که دچار کم‌شنوایی هستند، اغلب با استفاده از سمعک مناسب می‌توانند مهارت‌های گفتاری و ارتباطی خود را بهبود ببخشند. انتخاب سمعک مناسب برای کودک به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله سن کودک، نوع و شدت کم‌شنوایی، ویژگی‌های فیزیکی مثل شکل گوش‌ها و…. اگر دارو یا جراحی نتواند مشکل شنوایی را برطرف کند، استفاده از سمعک بهترین گزینه درمانی خواهد بود.
بسیاری از مدل‌های جدید سمعک کودکان، قابلیت اتصال به گوشی‌های هوشمند و دستگاه‌های بلوتوث‌دار را دارند، بنابراین کودک می‌تواند به راحتی موسیقی گوش دهد، تماس تلفنی برقرار کند یا صدای تلویزیون را بهتر بشنود. هدف نهایی استفاده از سمعک در کودکان، پیشگیری از تاخیرهای رشدی در گفتار و زبان و حمایت از یادگیری در محیط مدرسه است.
مراقبت از سمعک مخصوص کودکان
برای نگهداری صحیح از سمعک مخصوص کودکان، ادیولوژیست به والدین آموزش‌های لازم را ارائه می‌دهد و در برخی موارد، کودک نیز می‌تواند به‌مرور مسئولیت‌هایی را در قبال تنظیم و نگهداری سمعک خود برعهده بگیرد. بررسی منظم عملکرد سمعک ضروری است تا در صورت بروز مشکل به‌سرعت اقدام شود. برخی نکات مهم در مراقبت از سمعک کودکان عبارت‌اند از:
- بررسی منظم باتری و داشتن باتری یدک یا شارژی در جای امن
- تمیز کردن سمعک طبق دستورالعمل ادیولوژیست
- خشک نگه داشتن سمعک و جلوگیری از رطوبت
- یادگیری انجام تست‌های شنیداری از ادیولوژیست برای بررسی کیفیت عملکرد سمعک
عملکرد سمعک‌های مخصوص کودکان چگونه است؟
سمعک‌های کودکان مانند سمعک‌های بزرگسالان از چهار بخش اصلی تشکیل شده‌اند: میکروفون برای دریافت صدا، پردازشگر برای تقویت یا کاهش صداها، گیرنده برای انتقال صدا به گوش و منبع تغذیه (باتری). با این حال، مدل‌های سمعک کودکان دارای ویژگی‌های خاص‌تری هستند:
- استحکام بالا: طراحی شده برای مقاومت بیشتر در برابر فعالیت‌های کودکانه
- اتصال‌پذیری بالا: سازگار با سیستم‌های FM/DM برای استفاده در محیط‌های آموزشی
- ایمنی بیشتر: درپوش باتری قفل‌دار برای جلوگیری از بلع یا بازی با باتری
- نشانگر عملکرد: چراغ LED برای نمایش فعال بودن سمعک
- رنگ‌های متنوع و جذاب: طراحی رنگی و بدون مواد حساسیت‌زا برای جذابیت بیشتر و ایمنی کامل کودک
تفاوت کم شنوایی در نوزادان و کودکان
نوزادان و کودکان خردسال معمولا از سمعک‌های پشت‌گوشی همراه با قالب گوش سفارشی استفاده می‌کنند که کل لاله گوش را پوشش می‌دهد تا صدای تقویت‌شده به‌خوبی منتقل شود. اگرچه کودکان بالای ۱۰ سال می‌توانند از سمعک‌های ظریف‌تری استفاده کنند که با یک تیوب نازک و دام کوچک در داخل مجرای گوش قرار می‌گیرد و ظاهر آن کمتر جلب توجه می‌کند.
مراحل تنظیم سمعک برای کودکان
۱. قالب‌گیری از گوش کودک
نخستین مرحله برای آماده‌سازی سمعک، قالب‌گیری دقیق از مجرای گوش کودک است تا قالب سمعک به‌درستی در گوش قرار گیرد. متخصص شنوایی با استفاده از موادی نرم و ایمن، قالبی از گوش خارجی و کانال گوش تهیه می‌کند. در این مرحله معمولا والدین کودک را نگه می‌دارند تا از دست‌کاری و حرکت کودک جلوگیری شود.
۲. انتخاب قالب‌های گوش جدید
پس از آماده شدن قالب، سفارش قالب گوش دلخواه با رنگ‌های متنوع امکان‌پذیر است. می‌توان برای هر گوش رنگی متفاوت انتخاب کرد تا تشخیص آسان‌تر باشد. با رشد کودک، اندازه قالب تغییر می‌کند و نیاز به تعویض دوره‌ای دارد؛ والدین باید با شنیدن صدای سوت سمعک، متوجه شل‌شدن قالب و لزوم تعویض آن شوند.
۳. فیتینگ و تنظیم سمعک
در این مرحله، متخصص قالب را در گوش کودک قرار داده و سمعک را بر اساس شنوایی کودک برنامه‌ریزی و فعال می‌کند. اغلب نوزادان به محض شنیدن صدای والدین واکنش نشان می‌دهند. بعد از تنظیم اولیه، آزمایش‌هایی انجام می‌شود تا مطمئن شوند صداهای آرام شنیده می‌شوند و صداهای بلند آزاردهنده نیستند.
۴. آموزش و راهنمایی والدین
متخصص شنوایی نحوه استفاده، خاموش و روشن‌کردن، تمیزکردن، تشخیص سمعک چپ و راست و نگهداری شبانه سمعک را به والدین آموزش می‌دهد. همچنین چگونگی تعویض یا شارژ باتری و انجام بررسی‌های روزانه برای عملکرد صحیح سمعک‌ها آموزش داده می‌شود.
۵. مراقبت‌های پیگیری و جلسات بعدی
کودک نیاز دارد به‌تدریج با صداهای جدید خو بگیرد. گفتاردرمانی و معاینه‌های منظم برای بررسی رشد گفتاری و زبانی و عملکرد شنوایی ضروری هستند. با رشد کودک، هم شنوایی و هم ساختار گوش تغییر می‌کند، بنابراین نیاز به تنظیم مجدد و حتی تعویض سمعک وجود دارد.
نکات کاربردی برای نگه‌داشتن سمعک در گوش کودک
نگه‌داشتن سمعک روی گوش کودک، به‌ویژه در نوزادان و نوپایان، گاهی چالش‌برانگیز است. برای اینکه کودک مقاومت کمتری نشان دهد و راحت‌تر با سمعک کنار بیاید، رعایت چند نکته ضروری است:
سازگار کردن کودک با سمعک
هنگام انجام فعالیت‌های سرگرم‌کننده مثل بازی یا کتاب‌خوانی، سمعک را در گوش کودک قرار دهید تا حواسش پرت شود و سعی نکند آن را بردارد. استفاده از هدبندهای نرم که سمعک را در جای خود نگه می‌دارند نیز می‌تواند مؤثر باشد، به شرطی که میکروفون سمعک پوشانده نشود. همچنین، گیره‌های مخصوصی وجود دارند که سمعک را به لباس کودک وصل می‌کنند تا حتی اگر افتاد، گم نشود.
ایجاد عادت روزانه
بهتر است برای گذاشتن سمعک یک روال مشخص روزانه داشته باشید؛ مثلا هر روز صبح در هنگام نوازش یا آغوش گرفتن کودک، سمعک را در گوشش بگذارید. اگر کودک سمعک را برداشت، بدون تنش و با آرامش کامل آن را دوباره در جای خود قرار دهید تا بداند که جای طبیعی آن همان گوشش است. اگر کودک به‌طور مداوم گوش یا سمعک را می‌کشد، ممکن است قالب سمعک مناسب نباشد و لازم باشد با شنوایی‌شناس مشورت کنید.
بررسی‌های روزانه
سمعک کودک باید هر روز بررسی شود؛ مخصوصا اگر سن کودک پایین است و نمی‌تواند مشکلی را گزارش دهد. ابتدا بررسی شنیداری انجام دهید تا مطمئن شوید سمعک صدا را تقویت می‌کند، سپس بررسی ظاهری انجام دهید. سمعک و قالب باید تمیز و خشک باشند. اگر رطوبت یا آلودگی در قالب وجود دارد، آن را جدا کرده، با سرنگ هوا خشک کنید و با دستمال تمیز نمایید.
ایمنی سمعک و باتری‌ها
در سمعک‌های مخصوص کودکان، درپوش باتری به‌گونه‌ای طراحی شده است که کودک نتواند آن را باز کند. باتری‌ها باید همیشه دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند. در صورت بلعیدن باتری، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
کمک به یادگیری در محیط کلاس
برای کودکانی که به مدرسه می‌روند، استفاده از سیستم‌های FM (فرستنده-گیرنده) بسیار مفید است. در این سیستم، معلم میکروفون می‌پوشد و صدای او مستقیما به سمعک کودک منتقل می‌شود تا فهم درس راحت‌تر شود.
یافتن متخصص شنوایی کودک
اگر نگران شنوایی فرزندتان هستید، سریعا با متخصص شنوایی‌سنجی کودکان مشورت کنید. شناسایی و درمان زودهنگام کم‌شنوایی تاثیر چشمگیری بر رشد زبانی و تحصیلی کودک دارد. پیش از تعیین وقت، مطمئن شوید متخصص موردنظر در زمینه‌ی اطفال فعالیت می‌کند.
انواع سمعک مخصوص کودکان
سمعک پشت‌گوشی (BTE) با قالب اختصاصی
این سمعک متداول‌ترین نوع سمعک برای نوزادان و کودکان است. این مدل پشت گوش قرار می‌گیرد و صدا را از طریق قالب سفارشی یا دام سیلیکونی به داخل گوش می‌فرستد. قالب‌های این سمعک‌ها با رشد کودک حدود 3 الی 4 بار در سال نیاز به تعویض مداوم دارند. از جمله سمعک‌های مناسب پشت گوشی در کودکان می‌توان به سمعک‌های Sky فوناک یا سمعک‌های پشت گوشی مومنت ویدکس اشاره کرد.
سمعک گیرنده در گوش (RITE) با قالب یا دام
این مدل ظاهری شبیه BTE دارد، با این تفاوت که گیرنده داخل مجرای گوش قرار می‌گیرد. در نتیجه، اندازه سمعک کوچکتر است و میزان صدای سوت و فیدبک کاهش می‌یابد. این مدل مناسب کودکان بزرگ‌تر با افت شنوایی متوسط است و برای نوزادان یا افت شنوایی شدید مناسب نیست. از جمله مدل‌های مطرح سمعک ریک می‌توان به Allure و SmartRic ویدکس، سمعک Audeo فوناک، سمعک‌های پشت گوشی Edge استارکی و اینتنت اتیکن اشاره کرد.
سمعک داخل گوشی (ITE)
این مدل به‌طور کامل داخل گوش قرار می‌گیرد و از پلاستیک سخت ساخته می‌شود. سمعک‌های داخل گوشی به‌خاطر رشد سریع گوش کودکان، برای سنین پایین توصیه نمی‌شود، زیرا نیاز به بازسازی مکرر دارد. پس زمانی که رشد کودک تثبیت شد، می‌توان از این مدل استفاده کرد. از جمله سمعک‌های داخل گوشی مطرح بازار می‌توان به سمعک‌های Virto Paradise فوناک، سمعک Own اتیکن و سمعک‌های داخل گوشی نسل هشتم ادیوسرویس اشاره کرد.
سمعک استخوانی (BCHD)
این مدل صدا را از طریق لرزش استخوان به گوش داخلی می‌رساند و برای کودکانی مناسب است که امکان استفاده از سمعک‌های معمولی را ندارند. این سمعک‌ها با جراحی و بدون جراحی قابل استفاده هستند نوع بدون جراحی با هدبند نرم یا چسب به پوست متصل می‌شود و نوع که به جراحی نیاز دارد، شامل ایمپلنت داخلی و پردازشگر خارجی است.
سمعک CROS برای کم‌شنوایی یک‌طرفه
در صورتی که کودک در یک گوش کم‌شنوایی شدید و در گوش دیگر شنوایی طبیعی داشته باشد، از این مدل استفاده می‌شود. یک میکروفون روی گوش ضعیف صدا را دریافت می‌کند و به کمک گیرنده روی گوش سالم پخش می‌کند، بدون اینکه کودک مجبور شود سرش را بچرخاند.
کاشت حلزونی (Cochlear Implant – CI)
برای کودکانی با کم‌شنوایی عمیق که از سمعک نتیجه نگرفته‌اند، استفاده می‌شود. این سیستم شامل بخش داخلی (ایمپلنت جراحی‌شده) و بخش خارجی (پردازشگر گفتار) است و شنوایی را از طریق تحریک مستقیم عصب شنوایی بازسازی می‌کند.
منبع: https://hese2.com/content/fa/31/children-hearing-aid-cost
