مهم ترین عوامل ابتلا به دیابت که باید بشناسید
دیابت یک بیماری مزمن است که به دلیل عدم توانایی بدن در مصرف قند خون (گلوکز) به وجود می آید. علت دقیق این بیماری مشخص نیست اما برخی از عوامل ابتلا به دیابت که شناخته شده اند به دو دسته ژنتیکی و محیطی تقسیم می شوند. برخی از عوامل ابتلا به دیابت که شناخته شده تر هستند عبارتند از چاقی و کلسترول بالا. در ادامه به معرفی مهم ترین عوامل این بیماری می پردازیم.
۱- انسولین
عدم تولید انسولین
این نوع دیابت با نام دیابت نوع ۱ شناخته می شود. این اتفاق زمانی رخ می دهد که سلول های تولید کننده انسولین آسیب دیده یا از بین بروند و تولید این هورمون متوقف شود. انسولین برای ذخیره قند خون در سلول ها ضروری است. کمبود انسولین باعث کاهش انرژی سلول ها می شود و از طرفی قند خون را به شدت افزایش می دهد.
مقاومت به انسولین
این نوع دیابت با نام دیابت نوع ۲ شناخته می شود. این اتفاق زمانی رخ می دهد که انسولین به خوبی در پانکراس تولید می شود، اما بدن نمی تواند گلوکز را در سلول هایش ذخیره کند. در ابتدای این اتفاق، پانکراس سعی می کند انسولین بیشتری تولید کند تا میزان قند خون را کاهش دهد، اما در نهایت این سلول ها می میرند. در ادامه این فرایند میزان انسولین بدن کاهش پیدا می کند و قند خون بیشتر می شود. یک فرد مبتلا به دیابت دارای قند خون بیش از حد طبیعی است، اما این تنها دلیل برای تشخیص این بیماری نیست. افراد مشکوک حتما باید آزمایش بدهند تا مطمئن شوند به دیابت مبتلا نیستند زیرا برخی از علائم آن به صورت آشکار قابل مشاهده نیستند.
۲- ژنتیک و سابقه خانوادگی
ژنتیک نقش مهمی در تعیین میزان احتمال ابتلا به دیابت دارد. البته دانشمندان هنوز نتوانسته اند به طور دقیق ارتباط بین ژنتیک و دیابت را پیدا کنند. طبق گزارشات انجمن دیابت آمریکا، آمارها نشان می دهند که اگر والدین یا خواهر و برادر فردی به دیابت مبتلا باشند، شانس ابتلای فرد افزایش پیدا می کند.
برخی گزارشات غیر قطعی نیز حاکی از آن هستند که برخی گروه های قومی شانس ابتلای بیشتری نسبت به دیگران دارند.
۳- دیابت بارداری
تعداد کمی از زنان ممکن است دیابت دوران بارداری را تجربه کنند. تصور می شود برخی از هورمون هایی که توسط جفت ساخته می شوند بر روی عملکرد انسولین بدن مادر تاثیر گذار باشند که منجر به افزایش قند خون می شود.
زنان مبتلا به دیابت بارداری ممکن است پس از زایمان به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند. طبق تحقیقات، زنانی که فرزندی با وزن بیش از ۴ کیلوگرم دارند در خطر بیشتری قرار خواهند گرفت.
۴- سن
طبق گفته یکی از موسسات تحقیقاتی معتبر، با افزایش سن احتمال ابتلا به دیابت هم افزایش می‌یابد. این خطر از سن ۴۵ سالگی رو به افزایش می گذارد. البته میزان ابتلا به دیابت نوع ۲ در میان کودکان، نوجوانان و جوانان رو به افزایش است. از موارد موثر در این مورد می تواند افزایش وزن، ورزش نکردن و کاهش توده عضلانی را نام برد. همچنین دیابت نوع ۱ معمولا در سن ۳۰ سالگی تشخیص داده می شود.
۵- چاقی
چربی بیش از حد بدن می تواند موجب مقاومت به انسولین شود. بافت چربی باعث التهاب می شود که می تواند منجر به مقاومت به انسولین شود. البته بیشتر افراد دارای اضافه وزن هرگز به این بیماری مبتلا نمی شوند و تحقیقات بیشتری برای اثبات ارتباط چاقی با دیابت باید انجام گیرد.
۶- تغذیه ناسالم
به گفته انجمن دیابت آمریکا، رژیم غذایی ناسالم می تواند تاثیر زیادی در ابتلا به دیابت نوع ۲ داشته باشد. رژیم غذایی دارای کالری، چربی و کلسترول بالا می تواند مقاومت بدن به انسولین را افزایش دهد.
۷- ورزش نکردن
انجام ورزش می تواند باعث پاسخ بهتر عضلات به انسولین شود. به همین دلیل انجام تمرینات هوازی و مقاومتی می تواند خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد. در مورد ورزش هایی که برای شما مناسب هستند می توانید با پزشکتان مشورت کنید.
۸- تغییرات هورمونی
گرچه نادر است اما گاهی تغییرات هورمونی می تواند منجر به دیابت شود. برخی از موارد زیر می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند:
- سندرم کوشینگ: این سندرم می تواند باعث افزایش ترشح هورمون کورتیزول شود در خون شما شود. این هورمون همان هورمونی است که در زمان استرس های طولانی مدت افزایش می‌یابد. این عمل باعث افزایش سطح قند خون می شود ممکن است به دیابت منجر شود.
- آکرومگالی: این سندرم توسط ترشح بیش از اندازه هومون رشد ایجاد می شود و باعث بزرگ شدن بیش از حد بخش های انتهایی بدن می شود. در صورت عدم درمان آن، می تواند باعث افزایش وزن و دیابت شود.
- پرکاری تیروئید: این بیماری زمانی رخ می دهد که غذه تیروئید بیشتر از حد طبیعی هورمون تیروئیدی تولید کند. این بیماری یکی از عوامل زمینه ساز دیابت است.
