پرش پلک؛ علت ها، درمان ها و هر آنچه درباره آن باید بدانید
پرش پلک (Eyelid Twitch) یا میوکیمیا به اسپاسم مکرر و ناخواسته عضلات پلک گفته می شود. پرش پلک معمولا در پلک بالایی رخ می دهد اما گاهی هم در پلک پایینی دیده می شود. برای بیشتر افراد این مشکل بسیار ملایم است، به طوری که اسپاسم ها را با همان شدت پلک زدن معمولی تجربه می کنند اما برای برخی افراد این اسپاسم ها شدیدتر هستند که مجبور می شوند هر دو چشمشان را ببندند که به آن بلفاروپاسم گفته می شود و نوع آن متفاوت می باشد.
پرش پلک از هر چند ثانیه تا هر چند دقیقه یک بار رخ می دهند. قسمت هایی از پلک که دچار اسپاسم می شوند را نمی توان پیشبینی کرد و مدت پرش پلک می تواند از چند روز تا چند هفته و حتی ماه ها از بین نرود.
پرش پلک بی ضرر و درد می باشد اما می تواند شما را آزار داده و ناراحتتان کند. بیشتر اسپاسم ها، خوشان درمان شده و از بین می روند. در موارد نادر، لرزش پلک می تواند عامل هشدار دهنده یک اختلال حرکتی مزمن باشد. مخصوصا اگر با پرش سایر قسمت های صورت همراه باشد.
علت های پرش پلک
پرش پلک می تواند بدون علت قابل شناسایی رخ دهد. از آنجا که این پرش ها معمولا بی خطر هستند و کمتر مشکلات جدی به همراه دارند، معمولا تحت بررسی برای پی بردن به علت آن ها قرار نمی گیرند.در هر صورت ممکن است عوامل زیر باعث به وجود آمدن یا تشدید پرش پلک شوند:
- سوزش چشم
- خستگی پلک
- خستگی کلی
- کمبود خواب
- ورزش سنگین
- عوارض جانبی داروها
- استرس
- مصرف الکل، تنباکو و کافئین
اگر پرش پلک ها مزمن شود ممکن است ممکن است دچار بیماری دیگری شده باشید که هنوز علت دقیق آن ناشناخته است. در این حالت هر دو پلک دچار پرش شدید می شوند و همانند چمک زدن و اغلب در دوچشم بروز می کند. برخی از موارد زیر ممکن است علت یا تشدید کننده این مشکل باشند:
- التهاب پلک
- ملتحمه
- خشکی چشم
- محرک های محیطی مانند باد، خورشید یا آلودگی هوا
- حساسیت به نور
- خستگی
- استرس
- سیگار
- مصرف الکل و کافئین
این نوع از پرش پلک در زنان شایع تر است. حدود 50 هزار آمریکایی به این بیماری دچار هستند که معمولا در اواسط و اواخر بزرگسالی به آن مبتلا شده اند. این بیماری احتمالا به مرور زمان تشدید شده و در نهایت می تواند بینایی را تیره کرده و حساسیت به نور را به وجود بیاورد.
عوارض و خطرات پرش پلک
پرش پلک به ندرت می تواند نشانه یک اختلال جدی مغزی یا عصبی باشد. معمولا اگر پرش پلک حالت هشدار دهنده داشته باشد، با علائم دیگری همراه خواهد بود و نباید تنها با پرش پلک نگران شد. اختلالات مغزی و عصبی که ممکن است موجب بروز پرش پلک شوند عبارتند از:
- فلج بل (Bell’s palsy) یا فلج صورت: در این حالت، عضلات صورت به صورت ناگهانی و به طور موقت فلج می شوند و معمولا یک طرف صورت را تحت تاثیر قرار می دهد.
- دیستونی: در این حالت گروهی از عضلات یا یک عضله دچار انقباض غیر ارادی و مکرر می شود.
- دیستونی گردن: دیستونی گردن موجب حرکت غیر ارادی گردن در موقعیت های ناراحت کننده می شود و عضلات گردن را تحت تاثیر قرار می دهد.
- ام اس: این بیماری سیستم عصبی را دچار اختلال کرده و موجب خستگی و اختلالات حرکتی می شود.
- پارکینسون: این بیماری می تواند موجب لرزش اندام، گرفتگی عضلات، مشکلات تعادلی و اختلال صحبت کردن شود.
- سندرم توره: این سندرم موجب بروز حرکات غیر ارادی و تیک های کلامی می شود.
اگر بر روی قرنیه شما خراش هایی به وجود آمده باشد می تواند موجب پرش پلک شود. اگر فکر می کند که دچار آسیب چشمی شده اید سریعا به پزشک مراجعه کنید. خراش قرنیه اگر به موقع درمان نشود می تواند آسیب دائمی به چشم ها وارد کند.
پرش پلک و زمان مراجعه به پزشک
پرش پلک به ندرت حالت اضطراری پیدا می کند و معمولا مشکل جدی به همراه ندارد. با این حال پرش پلک مزمن می تواند نشانه مشکلات جدی تری مانند اختلالات مغزی و عصبی باشد. اگر پرش پلک شما به همراه یکی از علائم زیر می باشد بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- قرمزی چشم، تورم و ترشح زیاد اشک
- افتادگی پلک
- در زمان پرش پلک، پلک های شما به طور کامل بسته شود
- پرش پلکتان بیش از چند هفته ادامه یابد
- پرش پلک دردناک باشد و بر قسمت های دیگر صورت تاثیر بگذارد
درمان پرش چشم
بیشتر پرش پلک ها به صورت خودبخودی و بعد از چند روز تا چندهفته از بین می روند. اما در صورتی که از بین نرفتند، می توانید علل بالقوه را شناسایی که آن ها را از بین ببرید تا شاید بر روی پرش پلک تاثیر بگذارند. شایع ترین علل پرش پلک عبارتند از استرس، خستگی و کافئین. به عنوان مثال برای درمان این مشکل می توانید راه های زیر را امتحان کنید:
- کافئین کمتری مصرف کنید
- خوب بخوابید
- سطح چشم خود را با اشک مصنوعی مرطوب کنید
- هروقت پرش پلک شروع شد، بر روی آن کیسه آب گرم قرار دهید
سم بوتولینوم یا همان بوتاکس به عنوان یک درمان برای پرشک پلک شدید استفاده می شود. بوتاکس ممکن است پرش پلک شدید را برای چندماه کاهش دهد اما بعد از این دوران نیاز به تزریق مجدد و بیشتری خواهید داشت.
همچنین یکی دیگر از راه هار درمان عمل جراحی برای از بین بردن برخی عضلات اعصاب در پلک ها می باشد.
