مترونیدازول چیست؟ موارد مصرف، عوارض، هشدارها و میزان مصرف
مترونیدازول چیست؟
مترونیدازول نوعی آنتی بیوتیک است که برای مقابله با باکتری ها مصرف می شود. این دارو برای درمان عفونت های باکتریایی در واژن، معده یا روده، کبد، پوست، مفاصل، مغز، قلب و دستگاه تنفسی استفاده می شود.
از نوع موضعی مترونیدازول برای درمان روزاسه (نوعی بیماری پوستی) نیز استفاده می شود. همچنین از ژل مترونیدازول واژن برای درمان عفونت های باکتریایی واژن نیز استفاده می شود.
اطلاعات مهم
در صورت حساسیت به مترونیدازول یا مصرف داروی دی سولفیرام طی ۲ هفته گذشته، نباید از آن استفاده کنید.
اگر در طول درمان خود از مترونیدازول استفاده کرده اید و این دوره به پایان رسیده است، حداقل تا ۱ روز پس از قطع مصرف آن، باید از مصرف الكل و داروهای حاوی پروپیلن گلیكول خودداری كنید. انجام این کار ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی مانند ضربان قلب سریع، گرما یا قرمزی زیر پوست، احساس گنگ شدن، حالت تهوع و استفراغ را به همراه داشته باشد.
تشنج و سایر ناهنجاری های سیستم عصبی در بیماران تحت درمان با مترونیدازول گزارش شده است. در صورت مشاهده هرگونه علائم عصبی مانند تشنج، سردرد، تغییرات بینایی، ضعف یا بی حسی باید سریعاً مصرف دارو را متوقف کنید.
این دارو عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا را درمان نمی کند.
در مطالعات مرتبط با تاثیرات این دارو که بر روی حیوانات انجام شده اند، مشخص شده است که مترونیدازول باعث ایجاد انواع خاصی از سرطان ها یا تومورها در این حیوانات می شود. البته مشخص نیست که آیا این عوارض در انسان هایی که از این دارو استفاده می کنند وجود دارد یا خیر. از پزشک خود در مورد خطرات آن سوال کنید.
نکاتی که قبل از مصرف مترونیدازول باید بدانید
در صورت حساسیت به داروی مترونیدازول یا مصرف داروی دی سولفیرام در طی ۲ هفته گذشته، نباید از این دارو استفاده کنید.
استفاده از مترونیدازول در سه ماهه اول بارداری می تواند به نوزاد متولد شده آسیب برساند. اگر باردار هستید یا تصمیم به بارداری دارید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورتی که سابقه یک یا چند مورد از موارد زیر را دارید، برای اطمینان از اینکه مترونیدازول برای شما بی خطر است به پزشک خود اطلاع دهید:
- بیماری کبد یا کلیه
- بیماری سیستم عصبی
- سندرم کوکاین (یک اختلال ژنتیکی نادر)
- بیماری معده یا روده (مانند بیماری کرون)
- اختلال سلول های خونی مانند کم خونی (کمبود گلبول قرمز) یا کمبود تعداد گلبول های سفید خون
- عفونت قارچی در هر نقطه از بدن
- اختلال عصبی
همانطور که گفتیم، در مطالعات حیوانی، مترونیدازول باعث ایجاد انواع خاصی از تومورها شد که بعضی از آن ها سرطانی بودند. اما در مطالعات حیوانی از دوزهای بسیار بالا استفاده می شود و مشخص نیست که آیا این اثرات در افرادی که از دوزهای منظم استفاده می کنند رخ می دهد یا خیر. از پزشک خود در مورد این خطر سوال کنید.
مترونیدازول می تواند به شیر مادر منتقل شود. همچنین مشخص نیست که آیا این دارو می تواند به نوزاد شیرخوار آسیب برساند یا خیر. بهتر است قبل از مصرف آن در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید.
این دارو را به هیچ عنوان بدون تشخیص پزشک به کودکان ندهید.
نحوه مصرف مترونیدازول
مترونیدازول را دقیقاً طبق تجویز پزشک مصرف کنید و تمام دستورالعمل های نسخه خود را دنبال کنید. این دارو را در مقادیر بیشتر یا کمتر یا بیش از مدت توصیه شده مصرف نکنید.
سوسپانسیون خوراکی (نوع مایع این دارو) را قبل از مصرف به خوبی تکان دهید. این نوع از دارو را با استفاده از سرنگ یا قاشق مخصوص اندازه گیری کنید. اگر وسایل اندازه گیری دوز ندارید، می توانید از داروخانه ها تهیه کنید.
هرگز قرصی را که برای انتشار طولانی مدت ساخته شده است، خرد نکنید، نجوید یا آن را نشکنید. این نوع از قرص ها را به طور کامل قورت دهید.
اگر در حال درمان عفونت واژن با این دارو هستید، ممکن است شریک جنسی شما نیز نیاز به مصرف آن داشته باشد (حتی اگر علائمی در آن وجود نداشته باشد). در غیر این صورت ممکن است دوباره دچار عفونت شوید.
مترونیدازول معمولاً تا ۱۰ روز متوالی تجویز می شود. اما ممکن است لازم باشد این دوز را چندین هفته بعد نیز تکرار کنید.
از این دارو برای مدت زمان کامل تجویز شده استفاده کنید. علائم شما ممکن است قبل از رفع کامل عفونت بهبود یابد. حذف دوزهای مصرفی ممکن است باعث افزایش عفونت شود. مترونیدازول عفونت های ویروسی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی را درمان نمی کند.
مترونیدازول می تواند باعث تغییر در نتایج برخی از آزمایش های پزشکی خاص شود. در صورتی که از این دارو استفاده می کنید و می خواهید آزمایش بدهید، به پزشک خود اطلاع دهید.
این دارو را در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.
اگر دوز مصرفی را فراموش کنم چه اتفاقی می افتد؟
دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید. اگر به زمان دوز مصرفی بعدی نزدیک هستید، از دوز فراموش شده صرف نظر کنید. برای جبران دوز فراموش شده، داروی اضافه مصرف نکنید.
در صورت اوردوز (بیش مصرفی) این دارو چه اتفاقی می افتد؟
در صورت اوردوز این دارو باید به دنبال فوریت های پزشکی باشید. علائم اوردوز می تواند حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه، از دست دادن تعادل یا هماهنگی، بی حسی و گزگز یا تشنج باشد.
هنگام مصرف مترونیدازول از چه چیزهایی باید خودداری کنم؟
هنگامی که مترونیدازول مصرف می کنید، از مصرف الکل و مصرف مواد غذایی و داروهای حاوی پروپیلن گلیکول خودداری کنید. ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی مانند سردرد، گرفتگی معده، حالت تهوع، استفراغ و برافروختگی (گرما، قرمزی یا احساس گنگ شدن) داشته باشید.
حداقل ۳ روز پس از قطع مصرف این دارو از مصرف الکل یا پروپیلن گلیکول خودداری کنید. برچسب داروها یا محصولات غذایی را که استفاده می کنید بررسی کنید تا مطمئن شوید حاوی الکل یا پروپیلن گلیکول نیستند.
داروهای آنتی بیوتیک می توانند باعث اسهال شوند که ممکن است نشانه ای از عفونت جدید باشد. اگر اسهال آبکی یا خونی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. از داروهای ضد اسهال استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک شما توصیه کرده باشد.
عوارض مترونیدازول
در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک به مترونیدازول مانند کهیر، تنگی تنفس، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو به اورژانس مراجعه کنید.
همچنین در صورت داشتن علائم زیر، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:
- اسهال
- ادرار دردناک یا دشوار
- مشکل در خواب، افسردگی، تحریک پذیری
- سردرد، سرگیجه، ضعف
- احساس سبکی سر
- تاول یا زخم در دهان، قرمزی یا تورم لثه ها، مشکل در بلع
در صورت داشتن عوارض جانبی نورولوژیک (احتمال بروز در هنگام مصرف طولانی مدت مترونیدازول)، مصرف دارو را متوقف کرده و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- بی حسی، سوزن سوزن شدن یا سوزش دردناک در دست ها یا پاها
- مشکلات بینایی، درد پشت چشم، دیدن نورهای چشمک زن
- ضعف عضلانی، اختلال در هماهنگی اعضا
- اختلال در صحبت کردن یا درک آنچه به شما گفته می شود.
- تشنج
- تب، سفتی گردن و افزایش حساسیت به نور
مترونیدازول می تواند در افراد مبتلا به سندرم کوکاین مشکلات کبدی ایجاد کند که حتی زندگی فرد را تهدید می کنند. در صورت ابتلا به این بیماری، مصرف مترونیدازول را متوقف کنید و در صورت مشاهده علائم نارسایی کبدی مانند حالت تهوع، درد معده، ادرار تیره، مدفوع زرد یا زردی پوست یا چشم با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی این دارو ممکن است در بزرگسالان مسن بیشتر باشد.
شایع ترین عوارض جانبی مترونیدازول شامل موارد زیر است:
- حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها یا معده درد
- اسهال یا یبوست
- سردرد
- احساس طعم فلزی ناخوشایند در دهان
- بثورات و خارش پوستی
- خارش یا افزایش ترشحات واژن
- زخم دهان
- تورم یا قرمزی زبان
ممکن است عوارض جانبی دیگری وجود داشته باشند که در این لیست جای نگرفته اند. در این زمینه حتما با پزشک خود مشورت کنید و از او راهنمایی بخواهید.
تداخلات دارویی مترونیدازول
گاهی اوقات استفاده همزمان از برخی داروها می تواند خطرناک باشد. برخی از داروها می توانند بر سایر داروهای مصرفی شما تأثیر بگذارند و باعث افزایش عوارض جانبی یا کاهش اثر یکدیگر شوند.
در مورد تمام داروهای فعلی که مصرف می کنید یا قرار است در آینده مصرف کنید، به پزشک اطلاع دهید. برخی از مهم ترین موارد آن ها عبارتند از:
- بوسولفان
- لیتیوم
- رقیق کننده های خون مانند وارفارین، کومادین و ژانتوون
- فنی توئین یا فنوباربیتال
این لیست کامل نیست و ممکن اس داروهای دیگری هم با مترونیدازول تداخل داشته باشند.
منبع: drugs
