علائم کم خونی خطرناک
کم خونی خطرناک معمولا یک بیماری خود ایمنی است که فرد مبتلا به آن در جذب ویتامین ب 12 با مشکل جدی رو می شود. در صورت عدم درمان این اختلال ممکن است خطرات جدی از جمله آسیب به سیستم عصبی اتفاق بیفتد. این مشکل با کم خونی معمولی متفاوت است. کم خونی عادی زمانی اتفاق می افتد که تعداد گلبول های قرمز کمتر از حد طبیعی و نرمال باشد. در این حالت اکسیژن کافی به بافت های بدن نمی رسد و فرد دچار علائم بیماری می شود. کم خونی انواع مختلفی دارد که فقر آهن یکی از شایع ترین آن هاست. اما کم خونی خطرناک یک بیماری نادر است و در صورت عدم درمان به موقع می تواند جان فرد را به خطر بیاندازد.
علائم کم خونی خطرناک
این بیماری معمولا به صورت آهسته پیشرفت می کند و تشخیص آن ممکن است کمی دشوار باشد. با این حال اگر دچار علائم زیر هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و از نظر بالینی مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرید:
- رنگ پریدگی
- خستگی
- ضعف
- سردرد
- درد در قفسه سینه
- کاهش وزن شدید
- تپش قلب
- تهوع
- تنگی نفس، به خصوص در زمان فعالیت و ورزش
- سوزش سر دل
- تورم زبان
- خونریزی لثه
علائم کم خونی خطرناک ناشی از کمبود ویتامین b12
پایین بودن سطح ویتامین b12 یا مشکل در جذب آن نیز می تواند باعث بروز مشکلات و آسیب های جدی به بافت های عصبی شود. مهم ترین علائم این اختلال عبارتند از:
- سردرگمی
- افسردگی
- از دست دادن حافظه کوتاه مدت
- بی حسی و سوزن سوزن شدن دست و پا
- از دست دادن تعادل
- تحریک پذیری
- ایجاد توهم
- هذیان
- تحت تاثیر قرار گرفتن عصب بینایی
علت ابتلا به این بیماری
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، این بیماری به دلیل نقص در سیستم ایمنی اتفاق می افتد. در این وضعیت، روده باریک توانایی جذب ویتامین ب 12 را از دست می دهد. علاوه بر نقص سیستم ایمنی این اختلال می تواند به دلیل کمبود شدید ویتامین ب 12 در رژیم غذایی نیز به وجود بیاید.
همچنین این بیماری می تواند به دلایلی دیگری از جمله ابتلا به دیابت نوع یک، هیپو پاراتیروئیدیسم، بیماری آدیسون و بیماری گریوز نیز اتفاق بیفتد.
مهمترین دلایل ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- داشتن سابقه ارثی و خانوادگی
- افزایش سن و داشتن سن بالاتر از 60 سال
- جراحی معده
- جراحی روده کوچک
- ابتلا به بیماری های یاد شده
- پیروی از رژیم گیاهخواری
- عفونت شدید دستگاه گوارش
- استفاده طولانی مدت از برخی داروها
- ابتلا به HIV
- ابتلا به سلیاک
نحوه تشخیص بیماری
برای تشخیص این بیماری پزشک برای شما آزمایش خون در نظر خواهد گرفت. در این آزمایش سطح ویتامین ب 12 و میزان گلبول های قرمز مورد بررسی قرار می گیرند. همچنین برای بررسی تکمیلی این بیماری ممکن است از نظر هورمونی و میزان آنتی بادی ها نیز مورد آزمایش قرار بگیرید.
درمان کم خونی خطرناک
درمان کم خونی خطرناک برای افراد مختلف متفاوت است، با این حال احتمالا فرد باید در باقی عمر خود را مکمل ویتامین ب 12 مصرف کند.
تزریق ویتامین ب 12 ممکن است به صورت روزانه یا هفتگی باشد، این موضوع به تشخیص پزشک بستگی دارد. بعد از رسیدن به وضعیت نرمال، پزشک ممکن است دوزهای خوراکی را جایگزین تزریق کند. فراموش نکنید که این بیماری را نمی توان درمان کرد، اما با مصرف مکمل ها می توان علائم کم خونی خطرناک را تا حد قابل توجهی از بین برد.
علاوه بر ویتامین ب 12 ممکن است برخی آنتی بیوتیک ها نیز برای شما تجویز شوند.
چگونه می توانیم خطر ابتلا به کم خونی خطرناک را کاهش دهیم؟
این بیماری به طور کلی قابل پیشگیری نیست، اما بهتر است برای مقابله با کمبود ویتامین ب 12 از مواد غذایی حاوی این ویتامین مانند گوشت، تخم مرغ، جگر، محصولات لبنی، ماهی، غلات صبحانه غنی شده با ویتامین ب 12، نوشیدنی های مبتنی بر سویا (شیر سویا) استفاده کنید.
کمبود چه ویتامین های دیگری می تواند باعث ایجاد این بیماری شود؟
کمبود ویتامین ب6 و فولیک اسید نیز می توانند باعث ایجاد کم خونی خطرناک شوند.
آیا ممکن است کم خونی خطرناک بدون علائم داشته باشیم؟
بله، به طور معمول بدن می تواند مدتی را با استفاده از ذخایر ویتامین ب 12 خود سپری کند. از این رو ممکن است بیماری به آرامی و بعد از گذشت 3 الی 5 سال خود را نشان دهد.
منابع این مقاله عبارتند از: clevelandclinic و healthline.
