فشار خون طبیعی چیست و چگونه باید آن را اندازه گیری کنیم؟
فشار خون طبیعی برای زندگی بسیار حیاتی است. بدون فشاری که خون ما را مجبور به گردش در سیستم گردش خون می کند، هیچ اکسیژن و مواد مغذی از طریق شریان های ما به بافت ها و اندام ها منتقل نمی شود.
با این حال فشار خون بالا و پایین می تواند به شدت خطرناک شود. در این مقاله در رابطه با فشار خون طبیعی و نحوه اندازه گیری آن و نکاتی پیرامون آن بحث خواهیم کرد.
فشار خون چیست؟
فشار خون نیرویی است که خون را از طریق سیستم گردش خون ما به حرکت در می آورد. این یک نیروی مهم است زیرا بدون آن، اکسیژن و مواد مغذی در سیستم گردش خون ما منتقل نمی شوند تا بافت ها و اندام ها را تغذیه کنند.
همچنین فشار خون از این نظر بسیار حیاتی است که به انتقال گلبول های سفید و آنتی بادی ها در سیستم ایمنی بدن و همچنین تحویل هورمون هایی مانند انسولین کمک می کند و بدون آن، انجام این کارها غیر ممکن است.
به همان اندازه که تأمین اکسیژن و مواد مغذی توسط خون تازه ای که به بافت ها و اندام ها می رسد اهمیت دارد، جمع آوری مواد زاید سمی حاصل از متابولیسم آن ها، از جمله دی اکسید کربنی که با هر بار تنفس تولید می کنیم و سمومی که از طریق کبد و کلیه ها جمع آوری می شوند هم مهم است.
همچنین خون به تنهایی دارای تعدادی فواید دیگر از جمله تنظیم درجه حرارت بدن می باشد. همچنین یکی از واکنش های مفید بدن ما در برابر آسیب های بافتی، رساندن پلاکت به محل برای لخته کردن خون و جلوگیری از خونریزی بیشتر است.
اما دقیقاً چه چیزی باعث ایجاد فشار خون در شریان های ما می شود؟ بخشی از جواب ساده است؛ قلب با هر فشار ضربان قلب فشار خون را ایجاد می کند. اما فشار خون فقط توسط پمپاژ قلب ایجاد نمی شود.
نحوه عملکرد فشار خون
گردش خون ما شبیه به نوعی لوله کشی بسیار پیچیده است که در آن خون نقش آب و رگ ها نقش لوله را بازی می کنند. یک قانون پایه فیزیک باعث جریان خون ما می شود و این قانون در شیلنگ آب پاشی باغ نیز به همین شکل وجود دارد. خون به دلیل اختلاف فشار در بدن ما جریان می یابد.
فشار خون ما در شروع سفرش (هنگامی که خون وارد آئورت می شود) از قلب ما بالاترین میزان را دارد و در انتهای سفرش و در امتداد رگ ها به تدریج به کمترین میزانش می رسد. این اختلاف فشار، عاملی است که باعث می شود خون در بدن ما جاری شود.
شریان های ما فشار خون را به روشی مشابه با خصوصیات شلنگ آب که بر فشار آب تأثیر می گذارد، تأثیر می گذارند. کاهش قطر شلنگ باعث افزایش فشار آب موجود در آن می شود.
در حالی که قلب حداکثر فشار خون را ایجاد می کند، باریک شدن شریان ها باعث حفظ این فشار در تمام نقاط بدن می شود از کاهش آن تا حد زیادی جلوگیری می کند.
وضعیت شریان ها، فشار خون و جریان خون را تحت تأثیر قرار می دهد و باریک شدن بیش از حد رگ ها در نهایت می تواند انتقال خون را به طور کلی مسدود کرده و منجر به شرایط خطرناکی از جمله سکته مغزی و حمله قلبی شود.
اندازه گیری فشار خون
وسیله ای که برای اندازه گیری فشار خون استفاده می شود، «فشارسنج خون» است که از یک بازوبند لاستیکی، پمپ پلاستیکی و یک فشارسنج تشکیل شده است. برای اندازه گیری فشار خون علاوه بر فشار سنج به یک گوشی طبیعی نیز نیاز دارید.
برای اندازه گیری دقیق فشار خون توصیه می شود که جای راحتی بنشیند و دستان خود را روی یک سطح مانند میز قرار دهید به طوری که آرنج با قلبتان در یک سطح و موازی باشند. برای نتیجه بهتر از دست چپ برای اندازه گیری فشار خون استفاده کنید.
در شروع کار بازوبند را بالای بازوی خود ببندید، بازوبند را خیلی سفت نکنید و مطمئن شوید بازوبند خیلی تنگ نشده باشد و آن را سفت نبندید. دیافراگم گوشی را در بالای آرنج خود قرار دهید و گوشی را در گوش خود قرار دهید. شیر پمپ پلاستیکی را ببندید ولی آن را بیش از حد سفت نکنید. بازوبند را به آرامی باد کنید تا زمانی که عقربه فشارسنج در نوسان بین ۲۰ و ۳۰ قرار گیرد سپس به آرامی شیر پمپ را باز کنید. در هنگام انجام این کار با گوشی به صداها توجه کنید به صفحه فشار سنج نگاه کنید به اولین صدای که شنیده می شود کورتکوف می گویند.
با شنیدن صدای کورتکوف به عقربه نگاه کنید و عدد را به خاطر بسپارید این عدد فشار خون سیستولیک است که بیشترین مقدار فشار وارد شده به دیواره شریان ها به حساب می آید.
باز هم به صفحه فشار سنج نگاه کنید زمانی یرسد که صداها به سختی شنیده می شوند و یا اینکه دیگر صدای نمی شنوید در این لحظه نیز عدد را به خاطر بسپارید این عدد فشار خون دیاستولیک نام دارد.
فشار خون طبیعی را زیر ۱۲۰ میلی متر جیوه سیستولیک و ۸۰ میلی متر جیوه دیاستولیک می باشد.
نکات
با رعایت نکات زیر می توانید فشار خون خود را در سطح سالمی حفظ کنید:
- وزن خود را در حد معمولی و نرمال نگه دارید
- رژیم غذایی سرشار از میوه، سبزیجات و لبنیات کم چرب داشته باشید
- در رژیم غذایی خود مصرف نمک را کم کنید
- حداقل ۳۰ دقیقه در بیشتر روزهای هفته ورزش هوازی منظم مانند پیاده روی سریع انجام دهید
- الکل ننوشید
منبع: medicalnewstoday