علل زایمان زودرس
زایمان زودرس به تولد نوزاد قبل از هفته ۳۷ بارداری گفته می شود. علل زایمان زودرس متعدد هستند و عوامل زیادی می توانند در آن موثر باشند. به همین علت نمی توان همیشه دلیل آن را به طور دقیق مشخص کرد.
علل زایمان زودرس می تواند به سه دسته اصلی تقسیم شود:
- زمانی که زایمان به صورت خودکار اتفاق می افتد.
- زمانی که کیسه آب جنین دچار پارگی می شود.
- زمانی که پزشکان تشخیص می دهند که زایمان زودرس باید انجام شود.
دو دسته اول مشابه هستند و می توان آن ها را در یک دسته به نام «زایمان زودرس خودبخودی» قرار داد. زایمان های دسته سوم را نیز، «زایمان زودرس به دلایل پزشکی» می نامند. در ادامه با گومگ همراه باشید تا این موارد را دقیق تر بررسی کنیم.
علل زایمان زودرس خودبخودی
این نوع زایمان زودرس، مهم نیست که در چه زمانی شروع شود، معمولا بر اثر یک سری اتفاقات پیچیده و غالباً غیرقابل پیش بینی رخ می دهد. به طور کلی زمانی که این نوع زایمان شروع می شود، پزشکان قادر به متوقف کردن آن نیستند. حدود دو سوم از زایمان های زودرس را زایمان زودرس خودبخودی تشکیل می دهد.
در زایمان زودرس خودبخودی، زایمان می تواند با انقباضات معمولی رحم یا با پارگی کیسه آب جنین آغاز شود. اگر کیسه آب جنین قبل از هفته ۳۷ بارداری پاره شود، به آن «پارگی زودرس کیسه آب» یا PPROM می گویند.
متأسفانه پزشكان معمولاً نمی توانند دقیقاً مشخص کنند كه چه عاملی باعث پارگی زودرس کیسه آب یا PPROM شده است. اما چندین دلیل شایع برای این اتفاق وجود دارد که پزشکان از آن ها به عنوان عوامل خطر ساز یاد می کنند:
- عفونت: در بسیاری از موارد زایمان زودرس خودبخودی، رد پایی از نوعی عفونت وجود دارد. هر نوع التهاب سیستمیک یا عفونت می تواند باعث تولد زودهنگام جنین شود. به عنوان مثال عفونت های دهان (مانند بیماری های لثه) ، مهبل، رحم و کلیه ها می توانند باعث رخ دادن این اتفاق شوند.
- مشکلات گردن رحم: کوتاه بودن یا وجود مشکلات دیگر در دهانه یا گردن رحم، می تواند خطر زایمان زودرس را افزایش دهد، به خصوص اگر مادر دارای علائم زایمان باشد.
- استعمال دخانیات: مصرف هر نوع دخانیاتی خطر ابتلا به پارگی زودرس کیسه آب و زایمان زودرس را افزایش می دهد. نیکوتین باعث انقباض رگ های خونی در رحم می شود، که می تواند از رسیدن مواد مغذی و اکسیژن به جنین جلوگیری کرده و باعث زایمان زودرس شود.
- استرس: استرس روانی مزمن و سطح بالا می تواند باعث شروع شدن زایمان زودرس شود.
- فاصله کوتاه بین دو بارداری: اگر فاصله بین دو حاملگی کمتر از شش ماه باشد، خطر زایمان زودرس دو برابر بیشتر از حد معمول است.
- بارداری دوقلو، سه قلو یا بیشتر: بارداری بیشتر از یک جنین می تواند باعث افزایش فشار به رحم و در نتیجه کاهش فشار خون آن شود. به همین دلیل می تواند یکی از علل زایمان زودرس باشد.
- ژنتیک: اگر مادر یا خواهر شما تجربه زایمان زودرس داشته باشند، احتمال بروز این اتفاق در شما بیشتر می شود.
روش های بسیاری وجود دارد که پزشکان سعی می کنند با استفاده از آن ها، از زایمان زودرس در مادران در معرض خطر جلوگیری کنند. اگر در معرض خطر زایمان زودرس هستید، آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
زایمان زودرس به دلایل پزشکی
بارداری در اکثر زنان فقط ناراحتی خفیف ایجاد می کند. اما در برخی از زنان، بارداری باعث ایجاد مشکلات سلامتی جدی می شود که می تواند جان مادر و نوزاد را تهدید کند. پزشکان در چنین مواردی ممکن است تصمیم به زایمان زودترس از موعد بگیرند. برخی از رایج ترین دلایل پزشکی که ممکن است منجر به زایمان زودرس شوند، عبارتند از:
- پره‌اکلامپسی: پره‌اکلامپسی نوعی عارضه بارداری است که زندگی مادر را تهدید می کند. این عارضه می تواند باعث فشار خون بالا و دفع پروتئین از طریق ادرار شده و در موارد شدید ممکن است باعث تشنج یا مرگ شود. مصرف داروها می تواند کمک کننده باشد، اما به دنیا آوردن نوزاد تنها راه درمان است.
- رشد ضعیف جنین: دلایل زیادی می تواند وجود داشته باشد که یک جنین به خوبی رشد نکند. مشکلات جفت، عفونت های خاص، حاملگی دوقلو یا ناهنجاری های ژنتیکی در نوزاد، همگی می توانند باعث محدودیت رشد جنین در داخل رحم شوند. در بعضی موارد، این رشد ضعیف ممکن است باعث زایمان زودرس شود.
- سقط جفت: در بعضی از حاملگی ها، جفت قبل از تولد نوزاد شروع به جداسازی از رحم می کند. به دلیل قطع خون جفت، ممکن است ریزش شدید خون در مادر و نوزاد به وجود آید و حتی کشنده باشد. در چنین شرایطی زایمان اضطراری نوزاد انجام می شود.
- سندرم دیسترس جنینی: گاهی اوقات کودک به دلایلی که ممکن است شناخته شده نباشند، در دوران بارداری دچار سندرم دیسترس جنینی می شود. مشکلات مربوط به بند ناف، مشکلات جریان خون و بیماری کبد مادر از دلایل به وجود آمدن این سندرم هستند.
برخی از علل زایمان زودرس پزشکی اضطراری هستند و نیازمند تصمیم گیری سریع می باشند. اما برخی دیگر به این صورت نیستند و پزشکان با زیر نظر گرفتن مادر و نوزاد، بهترین زمان زایمان را مشخص می کنند.
منبع: verywellfamily
