قرص سیپروفلوکساسین: موارد مصرف، عوارض، هشدارها و میزان مصرف
قرص سیپروفلوکساسین چیست؟
قرص سیپروفلوکساسین در میان داروها در دسته بندی آنتی بیوتیک های فلوروکینولون (Fluoroquinolone) قرار می گیرد. این قرص در درمان عفونت های ناشی از باکتری های مختلف موثر است. باکتری هایی وجود دارند که باعث ایجاد عفونت در مجاری ادراری، شکم، پوست، پروستات، استخوان و همچنین بخش های دیگر بدن می شوند و این دارو برای از مقابله با آن ها طراحی شده است.
انواع مختلفی از داروی سیپروفلوکساسین وجود دارد که هرکدام بنا به تشخیص پزشک می توانند مورد استفاده قرار گیرند:
- قرص خوراکی با تاثیر فوری
- قرص خوراکی با تاثیر طولانی مدت
- قطره چشم
- قطره گوش
- قرص سوسپانسیون
- محلول تزریقی
عوارض جانبی قرص سیپروفلوکساسین
مصرف قرص سیپروفلوکساسین می تواند عوارض جانبی خفیف و جدی به همراه داشته باشد. در ادامه با گومگ همراه باشید تا با فهرست بسیاری از عوارض این قرص آشنا شوید. دقت داشته باشید که این فهرست نمی تواند تمام عوارض را پوشش دهد ممکن است برخی عوارض احتمالی و پیش بینی نشده در برخی افراد ایجاد کند. بهتر است در این مورد با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
عوارض جانبی شایع
عوارضی که شایع تر بوده و معمولا رخ می دهند عبارتند از:
- حالت تهوع
- اسهال
- استفراغ
- ناراحتی معده
- سرگیجه
- ضایعه پوستی
همچنین برخی شواهد نشان می دهند که این قرص می تواند بر روی افزایش فعالیت کبد تاثیر بگذارد. هرچند این اتفاق موقتی است اما ممکن است باعث آسیب رسیدن به کبد شود.
بیشتر عوارضی که در بالا نام بردیم باید ظرف چند روز تا چند هفته از بین بروند. در صورتی که از بین نروند باید به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی جدی
احتمال ایجاد عوارضی که در ادامه معرفی می کنیم بسیار کم است اما ممکن است با مصرف قرص سیپروفلوکساسین به آن ها دچار شوید. در صورت مشاهده هریک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید و در صورتی که احساس می کنید حالتان بسیار بد است، سریعا به اورژانس بروید.
در ادامه سعی می کنیم این عوارض جدی را به همراه علائم و نشانه هایشان به شما معرفی کنیم.
- پارگی یا تورم در تاندون: از علائم این عارضه می تواند احساس درد در پاشنه پا، مچ پا، زانو، دست یا انگشتان، شانه و آرنج را نام برد.
- آسیب به کبد: برخی از نشانه های آسیب به کبد عبارتند از دل درد، کاهش اشتها، تیره شدن رنگ ادرار، زرد شدن پوست و زرد شدن سفیدی چشم.
- واکنش آلرژیک شدید: از علائم این مورد می توان ایجاد ضایعه پوستی و کهیر شدید،ایجاد مشکل در بلع و تنفس، تورم لب، زبان و صورت و افزایش ضربان قلب را نام برد.
- تغییر خلق و خو: مواردی مانند اضطراب، افسردگی، بی قراری، مشکل در خواب، توهم، فکر خودکشی و تشنج یا تب و لرز از نشانه های این عارضه هستند.
- عفونت روده: علائمی همچون اسهال شدید، مدفوع خونی، گرفتگی وعده و تب خبر از این عفونت می دهند.
- مشکلات عصبی: احساس درد، سوزش، مورمور، بی حسی و ضعف در بازوها، پاها یا دست ها.
- آفتاب سوختگی شدید در اثر افزایش حساسیت پوست به نور فرابنفش
- افزایش قند خون: این اتفاق بیشتر برای سالمندان و افراد مبتلا به دیابت خطرناک است. علائم آن عبارتند از سرگیجه، لرزیدن، تعریق، ضعف و کما.
عوارض جانبی طولانی مدت
عوارض جانبی قرص سیپروفلوکساسین معمولا در فاصله کمی پس از مصرف بروز می کنند اما مصرف طولانی مدت آن می تواند خطر ایجاد عوارض شدید تر را افزایش دهد. این عوارض جانبی که خطر آن ها در مصرف طولانی مدت افزایش پیدا می کنند عبارتند: از آسیب تاندون، آسیب به کبد، عفونت روده و مشکلات عصبی.
اسهال
اسهال از عوارض جانبی شایع آنتی بیوتیک ها می باشد. تقریبا ۲ تا ۵ درصد از افرادی که قرص سیپروفلوکساسین مصرف می کنند دچار اسهال می شوند. گاهی اوقات اسهال با مدفوع پر آب، مدفوع خونی، گرفتگی معده و تب شدید همراه می شود که ممکن است به دلیل عفونت روده باشند.
اگر پس از مصرف سیپروفلوکساسین اسهال شدید گرفتید، با پزشک خود مشورت کنید. در غیر این صورت، اسهال به طور معمول اندکی پس از قطع مصرف دارو از بین می رود.
سردرد
برخی افراد پس از مصرف این قرص دچار سردرد می شوند. در مطالعات بالینی کمتر از یک درصد افراد با مصرف این قرص سردرد گرفتند. این سردردها معمولا خفیف هستند و با ادامه مصرف دارو از بین می روند. اگر با ادامه مصرف قرص، همچنان با سردرد مواجه بودید به پزشک مراجعه کنید.
عفونت قارچی
عفونت های قارچی مانند عفونت واژن ممکن است پس از مصرف آنتی بیوتیک هایی مثل قرص سیپروفلوکساسین بروز کنند. اگر قبلا عفونت قارچی نداشته اید و فکر می کنند ممکن است به آن مبتلا باشید، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض قرص سیپروفلوکساسین در کودکان
معمولا از استفاده از این قرص در کودکان اجتناب می شود. زیرا می تواند به مفاصل آن ها آسیب وارد کند. علائم آسیب به مفاصل در کودکان عبارتند از: کاهش حرکت و درد در مفاصل. اگر فرزند شما از این دارو استفاده می کند و این علائم را نشان می دهد، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی در سالمندان
افراد مسن و سالمندان عوارض بیشتری نسبت به جوانان از خود نشان می دهند. البته نوع عوارض آن ها با جوانان تفاوتی ندارد.
موارد مصرف قرص سیپروفلوکساسین
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مصرف قرص سیپروفلوکساسین را برای شرایط خاصی توصیه کرده است که در ادامه به آن ها می پردازیم.
موارد مصرف تایید شده
- دیورتیکولیت
- گاستروانتریت (مانند اسهال ناشی از عفونت)
- عفونت کیسه صفرا
- عفونت های استخوانی و مفصلی
- مسمومیت غذایی
- برونشیت
- ذات الریه
- بیماریهای مقاربتی مانند سوزاک
- عفونت سینوس
- عفونت های پوستی مانند سلولیت
- عفونت مثانه
- عفونت کلیه
- عفونت پروستات
موارد مصرفی که کمتر مورد تایید هستند:
- سیاه زخم
- طاعون
- حصبه
- قرص های طولانی مدت سیپروفلوکساسین فقط برای درمان عفونت ادراری تایید شده است.
اگرچه این قرص در درمان مواردی که گفتیم موثر است، اما FDA توصیه می کند که برای برخی از موارد عفونتی نباید به عنوان انتخاب اول تجویز شود و بهتر است در شرایط حاد تری از آن استفاده شود. برخی از این عفونت ها عبارتند از:
- عفونت های سینوسی
- برونشیت
- عفونت ادراری
در چنین شرایطی عوارض قرص سیپروفلوکساسین از مزایای آن بیشتر است. بنابر این توصیه شده است که از آنتی بیوتیک های دیگر به عنوان انتخاب اول استفاده شود.
موارد مصرف تایید نشده
برخی از موارد مصرف قرص سیپروفلوکساسین توسط FDA تایید نشده اند که عبارتند از:
- عفونت خون
- عفونت کلامیدیا
- فیبروز کیستیک
- گلو درد
- عفونت دندان
- اسهال مسافران
میزان مصرف قرص سیپروفلوکساسین
پزشک بر اساس شرایط شما میزان مصرف این قرص را تعیین می کند. شرایطی از قبیل:
- نوع و شدت بیماری
- سن شما
- نوع داروی سیپروفلوکساسین
- سایر شرایط پزشکی شما مانند مشکلات کلیوی و…
به طور معمول پزش از دوز پایین شروع می کند و پس از گذشت مدتی میزان آن را به حد لازم می رساند. در واقع آن ها سعی می کنند کمترین میزانی که می تواند تاثیر مثبت بر روی شما بگذارد را تجویز کنند و از استفاده بیش از حد آن جلوگیری می کنند.
در ادامه میزان مصرف در شرایط مختلف را شرح می دهیم اما تاکید داریم که میزان و نحوه مصرف این دارو باید با تشخیص و تجویز پزشک انجام شود و موارد زیر صرفا جهت اطلاع رسانی می باشند.
میزان مصرف عمومی
دوز معمولی این دارو استفاده از قرص ۲۵۰-۷۵۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت و به مدت ۱۴ روز می باشد.
مقدار مصرف برای درمان عفونت ادراری
- دوز معمولی: ۲۵۰-۵۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت به مدت ۳ الی ۱۴ روز.
مقدار مصرف برای درمان عفونت های استخوانی و مفصلی
- دوز معمولی: ۵۰۰-۷۵۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت به مدت ۴ الی ۸ هفته.
مقدار مصرف برای درمان اسهال ناشی از عفونت
- دوز معمولی: ۵۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت به مدت ۵ الی ۷ روز.
مقدار مصرف برای درمان عفونت های تنفسی
- دوز معمولی: ۵۰۰-۷۵۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت به مدت ۷ الی ۱۴ روز.
مقدار مصرف برای درمان عفونت سینوسی
- دوز معمولی: ۵۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت به مدت ۱۰ روز.
مقدار مصرف برای درمان عفونت های شکمی
- دوز معمولی: ۵۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت به مدت ۷ الی ۱۴ روز.
مقدار مصرف برای کودکان
- دوز معمولی: برای کودکان ۱ تا ۱۷ سال به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، ۱۰-۲۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت به مدت ۷ تا ۲۱ روز. مقدار مصرف برای این سنین نباید بیش تر از ۷۵۰ میلی گرم در ۱۲ ساعت باشد.
مصرف قرص سیپروفلوکساسین در دوران بارداری
هنوز تحقیقات کافی بر روی زنان باردار انجام نشده است تا اطمینان حاصل شود که این قرص می تواند بر روی جنین تاثیر بگذارد. هرچند برخی تحقیقات معتبر معتقدند که مصرف آن در اوایل بارداری ممکن است احتمال سقط جنین افزایش پیدا کند. البته تحقیقات دیگری هم انجام شده اند که چنین نتایجی نداشته اند.
اگر باردار هستید یا تصمیم به بارداری دارید، با پزشک خود در این رابطه مشورت کنید.
منبع: FDA
