درماتیت چیست؟ علائم، دلایل، تشخیص و درمان
درماتیت اصطلاحی کلی است که برای اشاره به انواع تحریکات پوستی مورد استفاده قرار می گیرد. درماتیت نوعی بیماری شایع در جهان است که علل متعددی دارد و با اشکال مختلفی نیز بروز پیدا می کند. این بیماری عموما باعث ایجاد خارش، خشکی پوست یا بثورات پوستی متورم و قرمز می شود. همچنین گاهی هم می تواند با تاول، ترشحات و پوسته پوسته شدن همراه باشد. برخی از انواع شایع این بیماری عبارتند از درماتیت آتوپیک (اگزما)، شوره و درماتیت تماسی.
همچنین بخوانید: فواید آب برنج برای پوست و نحوه استفاده از آن
بیماری درماتیت مسری نیست، اما می تواند باعث ایجاد احساس ناراحتی و کاهش اعتماد به نفس را به دنبال داشته باشد. مرطوب سازی مداوم و منظم به کنترل علائم این بیماری کمک می کند. همچنین می توان برای کمک به روند درمان از پمادها، کرم ها و شامپوها نیز استفاده کرد.
انواع درماتیت
- درماتیت آتوپیک (اگزما)
- درماتیت تماسی
- درماتیت کلاه گهواره
- درماتیت پوشک
- درماتیت سبورئیک
همچنین بخوانید: درمان پوست چرب با ساده ترین روش های خانگی
علائم درماتیت
انواع مختلف درماتیت، بیشتر در مکانی که بروز پیدا می کنند تفاوت دارند و تفاوت خاص دیگری با یکدیگر ندارند. علائم و نشانه های انواع مختلف درماتیت عبارتند از:
- درماتیت آتوپیک (اگزما): بثورات ناشی از این نوع بیماری قرمز و خارش دار هستند که معمولاً از نوزادی شروع می شوند و معمولاً در محلی که پوست دچار خمیدگی می شود (داخل آرنج، پشت زانوها و زیر گردن) ایجاد می شوند. هنگام خاراندن این بثورات ممکن است از پوست فرد مایع خارج شده و پوسته پوسته شود. افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک ممکن است بهبود یافته و سپس بیماری را به صورت فصلی تجربه کنند.
- درماتیت تماسی: بثورات ناشی از این بیماری سوزش آور، قرمز و خارش دار هستند و در جایی اتفاق می افتند که پوست با موادی که به آن ها حساسیت دارید، برخورد کند و تحریک شود.
- درماتیت سبورئیک: این نوع از بیماری می تواند باعث ایجاد لکه های پوستی، قرمز شدن پوست و شوره شود و معمولاً نواحی چرب بدن مانند صورت، بالای سینه و پشت را تحت تأثیر قرار می دهد. درماتیت سبورئیک می تواند یک بیماری طولانی مدت باشد که به صورت دوره ای فرد را درگیر کند. اگر نوزادان به این بیماری مبتلا شوند، به آن کلاه گهواره نیز می گویند.
- اگزمای فولیکولار: این نوع از بیماری باعث ضخیم شدن و برجسته شدن فولیکول های مو در نواحی درگیر می شود.
همچنین بخوانید: چگونه شوره سر را با روش های طبیعی درمان کنیم؟
تشخیص درماتیت
احتمالا پس از مراجعه به پزشک، او درباره علائمی که دارید با شما صحبت خواهد کرد و پوست شما را معاینه می کند. همچنین برای بررسی بیشتر در آزمایشگاه، ممکن است لازم باشد که یک تکه کوچک از پوستتان را بردارد.
همچنین پزشک ممکن است استفاده از تست پچ را به شما توصیه کند. در این آزمایش، مقدار کمی از مواد مختلف بر روی پوست شما قرار می گیرد و سپس روی آن ها پوشانده می شود. سپس در چند روز آینده باید به پزشک مراجعه کنید تا علائم واکنش های پوستی را بررسی کند. تست پچ می تواند به تشخیص انواع خاصی از آلرژی های ایجاد کننده درماتیت کمک کند.
همچنین بخوانید: بهترین روغن های طبیعی برای پاکسازی پوست
درمان درماتیت
درمان درماتیت بسته به علت و علائم آن متفاوت است. علاوه بر توصیه های مربوط به ایجاد تغییر در سبک زندگی و درمان های خانگی که در ادامه معرفی خواهیم کرد، درمان درماتیت شامل یک یا چند مورد از موارد زیر نیز می شود:
- استفاده از کرم های کورتیکواستروئید، ژل ها یا پمادها.
- استفاده از کرم ها یا پمادهای خاصی بر روی پوست آسیب دیده که بر سیستم ایمنی بدن شما تأثیر می گذارند، مانند مهار کننده های کلسینورین.
- فتوتراپی.
- استفاده از کورتیکواستروئیدهای خوراکی (قرص) یا دوپیلوماب تزریقی برای بیماری شدید.
تغییر در سبک زندگی و درمان های خانگی
رعایت نکات زیر و ایجاد تغییر در سبک زندگی می تواند به شما در کنترل درماتیت کمک کند:
- پوست خود را مرطوب کنید: استفاده از مرطوب کننده هایی که چربی بالایی دارند، معمولا برای پوست مفید هستند.
- از محصولات ضد التهاب و ضد خارش بدون نسخه استفاده کنید: کرم هیدروکورتیزون بدون نسخه (OTC) می تواند به طور موقت قرمزی و خارش را تسکین دهد. آنتی هیستامین های خوراکی مانند دیفن هیدرامین نیز می توانند به کاهش خارش کمک کنند.
- از یک تکه پارچه مرطوب و خنک استفاده کنید: انجام این کار به تسکین پوست شما کمک می کند.
- حمامی گرم و راحت بگیرید: انجام این کار به کاهش علائم پوسته پوسته شدن و خشکی پوستتان کمک می کند.
- از شامپوهای دارویی استفاده کنید: برای درمان شوره از شامپوهای حاوی سولفید سلنیوم، پیریتون روی، ذغال یا کتوکونازول استفاده کنید.
- از مالیدن و خراشیدن علائم خودداری کنید: اگر تحمل خارش دشوار است و نمی توانید جلوی خودتان را بگیرید، قسمتی را که دچار خارش شده است با پانسمان بپوشانید، ناخن های خود را کوتاه کرده و شب ها دستکش بپوشید.
- لباس نخی بپوشید: لباس پنبه ای با بافت صاف می تواند از تحریک ناحیه آسیب دیده جلوگیری کند. از پوشیدن لباس هایی که با پشم ساخته شده اند خودداری کنید، زیرا ارتباط مستقیم این لباس ها با پوست می تواند خارش را تحریک کند.
- از مواد شوینده ملایم برای شستن پارچه استفاده کنید: از آنجا که لباس ها، ملحفه ها و حوله های شما با پوستتان ارتباط مستقیم دارند، براش شستن آن ها بهتر است از مواد شوینده ملایم و بدون بو استفاده کنید.
- از مواد حساسیت زا و محرک دوری کنید: به خصوص اگر مبتلا به درماتیت تماسی هستید، سعی کنید تماس با ماده ایجاد کننده بثورات را به حداقل برسانید.
- استرس خود را مدیریت کنید: عوامل استرس زا می توانند برخی از انواع درماتیت را تشدید کنند. سعی کنید تکنیک های کنترل استرس مانند مراقبه را در در برنامه خود قرار دهید.
درمان های خانگی
روش های درمانی زیر به افراد مبتلا به درماتیت کمک کرده اند، اما هنوز شواهد علمی برای اثبات آن ها وجود ندارد:
- مصرف مکمل های غذایی مانند ویتامین D و پروبیوتیک ها برای درمان درماتیت آتوپیک
- استفاده از آب سبوس برنج بر روی پوست برای درمان درماتیت آتوپیک
- استفاده از شامپوی حاوی ۵ درصد روغن درخت چای برای درمان شوره
- استفاده از آلوئه ورا برای درمان درماتیت سبورئیک
اگر به دنبال مصرف مکمل های غذایی یا سایر روش های درمانی جایگزین هستید، با پزشک خود در مورد جوانب مثبت و منفی آن ها صحبت کنید.
همچنین بخوانید: درمان کبد چرب با نکات تغذیه ای و سبک زندگی و ۶ روش خانگی موثر
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت وجود هریک از موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- شدت ناراحتی شما آقدر زیاد است که دچار بی خوابی شده اید یا از انجام فعالیت های روزمره باز مانده اید.
- احساس درد در پوست.
- در مورد آلودگی پوستتان شک دارید.
- مراحل مراقبت از خود را امتحان کرده اید اما علائم و نشانه های شما همچنان پابرجاست.
منبع: mayoclinic
