۵ عادت به ظاهر بیخطر که باعث ابتلا به سرطان روده میشوند
آیا تصور میکنید این ۵ عادت همیشگی شما کاملاً بیضرر هستند؟ اما این رفتارها میتوانند ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ را به شکل نگرانکنندهای بالا ببرند. امروزه سرطان کولورکتال (روده بزرگ و مقعد) دیگر فقط بیماری افراد سالمند نیست. بر اساس گزارش انجمن سرطان آمریکا، تشخیص این بیماری در میان جوانان رو به افزایش است؛ روندی که در بیش از نیمی از کشورهای جهان دیده میشود. تحقیقات همواره نشان دادهاند که «رژیم غذایی» و «سبک زندگی» نقش تعیینکنندهای در ابتلا به این بیماری دارند.
۱. گوشتهای فرآوری شده
در صدر لیست، گوشتهای فرآوری شده مانند ژامبون، پپرونی، سوسیس و کالباس قرار دارند. مطالعات متعدد نشان میدهد مصرف این مواد غذایی خطر ابتلا به سرطان روده را بین ۱۳ تا ۲۲ درصد افزایش میدهد. طبق اعلام مؤسسه تحقیقات سرطان آمریکا، مصرف روزانه تنها ۵۰ گرم گوشت فرآوری شده با ۱۶ درصد افزایش خطر ابتلا همراه است.
۲. گوشتهای کبابی روی شعله مستقیم (سوخته شده)
گوشتهایی که مستقیماً روی شعله پخته میشوند، بهویژه زمانی که سطح آنها سیاه و کربنی میشود، نگرانکننده هستند. کباب کردن در دمای بالا باعث تولید مواد شیمیایی خاصی (HCAs و PAHs) میشود که مطالعات آزمایشگاهی نشان دادهاند میتوانند باعث ایجاد تومور، از جمله در روده بزرگ شوند. سوختگی روی گوشت، نشانه آشکاری از حضور این ترکیبات احتمالی سرطانزا است.
۳. مصرف آنتیبیوتیک برای بیماریهای جزئی
متخصصان نسبت به مصرف مکرر آنتیبیوتیک برای عفونتهای جزئی و سرماخوردگی هشدار میدهند. تحقیقات نشان میدهند که استفاده از آنتیبیوتیک به مدت دو ماه یا بیشتر در دوران بزرگسالی، احتمال ایجاد تودههای پیشسرطانی را در سنین بالاتر افزایش میدهد. دلیل این امر احتمالاً اختلال طولانیمدت در تعاملات باکتریایی روده (میکروبیوم) است.
۴. غذاهای فوقفرآوری شده
این دسته شامل تنقلات بستهبندی شده، شیرینیهای صنعتی، نوشیدنیهای قندی و غذاهای آماده است که تغییرات زیادی روی آنها انجام شده و معمولاً فیبر بسیار کمی دارند. حتی خوراکیهایی که بیضرر به نظر میرسند، مانند بیسکویتها یا میانوعدههای بار، در این دسته قرار میگیرند. یک مطالعه گسترده در سال ۲۰۲۵ نشان داد زنان زیر ۵۰ سال که بیشترین مصرف این غذاها را داشتند، ۴۵ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به آدنومهای پیشسرطانی بودند.
۵. دهانشویههای حاوی الکل
بسیاری از دهانشویهها حاوی مقادیر زیادی الکل هستند. مطالعهای اخیراً نشان داده است که استفاده روزانه از دهانشویه الکلی به مدت سه ماه، میکروبیوم دهان را به شدت تغییر میدهد و باعث افزایش باکتریهایی میشود که پیشتر با بیماریهای لثه و سرطان روده مرتبط دانسته شدهاند.
علائم هشداردهندهای که باید جدی بگیرید
سرطان روده بزرگ اغلب بیصدا رشد میکند، اما نشانههای مهمی وجود دارند که نباید نادیده گرفته شوند:
- تغییر مداوم در عادات دفع (مانند اسهال یا یبوست طولانی).
- وجود خون در مدفوع.
- ناراحتی و دردهای مداوم شکمی.
- کاهش وزن بیدلیل.
- خستگی مفرط.
- احساس اینکه روده پس از دفع کاملاً تخلیه نشده است.
تشخیص زودهنگام این علائم میتواند نتایج درمان را به شکل چشمگیری بهبود بخشد.
