21 روش برای رفع خشکی دهان
خشکی دهان یا «زروستومیا» به شرایطی گفته می شود که دهان فرد به اندازه کافی بزاق تولید نمی کند و رطوبت دهان کم می شود. این مشکل در بین افراد مسن و کسانی که از داروهای خاصی استفاده می کنند، شایع تر از دیگران است. در این مقاله می خواهیم دلایل، علائم و روش های درمانی برای رفع خشکی دهان را بررسی کنیم. با گومگ همراه باشید.
فهرست مطالبی که در ادامه می‌خوانید:
دلایل خشکی دهان
خشکی دهان به دلیل اختلال در عملکرد غدد بزاقی ایجاد می شود و عوامل بسیاری می توانند در این مسئله دخیل باشند که برخی از آن ها عبارتند از:
- پیری و افزایش سن: با افزایش سن، عملکرد طبیعی بدن با اختلال روبرو می شود و از آنجایی که در سنین بالا مصرف داروهای مختلف افزایش می یابد، خشکی دهان نیز در میان افراد مسن رایج است.
- بیماری های جسمی: بعضی از بیماری ها مانند افزایش تب، ابتلا به دیابت، آلزایمر، تیروئید، اچ آی وی (HIV) و ایدز می توانند باعث ایجاد خشکی دهان شوند.
- مصرف سیگار: اگرچه استعمال دخانیات از دلایل اصلی بروز خشکی دهان نیست، اما می تواند شرایط را برای افرادی که مبتلا به خشکی دهان هستند، بدتر کند.
- تنفس از طریق دهان: تنفس از طریق دهان، به خصوص در هنگام خواب، یکی از مهم ترین دلایل خشک شدن دهان است. این اتفاق به طور عمده در طی شب می افتد و فرد صبح ها با گلو درد و خشک شدن دهان بیدار می شود.
- مصرف برخی از داروها: استفاده از برخی داروها می تواند عوارض جانبی متعددی ازجمله خشکی دهان را به همراه داشته باشد. داروهایی که برای درمان افسردگی و فشار خون بالا تجویز می شوند، از این موارد هستند.
- بارداری: در دوران بارداری برخی از هورمون ها دستخوش تغییر می شوند که این موضوع می تواند سبب ایجاد دیابت بارداری و خشکی دهان شود.
- اضطراب و استرس: یکی از عوارض جانبی استرس و اضطراب، خشک شدن دهان است. زمانی که فرد دچار استرس می شود، به طور موقت علائمی مانند تپش قلب، بر افروختگی، آشفتگی و خشک شدن دهان را تجربه می کند.
- آسیب های عصبی: در برخی از موارد، آسیب دیدگی سر و گردن می تواند باعث اختلال در سیستم عصبی بدن شود. از این رو، آسیب های عصبی از دلایل از بین رفتن عملکرد غدد بزاقی و در نتیجه، بروز خشکی دهان می شود.
علائم خشکی دهان
خشک شدن دهان می تواند با علائم زیر همراه باشد:
- گلو درد و تغییر صدا
- سردردی که به علت کمبود آب بدن و کم آبی ایجاد می شود.
- ایجاد مشکل در بلع و صحبت کردن
- کم رنگ شدن لثه ها
- بوی بد دهان: خشکی دهان می تواند شرایط رشد باکتری ها را افزایش داده و منجر به بوی بد دهان شود.
- احساس خشکی در دهان و ایجاد زخم در حفره دهان
- کاهش حس چشایی
- زخم معده
- تغییر رنگ زبان به سفید و احتمال رشد عفونت های قارچی و باکتریایی در دهان
- خونریزی لثه و افزایش پوسیدگی دندان ها
- احساس تشنگی بیش از حد و کم آب شدن بدن
- سرفه خشک و خشک شدن بینی
- خشک شدن لب ها
این علائم می توانند خفیف یا متوسط باشند. برخی از درمان های خانگی می توانند به برطرف شدن این مشکل کمک نمایند.
درمان خشکی دهان
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم خشکی دهان در طولانی مدت می تواند عوارض متعددی را به دنبال داشته باشد. استفاده از روش های زیر می تواند به درمان و پیشگیری از این مشکل و کاهش علائمش کمک کند.
۱. زنجبیل
زنجبیل فواید دارویی بسیاری دارد. در زنجبیل ترکیبی زیست فعال به نام «ژینجرول» وجود دارد که به تحریک بزاق دهان کمک می کند و می تواند در طولانی مدت دهان را مرطوب نگه دارد.
مواد لازم:
– دو بند انگشت زنجبیل
– یک فنجان آب
– عسل به مقدار لازم
طرز استفاده:
۱. زنجبیل های تازه را به برش های کوچک تقسیم کنید.
۲. آب را بجوشانید و زنجبیل را به آن اضافه کنید.
۳. دمنوش زنجبیل آماده شده را با مقداری عسل شیرین کرده و بنوشید.
۴. شما می توانید روزانه ۲-۳ فنجان از این دمنوش استفاده کنید. همچنین در صورت تمایل می توانید زنجبیل های تازه را بجوید.
۲. چای سبز
چای سبز نیز مانند زنجبیل، یکی از نوشیدنی های گیاهی مناسب برای درمان خشکی دهان است و به داشتن خاصیت ضد باکتریایی می تواند از بروز خشکی جلوگیری کند. علاوه بر این، چای سبز محرک خوبی برای بزاق دهان می باشد.
مواد لازم:
– یک قاشق چایخوری برگ چای سبز
– یک فنجان آب
– عسل (اختیاری)
طرز استفاده:
۱. برگ های چای سبز را به یک فنجان آب جوش بیافزایید.
۲. چای را صاف کنید و در صورت تمایل با عسل آن را شیرین کرده و بنوشید.
۳. شما می توانید این نوشیدنی را ۲-۳ بار در طول روز میل کنید.
۳. آب آلوئه ورا
آلوئه ورا علاوه بر زیبایی، فواید فراوانی برای سلامتی نیز دارد و می تواند عملکرد بزاق دهان را تقویت کرده و آن را افزایش دهد.
مواد لازم:
– یک چهارم فنجان آب آلوئه ورا
– پنبه
طرز استفاده:
۱. شما می توانید آب آلوئه ورا را میل کنید یا دهان خود را با آن شستشو دهید.
۲. همچنین می توانید مقداری ژل آلوئه ورا را به کمک پنبه به درون دهان خود بمالید.
۳. چند صبر کنید و سپس دهان خود را با آب بشویید.
۴. شما می توانید روزانه یک بار از این روش استفاده کنید و در صورت استفاده از ژل آلوئه ورا، این کار را ۲-۳ بار در روز تکرار کنید.
۴. رازیانه
تخم رازیانه سرشار از متابولیت های گیاهی به نام فلاونوئید می باشد که می تواند به تحریک بزاق دهان و مرطوب کردن حفره دهان کمک نماید. علاوه بر این، دانه رازیانه به از بین بردن بوی بد دهان نیز کمک می کند.
مواد لازم:
– یک قاشق چایخوری رازیانه
طرز استفاده:
۱. شما می توانید پس از هر وعده غذایی مقداری دانه رازیانه را بجوید.
۲. می توانید این کار را به صورت روزانه انجام دهید.
۵. بادیان رومی (آنیسون)
این گیاه معطر که دارای خواص دارویی فراوانی است، طعم شیرینی دارد و یک محرک خوب برای افزایش اشتها، از بین بردن بوی بد دهان و درمان خشکی دهان است.
مواد لازم:
– یک قاشق چایخوری بادیان رومی
– در صورت تمایل، یک قاشق چایخوری رازیانه
طرز استفاده:
۱. شما می توانید پس از وعده های غذایی، مقداری بادیان رومی را بجوید.
۲. همچنین برای خوشبو کردن دهانتان می توانید مقداری رازیانه را همراه با آن بجوید.
۳. انجام این کار پس از هر وعده غذایی می تواند صورت گیرد.
۶. رزماری
رزماری هم مانند رازیانه دارای عطر فوق العاده ای است. رزماری به دلیل خواص ضد عفونی و آرامش بخش مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند به درمان خشک شدن دهان کمک کند.
مواد لازم:
– ۱۰-۱۲ عدد برگ رزماری
– یک لیوان آب
طرز استفاده:
۱. رزماری ها را درون لیوان آب بیندازید و اجازه دهید به مدت یک شب در آن بمانند.
۲. صبح روز بعد از آن برای خیس کردن دهان خود استفاده کنید.
۳. انجام این کار در هر روز صبح توصیه می شود.
۷. کرفس
کرفس سرشار از مواد مفید برای سلامتی مانند فلاونوئید ها و ویتامین C است. آب و مواد موجود در این گیاه می توانند که مرطوب نگه داشتن دهان و افزایش تولید بزاق کمک کنند.
مواد لازم:
– ۲-۳ عدد ساقه کرفس
طرز استفاده:
۱. مقداری از ساقه کرفس را برش داده بجوید.
۲. این کار را به صورت روزانه می توانید انجام دهید.
۸. جعفری
جعفری یکی دیگر از گیاهانی است که سرشار از ویتامین C، کلسیم، آهن و ویتامین A می باشد. این گیاه یک خوشبو کننده دهان طبیعی است و در عین حال که می تواند دهان شما را خوشبو کند، می تواند باعث افزایش تولید بزاق و رطوبت دهان شود.
مواد لازم:
– تعدادی برگ جعفری
طرز استفاده:
۱. چند برگ جعفری را بجوید!
۲. این کار را به صورت روزانه و بعد از هر وعده غذایی انجام دهید.
۹. روغن زیتون
روغن زیتون به دلیل داشتن اولئوکانتال دارای خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی می باشد. خواص این روغن باعث افزایش رطوبت دهان و رفع خشکی دهان می شود.
مواد لازم:
– یک قاشق چایخوری روغن زیتون خالص
طرز استفاده:
۱. روغن زیتون را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در دهان بچرخانید.
۲. سپس آن را خارج کرده و مسواک بزنید.
۳. هر روز صبح این کار را تکرار کنید.
۱۰. روغن نارگیل
روغن نارگیل نیز مانند روغن زیتون به مرطوب نگه داشتن دهان کمک می کند. این ماده همچون یک مرطوب کننده طبیعی عمل کرده و خشکی دهان و علائم آن را از بین می برد.
مواد لازم:
– یک قاشق چایخوری روغن نارگیل
طرز استفاده:
۱. روغن نارگیل را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در دهان بچرخانید.
۲. سپس آن را خارج کرده و مسواک بزنید.
۳. هر روز صبح این کار را تکرار کنید.
۱۱. روغن ماهی برای رفع خشکی دهان
روغن ماهی سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است که به کاهش التهاب معروف هستند. مطالعات ثابت کرده اند که مصرف روغن ماهی باعث افزایش تولید بزاق می شود و در نتیجه می تواند خشک شدن دهان را از بین ببرد.
آنچه نیاز دارید:
– یک رژیم غذایی سرشار از امگا ۳ یا مصرف مکمل های روغن ماهی
راهنمایی:
۱. مواد غذایی غنی از امگا ۳ مانند ماهی سالمون و تن را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
۲. روزانه حدود ۵۰۰ میلی گرم مکمل روغن ماهی را با مشورت پزشک مصرف کنید.
۳. این کار را دو بار در روز انجام دهید تا بهترین نتیجه را دریافت کنید.
۱۲. روغن نعناع فلفلی (سوسنبر)
بر اساس تحقیقات علمی اثبات شده است که روغن نعناع فلفلی باعث تحریک ترشح بزاق می شود. دلیل این امر وجود ماده ای به نام سینوئول می باشد که در این روغن به وفور یافت می شود.
مواد لازم:
– دو قطره روغن نعناع فلفلی
طرز استفاده:
۱. دو قطره روغن را بر روی زبان خود بریزید.
۲. به وسیله زبانتان، روغن را به کل دهانتان بمالید.
۳. این کار را قبل از هر وعده غذایی و به مدت یک ماه انجام دهید.
۱۳. روغن نعنای دشتی
این روغن یکی از اصلی ترین مواد مورد استفاده در تهیه دهانشویه ها و خمیر دندان ها است. روغن نعنای دشتی دارای خاصیت ضد باکتریایی و ضد عفونی کنندگی است و می تواند به خوشبو کردن و درمان خشکی دهان کمک کند.
مواد لازم:
– ۲ قطره روغن نعنای دشتی
طرز تهیه:
۱. دو قطره روغن را بر روی زبان خود بریزید.
۲. به وسیله زبانتان، روغن را به کل دهانتان بمالید.
۳. این کار را بعد از هر وعده غذایی انجام دهید.
۱۴. روغن میخک برای درمان خشکی دهان
روغن میخک حاوی ماده ای به نام اوژنول است که ترکیبی معطر و دارای خاصیت ضد عفونی کنندگی می باشد. این خاصیت و خواص دیگر روغن میخک می تواند به کاهش علائم و از بین بردن خشکی دهان کمک کند.
مواد لازم:
– دو قطره روغن میخک
طرز استفاده:
۱. دو قطره روغن میخک را بر روی زبان خود بریزید.
۲. با کمک چرخش زبان، روغن را داخل دهان خود پخش کنید.
۳. این کار را به صورت روزانه و پس از هر وعده غذایی تکرار کنید.
۱۵. روغن اکالیپتوس
روغن اکالیپتوس نیز عملکردی مشابه روغن نعناع دارد و دارای منتول است. این روغن با خواص ضد باکتریایی باعث از بین رفتن بوی بد و خشکی در دهان می شود.
مواد لازم:
– دو قطره روغن اکالیپتوس
طرز استفاده:
۱. دو قطره روغن را به کمک انگشت یا مسواک در دهان خود بمالید.
۲. تمامی قسمت های دهان را با روغن ماساژ دهید.
۳. از این روغن به صورت روزانه و بعد از هر وعده غذایی استفاده کنید.
۱۶. سرکه سیب
سرکه سیب دارای استیک اسید است که خاصیت ضد باکتری و آنتی اکسیدانی دارد و برای درمان دیابت و خشکی دهان مورد استفاد قرار می گیرد.
مواد لازم:
– یک قاشق چایخوری سرکه سیب
– یک لیوان آب
طرز استفاده:
۱. سرکه سیب را با آب مخلوط کنید و در طول روز آن را بنوشید.
۲. شما می توانید از این روش درمانی به صورت روزانه بهره مند شوید.
۱۷. وازلین
وازلین که برای درمان زخم و حفظ رطوبت پوست مورد استفاده قرار می گیرد، از ژل نفتی (بنزین) تهیه می شود. به همین دلیل در درمان خشکی دهان نیز مفید است.
مواد لازم:
– وازلین
طرز استفاده:
۱. مقداری کمی وازلین را بر روی لثه خود بمالید.
۲. این کار را هرشب و قبل از رفتن به رختخواب تکرار کنید.
۱۸. ماست برای رفع خشکی دهان
ماست سرشار از مواد مغذی و معدنی است و دارای خاصیت مرطوب کنندگی و ضد التهابی می باشد. این ماده غذایی که اثری مشابه وازلین دارد می تواند در درمان خشکی دهان و کاهش علائم آن مفید باشد.
مواد لازم:
– یک کاسه ماست
طرز استفاده:
۱. به صورت روزانه ماست بخورید.
۲. روزانه ۲-۳ بار این کار را تکرار کنید.
۱۹. مکمل آهن
مکمل آهن برای حفظ سلامت و بهبود عملکرد بدن بسیار ضروری است. خشکی دهان یکی از شایع ترین علائم کمبود آهن است که با افزایش مصرف مکمل های آهن قابل درمان می باشد.
مواد لازم:
– قرص آهن
طرز استفاده:
۱. افراد بالای ۵۰ سال باید حدود ۸ میلی گرم مکمل آهن را در طول روز مصرف نمایند.
۲. افراد ۱۸ تا ۵۰ سال باید کپسول های حاوی ۱۸ میلی گرم آهن را در طول روز مصرف کنند.
۳. این مکمل باید با تجویز پزشک و به صورت روزانه مصرف شود.
۲۰. فلفل قرمز برای رفع خشکی دهان
فلفل قرمز از نظر علمی به عنوان یک ماده هضم کننده و سم زدا شناخته می شود. همچنین این ماده غذایی دارای خاصیت ضد التهابی است و می تواند به درمان علائم خشک شدن دهان کمک کند.
مواد لازم:
– مقدار کمی پودر فلفل قرمز
طرز استفاده:
۱. انگشت خود را مرطوب کنید و آن را به مقدار کمی پودر فلفل قرمز بمالید.
۲. سپس آن را بر روی زبان خود مالش دهید.
۳. این کار را ۲ الی ۳ بار در طول روز تکرار کنید.
۲۱. نارون لغزنده
نارون لغزنده که برگ های یک درختچه کوچک است و دارای خواص درمانی فوق العاده ای می باشد. این گیاه می تواند دردهایی مانند گلودرد، درد معده، روده خشکی دهان را التیام بخشد و به هضم بهتر غذا و کاهش التهاب کمک نماید. همچنین به دلیل داشتن خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی به کاهش خشک شدگی دهان کمک می کند.
مواد لازم:
– نصف قاشق چایخوری پودر نارون لغزنده
– آب
طرز استفاده:
۱. پودر را با چند قطره آب مخلوط نمایید و خمیر به دست آمده را به داخل دهان خود بمالید.
۲. سپس دهان خود را بشویید.
۳. شما می توانید از پودر نارون به عنوان دمنوش نیز استفاده کنید.
۴. توصیه می شود که هر روز صبح خمیر آماده شده نارون را داخل دهان خود بمالید یا روزانه ۲-۳ فنجان از دمنوش آن مصرف کنید.
پیشگیری از خشکی دهان
- از آدامس های بدون قند استفاده کنید.
- سیگار را ترک کنید.
- مصرف کافئین را کاهش دهید.
- از خمیردندان های حاوی فلوراید استفاده کنید.
- از دهانشویه هایی استفاده کنید که مناسب خشکی دهان هستند.
- به مقدار کافی آب بنوشید.
- از دهانشویه های حاوی الکل استفاده نکنید.
- هوای اتاق خود را مرطوب کنید.
- غذهای سرشار از پروتئیم مصرف کنید. بهتر است سوپ ها و آبگوشت ها را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- از مصرف داروهایی که باعث خشک شدن دهان می شوند خودداری کنید.
- از اسپری های مرطوب کننده دهان استفاده کنید.
- مصرف نان، شیرینی و کراکر را محدود کنید.
- مصرف نوشیدنی های شیرین و گازدار را متوقف کنید.
- تلاش کنید که در طول شب از طریق بینی تنفس کنید.
منبع: stylecraze
سرکه واقعا معجزه میکنه در این زمینه
این خشکی دهن واقعا منو زجر میداد. ممنون
عالی …چون مواد طبیعی وگیاهانی رو معرفی کردین با پیشنهاد میزان مصرف – بسیار سالم و قابل اجراست
ممنونیم از توجهتون