هیدروکسی کلروکین؛ موارد مصرف، عوارض، میزان مصرف و هشدارها
هیدروکسی کلروکین (Hydroxychloroquine) برای درمان و پیشگیری از ابتلا به مالاریا استفاده می شود. مالاریا بیماری ناشی از انگلی است که از طریق گزش پشه وارد بدن می شود. البته هیدروکسی کلروکین در برابر تمام گونه های مالاریا موثر نیست.
هیدروکسی کلروکین علاوه بر مالاریا، برای درمان علائم آرتریت روماتوئید و لوپوس اریتماتوز دیسکوئید یا سیستمیک نیز استفاده می شود.
در حال حاضر تاثیر هیدروکسی کلروکین بر درمان ویروس کرونا یا COVID-19 تأیید نشده است. با این حال، سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا (FDA) اجازه استفاده اضطراری از هیدروکسی کلروکین در بزرگسالان و نوجوانان با وزن حداقل ۵۰ کیلوگرم که در بیمارستان بستری هستند یا در آزمایش بالینی ثبت نام کرده اند را داده است.
هنوز مشخص نیست که آیا این دارو یک درمان ایمن و موثر برای COVID-19 است یا خیر. آنچه که اهمیت دارد این است که نباید از آن بدون تجویز پزشک استفاده کنید.
همچنین ممکن است از این دارو برای درمان مشکلاتی استفاده شود که در این مقاله ذکر نشده اند.
موارد مصرف هیدروکسی کلروکین
این دارو در موارد زیر تجویز می شود:
- درمان مالاریا
- پیشگیری از مالاریا
- روماتیسم مفصلی
- لوپوس اریتماتوی سیستمیک
- بیماری عروقی کلاژن
- اختلال خود ایمنی
- سندرم فلتی
- ریه روماتوئید
- کووید ۱۹
هشدارها
اگر به هیدروکسی کلروکین کلروکین حساسیت دارید، نباید از این دارو استفاده کنید.
مصرف دوزهای بالا یا استفاده طولانی مدت از هیدروکسی کلروکین ممکن است صدمات جبران ناپذیری به شبکیه چشم شما وارد کند و مشکلات دائمی برای بینایی به وجود آورد. خطر آسیب به شبکیه در افرادی که از قبل مشکلات چشمی، بیماری کلیوی داشته اند یا افرادی که تاموکسیفن مصرف می کنند، بیشتر از دیگران است.
اگر یک یا چند مورد از موارد زیر شامل حالتان می شود، حتما به پزشک خود اطلاع دهید:
- تغییرات در بینایی یا آسیب به شبکیه چشم ناشی از داروی ضد مالاریا
- بیماری قلبی، اختلال در ریتم قلب
- دیابت
- اختلال در معده
- آلرژی به کینین
- بیماری کبد یا کلیه
- پسوریازیس
- اعتیاد به الکل
- پورفیری (نوعی اختلال آنزیمی ژنتیکی است که باعث ایجاد علائمی بر روی پوست یا سیستم عصبی می شود
- کمبود آنزیم ژنتیکی به نام کمبود گلوکز-۶-فسفات دهیدروژناز
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. مالاریا می تواند باعث بیماری جدی و حتی مرگ در یک زنان باردار شود. همچنین ابتلا به مالاریا در دوران بارداری ممکن است خطر سقط جنین، مرده زایی، زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد را افزایش دهد.
مشخص نیست که آیا هیدروکسی کلروکین به نوزاد متولد شده آسیب می رساند یا خیر. اگر باردار هستید، از پزشک خود در مورد خطرات سفر به مناطقی که مالاریا رایج است (مانند آفریقا، آمریکای جنوبی و آسیای جنوبی) مشورت بگیرید.
شیردهی هنگام استفاده از این دارو ممکن است بی خطر باشد. در مورد هر گونه خطر احتمالی از پزشک خود سوال کنید.
تاثیر هیدروکسی کلروکین برای درمان لوپوس یا آرتریت روماتوئید در افراد زیر ۱۸ سال تأیید نشده است.
عوارض هیدروکسی کلروکین
در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک مانند کهیر، تنگی نفس و تورم صورت یا گلو یا واکنش شدید پوستی مانند تب، گلو درد، سوزش چشم، درد پوست، بثورات پوستی قرمز یا بنفش همراه با تاول و پوسته پوسته شدن، به اورژانس مراجعه کنید.
در صورت بروز علائم مشکل جدی قلبی مانند ضربان های سریع یا تپش قلب، لرزش در قفسه سینه، تنگی نفس و سرگیجه ناگهانی به فوریت های پزشکی مراجعه کنید.
در صورت تجربه هریک از موارد زیر، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- تشنج
- زرد شدن چشم ها
- شنیدن صدای زنگ در گوش یا اختلال در شنیدن
- تغییرات خلقی غیرمعمول
- ضعف شدید عضلانی، از دست دادن هماهنگی اعضای بدن
- تب، لرز، خستگی، گلودرد، زخم دهان، کبود شدن آسان، خونریزی غیرمعمول، رنگ پریدگی پوست، سرد شدن دست و پا، احساس سبکی سر یا تنگی نفس.
- قند خون پایین و سردرد، گرسنگی، تعریق، تحریک پذیری، سرگیجه، ضربان قلب سریع و احساس اضطراب یا لرزش.
- واکنش دارویی جدی که می تواند بسیاری از قسمت های بدن شما را تحت تأثیر قرار دهد. مانند بثورات پوستی، تب، تورم غدد، درد عضلات، ضعف شدید، کبودی غیرمعمول یا زردی پوست یا چشم ها.
مصرف هیدروکسی کلروکین به مدت طولانی یا در دوزهای بالا ممکن است صدمات جبران ناپذیری به شبکیه چشم وارد کند. در صورت مشاهده موارد زیر مصرف هیدروکسی کلروکین را متوقف کنید و به پزشک خود اطلاع دهید:
- تاری دید، مشکل در تمرکز و مطالعه
- تحریف بینایی
- مشاهده تغییر در رنگ های محیط
- دید مبهم یا مه آلود
- مشاهده نورها به صورت چشمک زن یا دیدن هاله در اطراف چراغ ها
- افزایش حساسیت به نور
عوارض جانبی شایع این دارو عبارتند از:
- سردرد، سرگیجه
- حالت تهوع، استفراغ، معده درد
- کاهش اشتها، کاهش وزن
- احساس عصبی بودن یا تحریک پذیری
- بثورات پوستی یا خارش
- ریزش مو
هشدار:
این لیست ممکن است تمام عوارض جانبی دارو را شامل نشود و برخی از عوارض در آن ذکر نشده باشند.
مصرف این دارو برای زنان باردار یا شیرده
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. مالاریا به احتمال زیاد باعث ابتلا به بیماری جدی یا مرگ در زنان باردار می شود. همچنین این بیماری دوران بارداری ممکن است خطر سقط جنین، مرده زایی، زایمان زودرس و وزن کم نوزاد در هنگام تولد را افزایش دهد.
مشخص نیست که آیا هیدروکسی کلروکین به نوزاد متولد شده آسیب می رساند یا خیر. اگر باردار هستید، از پزشک خود در مورد خطرات سفر به مناطقی که مالاریا رایج است مشورت بگیرید.
هنگام استفاده از این دارو ممکن است شیردهی بی خطر باشد، اما بهتر است در این مورد با پزشک اطفال مشورت کنید.
تداخلات دارویی هیدروکسی کلروکین
این دارو ممکن است باعث تاری دید شود و واکنش های شما را مختل کند. تا زمانی که از تاثیر این دارو بر روی بدنتان اطمینان حاصل نکرده اید، بهتر است رانندگی یا فعالیت های خطرناک دیگر را انجام ندهید.
در طی ۴ ساعت قبل یا ۴ ساعت پس از مصرف هیدروکسی کلروکین از مصرف داروهای ضد اسید یا کائوپکتات (کائولین-پکتین) خودداری کنید.
نحوه مصرف و نگهداری هیدروکسی کلروکین
از هیدروکسی کلروکین دقیقاً همانطور که بر روی برچسب آن نوشته شده است یا طبق تجویز پزشک استفاده کنید. در مقادیر بیشتر یا کمتر از حد توصیه شده مصرف نکنید.
هیدروکسی کلروکین را با یک وعده غذایی یا یک لیوان شیر بخورید، مگر اینکه پزشک خلاف این را به شما بگوید.
برای درمان لوپوس یا آرتروز، معمولاً هیدروکسی کلروکین به صورت روزانه مصرف می شود.
برای پیشگیری از مالاریا: بهیدروکسی کلروکین برای پیشگیری از مالاریا معمولاً به صورت هفتگی و در یک روز خاص از هفته به طور منظم مصرف می شود. مصرف دارو را ۲ هفته قبل از ورود به منطقه ای که مالاریا در آن رایج است شروع کنید. در طول اقامت خود و حداقل ۴ هفته پس از ترک منطقه، مصرف دارو را ادامه دهید.
برای درمان مالاریا: مصرف هیدروکسی کلروکین برای درمان مالاریا معمولاً بار دوز بالا شروع می شود و به مرور زمان مصرف آن کاهش می یابد.
بهترین دوز مصرفی هیدروکسی کلروکین برای افراد مبتلا به COVID-19 مشخص نیست. مصرف این دارو بدون نظارت پزشکی نباید صورت گیرد.
از این دارو برای مدت زمانی که تجویز شده است به طور کامل مصرف کنید، حتی اگر علائم شما به سرعت بهبود یابد.
اگر در معرض مالاریا قرار گرفتید یا در طول اقامت یا بعد از اقامت در منطقه ای که مالاریا رایج است، تب یا علائم دیگر بیماری را دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.
هیچ دارویی نی تواند به طور ۱۰۰٪ به عنوان درمان یا پیشگیری کننده مالاریا معرفی شود. اگر در طول دوره درمان تب، استفراغ یا اسهال داشتید با پزشک خود صحبت کنید.
این دارو را در دمای اتاق و به دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری کنید.
مصرف بیش از حد هیدروکسی کلروکین (اوردوز)
علائم اوردوز این دارو ممکن است شامل خواب آلودگی، تغییرات بینایی، تشنج، کاهش ضربان قلب، کاهش نبض، تپش قلب، سرگیجه ناگهانی، غش کردن، تنگی نفس یا تنفس کند باشد.
این دارو را دور از دسترس کودکان قرار دهید. مصرف بیش از حد هیدروکسی کلروکین توسط کودکی که به طور تصادفی این دارو را خورده است می تواند کشنده باشد.
منبع: everydayhealth
