نوسانات خلقی در دوران بارداری ؛ از دلایل تا درمان

نوسانات خلقی در دوران بارداری؛ از دلایل تا درمان

نوسانات خلقی در بارداری بر اثر عوامل مختلفی مانند تغییرات سریع هورمونی، ناراحتی های جسمی بارداری و نگرانی های طبیعی از تغییرات زندگی در آینده ایجاد می شود. اگر لحظه ای احساس هیجان کردید و لحظه ای بعد به گریه افتادید، شما تنها نیستید.

زمانی که صحبت از نوسانات خلقی در دوران بارداری می شود، معمولا یک زن باردار گریان در حال خوردن ترشی و بستنی در ذهن بسیاری از افراد نقش می بندد. این تصور چندان هم دور از واقعیت نیست، زیرا ممکن است در طول بارداری دچار فراز و نشیب های احساسی شوید.

نوسانات خلقی در بارداری به دلیل تغییرات هورمونی

یکی از مهم ترین دلایل تغییر خلق و خو در بارداری، تغییرات سریع هورمون ها، به ویژه استروژن و پروژسترون در این دوران است. میزان استروژن در ۱۲ هفته اول بارداری افزایش می یابد و بیش از ۱۰۰ برابر می شود.

هورمون استروژن با هورمون سروتونین در مغز مرتبط است. هورمون سروتونین را هورمون «شادی» می نامند و بسیاری از داروهای ضد افسردگی برای افزایش ترشح این هورمون طراحی شده اند. اما سروتونین فقط باعث شادی نشده و می تواند باعث عدم تعادل و نوسانات خلقی شده و در هیجانات بی نظمی ایجاد کند.

اینکه چطور استروژن و سروتونین دقیقاً با یکدیگر تعامل دارند کاملاً مشخص نیست. اما آنچه آشکار است این است که تغییر در میزان استروژن از دلایل عدم تعادل در خلق و خو است. جالب است بدانید که اضطراب و تحریک پذیری با تغییرات استروژن ارتباط تنگاتنگی دارد.

اما در دوران بارداری این فقط استروژن نیست که افزایش می یابد. هورمون پروژسترون نیز در دوران بارداری به خصوص در سه ماه اول به سرعت افزایش می یابد. در حالی که افزایش استروژن معمولاً با افزایش انرژی همراه است، پروژسترون باعث آرامش می شود.

در واقع هورمون پروژسترون باعث شل شدن عضلات می شود تا از انقباضات زودرس رحم جلوگیری کند. این هورمون علاوه بر شل کردن عضلات، از عواملی است که باعث یبوست در دوران بارداری می شود. پروژسترون نه تنها بر روی عضلات رحم، بلکه بر روی عضلات روده نیز تأثیر می گذارد و آن ها را نیز تا حدی شل می کند، در نتیجه فعالیت روده کاهش یافته و باعث یبوست می شود.

هورمون های آرامش دهنده ممکن است جذاب به نظر برسند، اما پروژسترون در برخی از زنان باعث آرامش بیش از حد می شود و احساس خستگی و حتی غم آن ها را افزایش دهد.

نوسانات خلقی در دوران بارداری ؛ از دلایل تا درمان

محرک های حاملگی در اوایل بارداری

هورمون ها باعث تغییرات خلقی در دوران بارداری می شوند، اما تنها عوامل موثر در این نوسانات نیستند. ناراحتی های دوران بارداری نیز می تواند باعث پریشانی عاطفی شوند. به عنوان مثال، تهوع صبحگاهی، که می تواند در هر زمان از روز شما را آزار دهد و تا ۷۰٪ از زنان باردار را تحت تأثیر قرار می دهد.

گاهی اوقات حالت تهوع و استفراغ می تواند با گرسنگی یا حتی بوی پخت و پز همسایه ایجاد شود. در برخی از زنان که حالت تهوع شدیدتری نسبت به سایرین دارند، ممکن است اضطراب ناشی از اینکه در محل کار یا حتی خیابان دچار تهوع و استفراغ شوند، آن ها را عصبی کند.

استرس ناشی از عدم اطلاع از اینکه چه زمانی ممکن است دچار حالت تهوع شوند و استفراغ در انظار عمومی، می تواند شرایط دشواری را ایجاد کند. خستگی یکی دیگر از علائم رایج در اوایل بارداری است و می تواند در نوسانات خلقی در بارداری نقش داشته باشد. هیچ کس در هنگام خستگی از نظر احساسی حال خوبی ندارد و ممکن است شما در همان ماه های اول بارداری واقعاً احساس خستگی کنید.

همچنین زنانی که سقط جنین یا ناباروری را تجربه کرده اند ممکن است از تکرار این اتفاق نگران باشند. این نگرانی در سه ماهه اول بارداری می تواند بسیار شدیدتر باشد.

نوسانات خلقی در دوران بارداری ؛ از دلایل تا درمان

نوسانات خلقی در سه ماهه دوم بارداری

هورمون ها در سه ماهه دوم بارداری هنوز در حال تغییر هستند، اما میزان این تغییرات بسیار کمتر از سه ماه اول است. اکثر زنان در این دوره احساس انرژی بیشتری می کنند و معمولا تهوع صبحگاهی ندارند.

البته هنوز هم عوامل محرک بالقوه ای وجود دارند. در سه ماهه دوم بارداری، برای اولین بار شکل بدن واقعا تغییر می کند و گاهی پوشیدن لباس های سه ماهه اول دشوار می شود.

برخی از زنان از تغییرات بدن خود در این دوران احساس هیجان می کنند، اما گروهی دیگر ممکن است دچار اضطراب شوند. این امر خصوصاً در مورد زنانی که مدت ها برای به دست آوردن اندامی متناسب تلاش کرده اند، حادتر می شود.

انجام آزمایش قبل از تولد در سه ماهه دوم بارداری نیز می تواند باعث پریشانی عاطفی شود. آزمایش آمنیوسنتز در صورت توصیه پزشک، معمولاً در اوایل سه ماهه دوم انجام می شود. تصمیم گیری در مورد انجام آزمایش و وجود اضطراب در مورد نتایج آن، می تواند باعث پریشانی عاطفی شود.

مورد دیگری که می تواند منجر به نوسانات خلقی در بارداری شود، مطالعه درباره همه اتفاقاتی است که ممکن است در دوران بارداری و زایمان رخ دهند. برخی از کتاب های بارداری بیشتر شبیه به لیستی طولانی از هر عارضه ها احتمالی ناشی از بارداری هستند. البته این مسئله می تواند در هر دوره ای از بارداری اتفاق بیفتد و مختص سه ماهه دوم نیست.

با این حال، همه نوسانات خلقی در بارداری منفی نیستند. برخی از زنان در سه ماهه دوم افزایش میل جنسی را تجربه می کنند. دلیل این تغییر احتمالاً به این بر می گردد که زنان در این دوران از نظر جسمی احساس بهتری دارند و جریان خون آن ها در ناحیه لگن افزایش می یابد.

نوسانات خلقی در دوران بارداری ؛ از دلایل تا درمان

نوسانات خلقی سه ماهه سوم بارداری

در سه ماهه سوم بارداری ممکن است شب ها را همچون گذشته نتوانید راحت طی کنید. خستگی و اختلال در خواب می تواند منجر به تغییر روحیه فرد شود. ترس و نگرانی در مورد زایمان می تواند در سه ماهه آخر بارداری شدید باشد. همچنین نگرانی در مورد مادر شدن یا نگرانی در مورد آینده فرزند هم ممکن است در این دوران به سراغ فرد بیاید.

نوسان خلقی جدیدی که ممکن است در طول سه ماهه سوم تجربه کنید، مربوط به «لانه گزینی» است. لانه گزینی به زمانی گفته می شود که ناگهان تمایل به تمیز کردن، مرتب کردن و افزایش آمادگی جسمی در شما برای به دنیا آمدن کودک افزایش می یابد. البته تمام زنان لانه گزینی را تجربه نمی کنند و برای بیشتر آن ها می تواند یک تجربه مثبت باشد. اما در زنانی که این دوره را تجربه می کنند، به خصوص اگر در مورد تامین هزینه های کودک دچار نگرانی باشند، لانه گزینی می تواند همراه با اضطراب باشد.

نوسانات خلقی در دوران بارداری ؛ از دلایل تا درمان

آیا عصبانیت در دوران بارداری طبیعی است؟

برخی از زنان در دوران بارداری افزایش تحریک پذیری و حتی عصبانیت را تجربه می کنند. تغییرات هورمونی یکی از دلایل این تغییرات خلقی است. این تغییرات دقیقاً مانند احساساتی است که زنان قبل از رسیدن به عادت ماهانه دارند و به آن PMS می گویند. زنان ممکن است در طول بارداری با احساس ناامیدی و عصبانیت دست و پنجه نرم کنند.

وقتی احساس خوبی نداشته باشید، توانایی شما برای حفظ آرامش و تمرکز کاهش می یابد و به همین دلیل ممکن است دچار عصبانیت شوید. کنترل خلق و خو در زمانی که احساس خستگی مداوم می کنید، دشوار ست.

علاوه بر این ها، برخی از زنان هستند که ممکن است در دوران بارداری به دلیل وضعیت زندگی خود احساس عصبانیت داشته باشند. ممکن است وضعیت مالی آن ها در حدی نباشد که انتظار دارند یا در شغل خود با استرس مواجه هستند یا شاید واقعاً نمی خواستند باردار شوند. شاید همسرشان آن ها را تحت فشار قرار داده است تا بچه دار شوند.

اگرچه احساس ناامیدی گاه به گاه در دوران بارداری عادی است، اما مهم است که در صورت تکرار یا تداخل در توانایی کنار آمدن با زندگی روزمره، عصبانیت را نادیده نگیرید. برخی تحقیقات نشان داده است که عصبانیت در دوران بارداری ممکن است روی کودک تأثیر بگذارد. یکی از این مطالعات نشان داد که عصبانیت مادر در قبل از تولد با کاهش سرعت رشد جنین همراه است.

اگر ریشه عصبانیت شما در عدم تمایل به بارداری است، تحت درمان قرار گرفتن قبل از تولد کودک بسیار اهمیت دارد.

نوسانات خلقی در دوران بارداری ؛ از دلایل تا درمان

چگونه با نوسانات خلقی در بارداری کنار بیاییم؟

نوسانات خلقی تقریباً یکی از تاثیرات اجتناب ناپذیر بارداری است. اما این بدان معنا نیست که نمی توانید کاری برای کنترل آن انجام دهید و کمی راحت تر شوید. در ادامه شما را با چند روش برای مقابله با این نوسانات آشنا خواهیم کرد.

مقداری با خودتان مهربان تر باشید

فراموشی این مورد می تواند مشکلات شما را بسیار حادتر کند. تنها چیزی که از احساسات منفی شما بدتر است، این است که نسبت به همین احساسات، حس بدی داشته باشید و از خودتان ناراحت شوید. به یاد داشته باشید که شما در این تجربه تنها نیستید و مقصر بسیاری از این احساسات شما هورمون ها هستند و تمام آن ها با گذشت زمان درست می شوند.

با شریک زندگی و بچه های خود صحبت کنید

ممکن است کم حوصله شوید یا به طور ناگهانی شروع به گریه کنید. به شریک زندگی و فرزندان خود اطلاع دهید که چه احساسی دارید و پیشاپیش برای اینکه دچار نوسانات خلقی لحظه ای می شوید عذرخواهی کنید. البته توجه داشته باشید که در هنگام صحبت با بچه های خود، کاری نکنید که تصور کنند مشکل از آن هاست.

فرزندان دیگر شما احتمالاً از این که قرار است شما را با کودکی دیگر به اشتراک بگذارند عصبی هستند و با وجود این موضوع، نباید دلایل دیگری برای تقویت این احساسات به آن ها بدهید، زیرا ممکن است در آینده خانواده تاثیر بگذارید. بهتر است فقط توضیح دهید که مادر اخیراً احساس خوبی ندارد، اما همه چیز خوب است و بهتر خواهد شد.

کتاب های بارداری که باعث ترس می شوند را کنار بگذارید

البته این طبیعی است که شما بخواهید بارداری سالمی داشته باشید و در مورد مراقبت های دوران بارداری، رژیم غذایی و زایمان اطلاعات کاملی به دست آورید. با این حال، اگر کتاب هایی را که در این زمینه مطالعه می کنید باعث اضطراب شما می شوند، آن ها را نخوانید.

خودتان را برای حالت تهوع آماده کنید

از نظر احساسی یکی از بدترین قسمت های مربوط به بارداری این است که بدون هشدار قبلی شما را دچار حالت تهوع می کند. این اتفاق باعث می شود احساس كنترل خود را از دست بدهید و از خودتان عصبانی شوید و حتی گاهی استرس بگیرید. بنابراین بهترین راهکار این است که خودتان را برای آن آماده کنید.

همیشه مقداری میان وعده به همراه داشته باشید. همچنین تعدادی کیسه پلاستیکی را در جیب یا کیف خود قرار دهید تا در مواقعی که به سرویس بهداشتی دسترسی ندارید و حالت تهوع می گیرید، بتوانید از آن ها استفاده کنید.

اگر حالت تهوع شما در اثر بوی نامطبوع یا شدید ایجاد می شود، سعی کنید چیزی را که بوی خوبی دارد به همراه داشته باشید تا به سرعت رایحه های ناخواسته را از بین ببرید. یک ظرف میخک یا دارچین ممکن است گزینه های مناسبی باشند.

خواب را در اولویت قرار دهید

در سه ماهه اول بارداری ممکن است به علت خستگی به خوبی بخوابید، اما در سه ماهه سوم ممکن است دچار کمبود خواب شوید. باید بدانید که شما به خواب کافی نیاز دارید و عدم توجه به آن می توان نوسانات خلقی شما را تشدید کند.

اگر می توانید در طول روز چرت بزنید ، یکی از آنها را بخرید. حتی اگر این به معنای چرت زدن روی میز کار شما باشد. در خانه هر کاری که می توانید انجام دهید تا زمان خواب یک دوره آرام و ساکت باشد ، بنابراین احتمال اینکه خواب مورد نیاز خود را داشته باشید بیشتر است.

یک دوست برای کاهش نوسانات خلقی در بارداری پیدا کنید

زمانی که به دنبال لباس بارداری می گردید و احساس می کنید خیلی چاق شده اید، می توانید یکی از افراد باردار دیگر را که در آنجا حضور دارند با خود همراه کنید تا احساس بهتری داشته باشید.

به طور کلی داشتن یک دوست و همراه در این دوران می تواند احساسات مثبت شما را افزایش دهد و در مواقع عصبانیت و ناراحتی از شما پشتیبانی کند.

با زنان باردار دیگر صحبت کنید

صحبت با دیگران در مورد تغییرات خلقی و نگرانی می تواند در کاهش احساسات منفی کمک کند.

برای کاهش نوسانات خلقی در بارداری یوگا یا مدیتیشن را امتحان کنید

یوگا و مدیتیشن می توانند به کاهش اضطراب و افزایش احساس سلامتی شما کمک کنند. اگر تصمیم دارید در کلاس یوگا شرکت کنید، مطمئن شوید که آن کلاس مخصوص خانم های باردار است.

به یک مشاور مراجعه کنید

گاهی اوقات برای کنار آمدن با نوسانات خلقی در بارداری نیاز است تا با یک فرد حرفه ای صحبت کنید. این تصور غلط را کنار بگذارید که برای مراجعه به مشاور باید حتما دچار افسردگی شده باشید! مشاوران برای کمک به مردم در کنار آمدن با تغییرات و مشکلات زندگی تعلیم دیده اند و بارداری و زایمان هم از همین تغییرات هستند.


منبع: verywellfamily

نظر یا سوالی دارید؟
* نظر شما پس از تایید نمایش داده می شود.